Με νομοθετική ρύθμιση, που αναμένεται με μορφή τροπολογίας να κατατεθεί τις επόμενες μέρες στη Βουλή, θα λάβει υπόσταση το νέο μέτρο ενίσχυσης για κάλυψη 10% επί των δαπανών νοικοκυριών σε supermarket και άλλα καταστήματα τροφίμων, που ανακοίνωσε το βράδυ του περασμένου Σαββάτου ο Πρωθυπουργός, κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια του Προϋπολογισμού στη Βουλή.
Προφανώς, η ενίσχυση που ανακοινώθηκε με τη μορφή επιδόματος δε λύνει το θέμα της ακρίβειας μια και με βάση, την έρευνα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τους Οικογενειακούς Προϋπολογισμούς (ΕΟΠ), έτους 2021, που διενεργήθηκε σε δείγμα 6.053 ιδιωτικών νοικοκυριών στο σύνολο της Χώρας, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές, κατά το έτος 2021, ανήλθε στα 17.037,48 ευρώ (1.419,79 το μήνα).
Μάλιστα, τονίζεται ότι το 50% των νοικοκυριών δαπανούν περισσότερα από 1.297 ευρώ το μήνα. Εάν προσμετρήσει, με πρόχειρο τρόπο, κάποιος/κάποια τον πληθωρισμό, που αναμένεται να κλείσει κοντά στο 10% για φέτος, τότε η μηνιαία δαπάνη γιαυτό το 50% των νοικοκυριών αυξάνεται κατά 129,7 ευρώ και πάει στα 1426,7 ευρώ. Δηλαδή, ακόμη και τα 100 ευρώ, σε ένα σύνολο δαπάνης ανά μήνα που μπορεί να υπερβαίνει το 1400 ευρώ για ένα νοικοκυριό, είναι προφανές ότι δεν ανακουφίζει αρκούντως τον “πονοκέφαλο” της καθημερινής επιβίωσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
Χαρακτηριστική η δήλωση του εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Νάσου Ηλιόπουλου χθες που σημείωσε ότι “ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε επίδομα 0,7 ευρώ την ημέρα για αγορές τροφίμων ως απάντηση στον πληθωρισμό” που εδώ και 11 μήνες πλήττει τα νοικοκυριά.
Σαρώνει η ακρίβεια
Να σημειωθεί ότι πάνω από 10% είναι ο ρυθμός αύξησης μέσα σε ένα έτος των τιμών σε βασικά αγαθά. Συγκεκριμένα υπήρξαν ανατιμήσεις σε: Ψωμί και δημητριακά (18,7%), Κρέατα- γενικά (16,7%),, Γαλακτοκομικά και αυγά (25,3%), Έλαια και λίπη (20,4%), Λαχανικά- γενικά (12,6%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (8,6%), Λοιπά τρόφιμα (12,9%), Καφέ- κακάο- τσάι (11,9%).
Πώς, όμως, τα νοικοκυριά θα λάβουν αυτά τα ποσά;
Μοντέλο αναμένεται να είναι η διαδικασία που ακολουθήθηκε με το Fuel Pass. Συγκεκριμένα:
- Τα ποσά επιδότησης θα πιστώνονται μηνιαίως σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά σε καταστήματα λιανικού εμπορίου τροφίμων.
- Με βάση τα όσα είπε, μάλιστα, χθες στον Τ/Σ ΣΚΑΙ υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Γεωργαντάς, η νέα αυτή επιδότηση είναι σχεδιασμένη να ισχύει και στις λαϊκές αγορές. Ανέφερε, χαρακτηριστικά, “θα μπορούσαν να είναι και οι λαϊκές επειδή εκεί γίνεται αγορά τροφίμων και, υπάρχει ταμειακή αλλά ας περιμένουμε τους αρμόδιους υπουργούς να το αναλύσουν. Στα γενικά χαρακτηριστικά του μέτρου προσχεδιάζεται να είναι και οι λαϊκές”, είπε συγκεκριμένα. Βέβαια, λόγω του ότι οι ταμειακές και τα POS δεν είναι και τόσο … “διαδεδομένα” στις λαϊκές είναι προφανές, λόγω και των ποσών, που δαπανώνται εκεί, θα είναι δύσκολο να περάσει μέρος του “τζίρου” από την επιδότηση των 650 εκατ. ευρώ στα σημεία αυτά.
- Εκτός, προς ώρας, είναι τα εμπορικά καταστήματα, κάτι που έχει ήδη συναντήσει την αντίδραση παραγόντων της αγοράς, όπως ανέφερε μιλώντας στην πρωινή ζώνη του OPEN ο αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Αθήνας, Μίμης Κουγιουμτζής.
- Κερδισμένα αναμένεται να είναι τα σούπερ μάρκετ και δευτερευόντως τα κρεοπωλεία, όπου η μέση απόδειξη αγορών είναι μεγάλη και ήδη χρησιμοποιούνται ευρέως οι ψηφιακες πληρωμές.
- Τα ποσά της επιδότησης θα καλύπτουν αγορές από τον Φεβρουάριο 2023 και για έξι μήνες (έως τον Ιούλιο 2023).
- Η ενίσχυση θα καλύπτει το 10% των αγορών νοικοκυριών, τα οποία πληρούν τα κριτήρια ένταξης, σε supermarket και άλλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο λιανικό εμπόριο τροφίμων (φούρνους, minimarket, οπωροπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, γαλακτοπωλεία κτλ.).
- Σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιλέξει κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό, τα ποσά καταβάλλονται ανά τρίμηνο και το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται στο 80% των ανωτέρω ποσών.
- Δικαιούχοι είναι νοικοκυριά των οποίων το ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα ανέρχεται έως 16.000 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό και 24.000 ευρώ για τους έγγαμους ή τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης, το οποίο προσαυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο ή φιλοξενούμενο μέλος του νοικοκυριού. Με βάση, δε, την εμπειρία του Fuel Pass και την πολιτική στόχευση της κυβέρνησης το εισόδημα αναμένεται προσμετράται σε καθαρή βάση κι όχι μικτή. Μένει να φανεί, όμως, με την κατάθεση της σχετικής ρύθμισης.
- Το περιουσιακό όριο ανέρχεται σε 250.000 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό και 400.000 ευρώ για τους έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης και τις μονογονεϊκές οικογένειες. Να σημειωθεί ότι με τις τελευταίες αυξήσεις στις αντικειμενικές πολλά νοικοκυριά έχουν δει ανεβασμένη την αξία της περιουσίας τους, κι έτσι συχνά βγαίνουν εκτός περιμέτρου συγκεκριμένων μέτρων στήριξης.
- Το μηνιαίο όριο αγορών ανά νοικοκυριό επί του οποίου λαμβάνει την ενίσχυση 10% ανέρχεται σε 220 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό, αυξανόμενο κατά 100 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού και έως 1.000 ευρώ αγορών.
Παραδείγματα μηνιαίου ορίου αγορών και ύψος ενίσχυσης:
- Μονομελές νοικοκυριό: 220 ευρώ μηνιαίες αγορές, 22 ευρώ μηναία ενίσχυση
- Ζευγάρι χωρίς τέκνα: 320 ευρώ μηνιαίες αγορές, 32 ευρώ μηναία ενίσχυση
- Μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο: 320 ευρώ μηνιαίες αγορές, 32 ευρώ μηναία ενίσχυση
- Μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα: 420 ευρώ μηνιαίες αγορές, 42 ευρώ μηναία ενίσχυση
- Ζευγάρι με ένα εξαρτώμενο τέκνο: 420 ευρώ μηνιαίες αγορές, 42 ευρώ μηναία ενίσχυση
- Ζευγάρι με δύο εξαρτώμενα τέκνα: 520 ευρώ μηνιαίες αγορές, 52 ευρώ μηναία ενίσχυση
- Ζευγάρι με τρία εξαρτώμενα τέκνα: 620 ευρώ μηνιαίες αγορές, 62 ευρώ μηναία ενίσχυση
- Ζευγάρι με τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα: 720 ευρώ μηνιαίες αγορές, 72 ευρώ μηναία ενίσχυση.
Με βάση τα ανωτέρω, η ενίσχυση ανέρχεται για τους έξι μήνες σε 312 ευρώ για την οικογένεια με δύο παιδιά, 192 ευρώ για ένα ζευγάρι, ενώ μια πολύτεκνη οικογένεια με τέσσερα τέκνα λαμβάνει 432 ευρώ.
Με βάση την κυβέρνηση δυνητικοί ωφελούμενοι περιλαμβάνουν περί τα 3,2 εκατομμύρια νοικοκυριά (εκ των 4,1 εκατομμυρίων νοικοκυριών), με περίπου 8,5 εκατομμύρια μέλη. Μάλιστα η κυβέρνηση, με το εν λόγω μέτρο, επιδιώκει παράλληα με την επικοινωνιακή “τροφοδότηση” τζίρου στο “καλάθι του νοικοκυριού” και άρα στα μεγάλα σούπερ μάρκετ, αλλά και τις επιδοτήσεις στο ρεύμα να “στήσει ανάχωμα” στην ακρίβεια. Το συνολικό κόστος του μέτρου για του έξι μήνες εκτιμάται σε 650 εκατ. ευρώ, ποσό που θα αντληθεί από την έκτακτη εισφορά που θα επιβληθεί στα διυλιστήρια της χώρας.