Δέος, απόλυτο σεβασμό προς την κα Αρβελέρ αλλά και συγκίνηση ένιωσαν όλοι οι παρευρισκόμενοι χτες, Δευτέρα 20 Μαΐου 2022, στην τελετή ονοματοδοσίας του Κέντρου Λόγου και Τέχνης-Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ (πλέον), μια ιστορική ημέρα για την Αγία Βαρβάρα.
Η σπουδαία ακαδημαϊκός και αγωνίστρια, με τις τόσες διακρίσεις παγκοσμίως, ήρεμη, προσηνής, χαμογελαστή και με πνεύμα, στα 96 της χρόνια, ακόμη, σπινθηροβόλο και μαχητικό, με το γνωστό της έξυπνο χιούμορ, σεμνότητα και απλότητα, καταγοήτευσε και έκανε τους πάντες να αισθανθούν ότι είναι ένας δικός τους άνθρωπος, σαν να είναι μία από εμάς… Πώς άλλωστε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά αφού έχει κουβαλήσει στην πλάτη της την Ελλάδα, έχει λάβει παγκόσμια αναγνώριση κι όμως δεν ξέχασε ποτέ από πού ξεκίνησε, διατηρώντας την αγάπη της προς τους ανθρώπους και ιδιαιτέρως τους λιγότερο ευνοημένους…
Φτάνοντας στο Κέντρο Λόγου και Τέχνης η κα Αρβελέρ, πήρε τη θέση της ως τιμώμενη προσωπικότητα δίπλα στον δήμαρχο Λάμπρο Μίχο και παρακολούθησε προσηλωμένη και με ζωηρό ενδιαφέρον τους μαθητές και καθηγητές του Δημοτικού Ωδείου που άνοιξαν, με τη μουσική τους, την εκδήλωση.
Εμπνέει η προσωπικότητα της
Τον λόγο για την κα Αρβελέρ, πρώτος, πήρε ο κ. Γιώργος Αντρειωμένος, Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και καθηγητής της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, ο οποίος παίρνοντας τη σκυτάλη από τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή της Δραματικής Σχολής, Μάξιμο Μουμούρη, μίλησε για την έμπνευση που του έδωσε η κα Αρβελέρ όταν ήταν νέος φοιτητής και προσπάθησε, μέσα σε περιορισμένο χρόνο, να χωρέσει την προσωπικότητά της, διερωτώμενος κι ο ίδιος για την αρτιότητα του εγχειρήματος. Γι’ αυτό και, έχοντας προσωπική σχέση μαζί της και γνωρίζοντάς την καλά, προσπάθησε να την περιγράψει μέσα από τρία χαρακτηριστικά της. Είπε ο κ. Αντρειωμένος μεταξύ άλλων: «Αν θα μπορούσε κανείς να αναφερθεί στην προσωπικότητα και το έργο της, θα αναγνώριζε τρία χαρακτηριστικά σε αυτήν: Μία σπουδαία επιστήμονα, μια μεγάλη Ελληνίδα και μία ενεργό πολίτη». Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην επιστημονική και αγωνιστική της πορεία κατά την περίοδο της κατοχής αλλά και την αλματώδη εξέλιξή της και διάκρισή της στα γράμματα με λαμπρούς και δύσκολους τίτλους, σκληρό και θαυμαστό κατόρθωμα και για την εποχή και για το φύλο της. Επεσήμανε ότι ήταν μια παγκόσμια πρωτοτυπία το γεγονός ότι η κα Αρβελέρ κατάφερε σε σύντομο χρονικό διάστημα να γίνει Πρύτανης της Σορβόννης καθώς «Στα 700 χρόνια που λειτουργούσε το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, ποτέ δεν είχε τύχει να προΐσταται γυναίκα».
Για την κα Αρβελέρ ως ποιήτρια μίλησε και η σοπράνο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και καθηγήτρια Λυρικού Θεάτρου του Δημοτικού Ωδείου, Λυδία Αγγελοπούλου, ερμηνεύοντας τρία τραγούδια, μελοποιημένα ποιήματα της ακαδημαϊκού, με τον τενόρο Ανδρέα Καραούλη.
Επίτιμη δημότης
Καλούμενος στο βήμα ο Δήμαρχος, κ. Λάμπρος Μίχος, και καλωσορίζοντας την κα Αρβελέρ, φανερά συγκινημένος, ανακοίνωσε την ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, για την ονοματοδοσία και την ανακήρυξη της κας Αρβελέρ σε επίτιμη δημότη της Αγίας Βαρβάρας. Μίλησε για εκείνη με σεβασμό και θαυμασμό ταυτόχρονα, ξεκινώντας από τη γέννηση της ιδέας και την επιστολή που της έστειλε, γράφοντας την πρόθεσή του, την ονοματοδοσία του Κέντρου Λόγου και Τέχνης, επισημαίνοντάς της την αξία και τη σημασία μιας τέτοιας χειρονομίας, εκ μέρους της, για την πόλη μας και τους ανθρώπους της.
Ακολούθως ο Δήμαρχος επέδωσε, εν είδει μεταλλίου, το χρυσό σήμα της πόλης και την πλακέτα με την οποία ανακηρύσσεται η κα Αρβελέρ επίτιμη δημότης της πόλης, ενημερώνοντας το κοινό ότι θα ακολουθήσουν τα αποκαλυπτήρια της επιγραφής με το όνομα της Ελένης Γλύκατζη Αρβελέρ και απευθυνόμενος προς την κα Αρβελέρ, είπε: «Δεν είναι μια απλή επιγραφή. Είναι μια κρήνη που θα ρέει διαρκώς κάτι από το δικό σας πνεύμα, τις δικές σας διδαχές, τη δική σας πνευματική παρακαταθήκη».
«Ο πλούτος είναι πνευματικός»
Η κα Αρβελέρ, με συγκίνηση, πήρε τον λόγο, ευχαρίστησε τον δήμαρχο και το δημοτικό συμβούλιο για την τιμή και αφού αστειεύτηκε με όσα ειπώθηκαν γι’ αυτήν, είπε: «Αν, κάποτε, κύριε Δήμαρχε, ισόβιε, σας ρωτήσουν, επειδή αυτό το ίδρυμα, με την ονοματοδοσία του, μου δίνει κάτι από αιωνιότητα, ποια ήταν αυτή η Αρβελέρ και τι έκανε , τι θα απαντήσετε; Νομίζω ότι πρέπει να τους πείτε δύο απλά πράγματα: Το πρώτο είναι ότι δεν πίστεψα ποτέ ότι ο πλούτος είναι μόνο υλικός. Ο πλούτος, για μένα, ήταν πάντα πνευματικός και πλούτος αγαθών τα οποία βρίσκεις σε υποτιμημένες γειτονιές, όπως αυτή που γεννήθηκα, ο Βύρωνας και ίσως όπως και η δική σας. Αν μου ζητούσαν να ονομάσουν Αρβελέρ ένα Κέντρο Λογοτεχνίας στο Κολωνάκι ή στην Εκάλη, θα έλεγα όχι. Πηγαίνεις εκεί που οι άνθρωποι μιλάνε με την καρδιά και το έχουν πραγματικά ανάγκη. Και το δεύτερο είναι ότι οι άνθρωποι κάνουν την ιστορία αλλά η ιστορία κάνει και τους ανθρώπους. Είμαι παιδί της κατοχής που σημαίνει ένα πράγμα απλό: να προσπαθείς και να προτιμάς να σκοτώνεσαι όρθιος αντί να ζήσεις γονατιστός».
Ακολούθησαν τα αποκαλυπτήρια της επιγραφής και μικρή δεξίωση με την υπόκρουση του βιολιού από τον Αχιλλέα Μπερή και του πιάνου με τον Βενιαμίν Χατζηκουμπάρογλου.