Οι κοινοί τραπεζικοί λογαριασμοί αποτελούν μια ευρέως χρησιμοποιούμενη πρακτική για οικογένειες και συγγενείς, καθώς διευκολύνουν τη διαχείριση των οικονομικών. Ωστόσο, η χρήση τους ενέχει σημαντικούς φορολογικούς κινδύνους, τους οποίους πολλοί φορολογούμενοι αγνοούν.
Η φορολογική διοίκηση μπορεί να εκλάβει μεταφορές χρημάτων από κοινό λογαριασμό σε ατομικό ή τρίτου προσώπου ως γονική παροχή ή δωρεά, εφόσον δεν έχουν δηλωθεί και δικαιολογηθεί επαρκώς. Σε τέτοιες περιπτώσεις προβλέπεται επιβολή φόρου.
Χαρακτηριστική είναι πρόσφατη υπόθεση όπου ποσό που μεταφέρθηκε από κοινό λογαριασμό γονέα και παιδιών σε ατομικό λογαριασμό του τέκνου θεωρήθηκε δωρεά. Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών διευκρίνισε ότι η ανάληψη χρημάτων από συνδικαιούχο που δεν έχει συνεισφέρει και τα χρησιμοποιεί για ίδιο όφελος λογίζεται ως δωρεά. Για μεγάλα ποσά απαιτείται η υποβολή δήλωσης μέσω της πλατφόρμας myProperty της ΑΑΔΕ, ώστε να φορολογηθούν ή να τύχουν απαλλαγής.
Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, γονικές παροχές και δωρεές έως 800.000 ευρώ ανάμεσα σε στενούς συγγενείς (γονείς, παιδιά, σύζυγοι, παππούδες, γιαγιάδες, εγγόνια) είναι αφορολόγητες, εφόσον διενεργούνται μέσω του τραπεζικού συστήματος και δηλώνονται κανονικά. Σημειώνεται ότι η απλή κατάθεση σε κοινό λογαριασμό δεν συνιστά από μόνη της δωρεά· ο κίνδυνος προκύπτει όταν ο μη συνεισφέρων συνδικαιούχος κάνει χρήση των χρημάτων. Εξαίρεση αποτελούν μικροποσά και τα εμβάσματα σε παιδιά που σπουδάζουν στο εξωτερικό.
Οι δηλώσεις δωρεών διασταυρώνονται από την ΑΑΔΕ με τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες. Αν δεν αποδειχθεί η προέλευση και η συναλλαγή, επιβάλλεται φόρος από το πρώτο ευρώ, με συντελεστές 10% έως 40%, ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας. Ιδιαίτερα για παροχές με μετρητά εκτός τραπεζικού συστήματος ισχύει άμεση φορολόγηση 10% χωρίς αφορολόγητο.
Επιπλέον, οι διαδοχικές δωρεές μέσω ενδιάμεσων προσώπων με τελικό αποδέκτη συγγενή που δεν ανήκει στην πρώτη κατηγορία φορολογούνται με 20% και χωρίς αφορολόγητο όριο. Μάλιστα, αν οι δωρεές γίνουν σε διάστημα μικρότερο των έξι μηνών, ενεργοποιείται άμεσα μηχανισμός ελέγχου.
Η εφορία υπενθυμίζει ότι η δυνατότητα του δωρητή να πραγματοποιήσει την παροχή ελέγχεται μόνο σε δεύτερο στάδιο, ενώ σε περιπτώσεις κατά τις οποίες ποσό καταλήγει σε κοινό λογαριασμό τέκνου με τρίτο πρόσωπο, θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά από τον δωρεοδόχο. Διαφορετικά, επιβάλλεται φόρος δωρεάς.
Τέλος, σε περίπτωση θανάτου ενός εκ των δικαιούχων, τα χρήματα του κοινού λογαριασμού δεν θεωρούνται μέρος της κληρονομιάς.
