Στα βιβλιοπωλεία κυκλοφορεί από σήμερα το νέο βιβλίο του πρώην πρωθυπουργού και προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, με τίτλο «Ιθάκη», από τις εκδόσεις Gutenberg. Στο έργο αυτό, ο Τσίπρας επιστρέφει στην περίοδο της διακυβέρνησής του, καταγράφοντας τις κρίσιμες στιγμές που διαμόρφωσαν την πολιτική του διαδρομή, αλλά και τα πρόσωπα που καθόρισαν τις αποφάσεις του.
Στο βιβλίο αποκαλύπτει ότι η ιδέα για το δημοψήφισμα του 2015 είχε αρχίσει να ωριμάζει στο μυαλό του ήδη από την άνοιξη εκείνης της χρονιάς και όχι κοντά στην ημερομηνία της προκήρυξης. Σε συζήτηση με τους στενούς του συνεργάτες, στο Μέγαρο Μαξίμου, αναφέρει πως είχε επισημάνει ότι η κατάσταση δεν μπορούσε να συνεχιστεί χωρίς ένα εναλλακτικό σχέδιο. Το δημοψήφισμα, όπως σημειώνει, θεωρήθηκε η μόνη κίνηση που θα είχε ουσιαστικό πολιτικό βάρος και θα έστελνε μήνυμα ότι η κυβέρνηση δεν ενεργεί υπό πίεση.
Οι αντιδράσεις στο επιτελείο του, ωστόσο, δεν ήταν θετικές, με ορισμένους συνεργάτες να εκφράζουν φόβους πως η απόφαση θα εκληφθεί ως δίλημμα για την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Ο Τσίπρας, ωστόσο, υποστηρίζει ότι η επιλογή αυτή δεν ήταν η πρώτη του, καθώς ήταν διατεθειμένος να αποδεχτεί ακόμη και όρους αντίθετους με τις ιδεολογικές του θέσεις, προκειμένου να υπάρξει διέξοδος από το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων. Όμως οι συνεχείς ανατροπές από την πλευρά των δανειστών, όπως αναφέρει, οδήγησαν τη διαδικασία στο σημείο χωρίς επιστροφή.
Η αφήγηση κορυφώνεται με την κρίσιμη συνάντηση της 24ης Ιουνίου με Γιούνκερ, Λαγκάρντ, Ντράγκι, Ντάισελμπλουμ και Ρέγκλινγκ, όπου –σύμφωνα με τον ίδιο– οι απαιτήσεις των Ευρωπαίων αυξάνονταν χωρίς να διαφαίνεται προοπτική συμφωνίας. Την επομένη παρουσιάστηκε νέο κείμενο προτάσεων των θεσμών, το οποίο ο Τσίπρας χαρακτηρίζει ανεφάρμοστο, γεγονός που οδήγησε στην ενεργοποίηση του περιβόητου «plan B».
Ακολούθησε σύσκεψη στις Βρυξέλλες, όπου ενημέρωσε τους Δραγασάκη, Τσακαλώτο, Παππά, Βαρουφάκη και Χουλιαράκη, ζητώντας απόλυτη μυστικότητα. Στην κυβερνητική σύσκεψη της 26ης Ιουνίου στην Αθήνα, ο Δραγασάκης ήταν ο μόνος που ανέφερε τις πιθανές συνέπειες, μεταξύ των οποίων και τα capital controls. Ο Πάνος Καμμένος εμφανίζεται να στηρίζει σθεναρά την απόφαση, προτείνοντας ακόμη και προληπτικό κλείσιμο τραπεζών, ενώ ο Παναγιώτης Λαφαζάνης μιλούσε για μετάβαση σε εθνικό νόμισμα. Υπέρ συντάχθηκε και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ο Τσίπρας περιγράφει τις δραματικές ώρες της Συνόδου Κορυφής. Η Ευρώπη εμφανίζεται διχασμένη, με τις ΗΠΑ και τον Μάρτιν Σουλτς να πιέζουν υπέρ της παραμονής στο ευρώ, ενώ ο Σόιμπλε και άλλοι Ευρωπαίοι παράγοντες κρατούν πιο «σκληρή» στάση. Όπως αναφέρει, μέχρι την τελευταία στιγμή τον βασάνιζε το ερώτημα αν θα έπρεπε να υπογράψει τη συμφωνία.
Τελικά, οι ηγέτες κατέληξαν στη συμφωνία της 13ης Ιουλίου, έπειτα από εξαντλητικές διαπραγματεύσεις. Ο Τσίπρας περιγράφει μια καταπονημένη Άνγκελα Μέρκελ, ενώ ο ίδιος, σε μια στιγμή προσωπικής εξάντλησης, είπε μόνο «Τελειώσαμε» επιστρέφοντας στο γραφείο της ελληνικής αντιπροσωπείας — φράση που, όπως σημειώνει, ίσως να μην αφορούσε μόνο το τέλος της συνεδρίασης.
Συμπεραίνει ότι οι δεκαπέντε εκείνες ημέρες σημάδεψαν τόσο τον ίδιο όσο και την πορεία της χώρας.
