Αισθητές μεταβολές καταγράφονται ήδη από τις αρχές του 2025 στην ελληνική αγορά ακινήτων, καθώς η εφαρμογή του νέου κύκλου στεγαστικής πολιτικής μέσω των προγραμμάτων «Σπίτι μου 2» και επιδότησης ενοικίου φαίνεται να επιταχύνει τις υφιστάμενες πιέσεις στην αγορά. Η ενίσχυση της ζήτησης, σε συνδυασμό με τη χαμηλή προσφορά κατοικιών, οδηγεί σε ανοδικές τάσεις στις τιμές, τόσο στην αγορά όσο και στη μίσθωση.
Η επίδραση των προγραμμάτων καταγράφεται με μεγαλύτερη ένταση στα μεγάλα αστικά κέντρα και σε περιοχές με τουριστική ζήτηση, όπου η προσφορά παραμένει περιορισμένη. Το αποτέλεσμα είναι η κρατική παρέμβαση να λειτουργεί όχι μόνο ως μέτρο στήριξης, αλλά και ως παράγοντας που ενισχύει τις πληθωριστικές πιέσεις στην αγορά.
Πώς βλέπουν οι πολίτες το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2»:
Σύμφωνα με την έρευνα «Βαρόμετρο της Αγοράς Ακινήτων – Τι περιμένουν οι Έλληνες», η πλειονότητα των πολιτών (71%) δηλώνει επαρκή ενημέρωση για τις βασικές παραμέτρους του προγράμματος. Το ποσοστό ανεβαίνει σε 78% μεταξύ των δυνητικών αγοραστών και σε 84% μεταξύ των επαγγελματιών του κλάδου. Ακόμη και οι ιδιοκτήτες ακινήτων που επιθυμούν να πουλήσουν, εμφανίζονται ενημερωμένοι σε ποσοστό 73%, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι το πρόγραμμα έχει διαμορφώσει τις προσδοκίες όλων των εμπλεκόμενων.
Αύξηση τιμών λόγω κρατικής παρέμβασης:
Το 75% των ερωτηθέντων που γνωρίζουν το πρόγραμμα θεωρεί ότι συνέβαλε σε αύξηση των τιμών πώλησης:
-
Το 35% εκτιμά ότι η αύξηση κυμαίνεται έως και 10%
-
Το 40% βλέπει αύξηση άνω του 10%
Παράλληλα, 78% πιστεύει ότι και τα ενοίκια έχουν αυξηθεί ως αποτέλεσμα της παρέμβασης:
-
37% κάνει λόγο για άνοδο έως 10%
-
41% εκτιμά ότι η αύξηση ξεπερνά το 10%
Επιδότηση ενοικίου: Θετική ή αρνητική επίδραση;
Παρότι το μέτρο της επιδότησης ενοικίου στοχεύει στη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, οι απόψεις των πολιτών διίστανται. Πάνω από το ήμισυ (55%) θεωρεί ότι ενδέχεται τελικά να οδηγήσει σε αύξηση των ενοικίων, καθώς οι ιδιοκτήτες πιθανόν να ενσωματώσουν την επιδότηση στα ζητούμενα ποσά.
Μάλιστα, 4% δηλώνει πως η επιδότηση αναιρεί την ωφέλειά της, λειτουργώντας αντίστροφα. Από την άλλη, το 37% δεν αναμένει επίδραση στις τιμές, ενώ το 20% διατηρεί αισιοδοξία ότι, εφόσον υπάρξουν συμπληρωματικές παρεμβάσεις, τα ενοίκια ενδέχεται και να υποχωρήσουν.
Πολυπαραγοντικό το πρόβλημα, προειδοποιεί η Τράπεζα της Ελλάδος:
Η Τράπεζα της Ελλάδος υπογραμμίζει πως το πρόβλημα της στέγασης δεν οφείλεται αποκλειστικά σε μεμονωμένα μέτρα. Η ζήτηση από εγχώριους και ξένους αγοραστές, η αύξηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι περιορισμοί στην οικοδομική δραστηριότητα, αλλά και η έλλειψη συνοδευτικών πολιτικών ενίσχυσης της προσφοράς, συνθέτουν ένα περίπλοκο περιβάλλον.
Επίλογος: Χρειάζονται συμπληρωματικές λύσεις
Η νέα στεγαστική πολιτική έχει θετικό πρόσημο ως προς την πρόσβαση στη στέγη για τους νέους και οικονομικά ασθενέστερους. Ωστόσο, χωρίς συνολική στρατηγική που να ενισχύει την κατασκευή νέων κατοικιών και να ρυθμίζει τις τιμές στην αγορά, υπάρχει ο κίνδυνος η κρατική παρέμβαση να εντείνει το πρόβλημα που θέλει να λύσει.