Στο Δήμο Βύρωνα μία σειρά από δράσεις έχουν δώσει τη δυνατότητα στους
πολίτες, από τις αρχές του 2022, να συμμετέχουν στη διαμόρφωση του νέου
Κανονισμού Καθαριότητας αλλά και των νέων τοπικών πολιτικών που κρίνονται
πλέον επιτακτικές για την αλλαγή του μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων
προς νέους πιο βιώσιμους τρόπους.
Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώθηκαν ένα εργαστήριο (Διαβούλευση) που
απευθυνόταν αποκλειστικά στους εργαζόμενους της Διεύθυνσης Καθαριότητας, και
δύο Εργαστήρια διοργανώθηκαν με ανοιχτή πρόσκληση προς όλους τους κατοίκους
του Δήμου, καθώς και εργαζόμενους, επιχειρηματίες, μέλη φορέων και
συλλογικοτήτων, στελέχη της δημόσιας διοίκησης. Κατά τον μήνα Οκτώβριο
βρίσκεται σε εξέλιξη μία διαδικτυακή έρευνα κοινού στην οποία όλοι οι δημότες
μέσα σε λίγα λεπτά μπορούν να λάβουν χρήσιμες πληροφορίες για τον Κανονισμό
Καθαριότητας και να καταγράψουν τις προτάσεις τους, ενώ παράλληλα
αναπτύσσονται επιμέρους έρευνες Ομαδικής Εστιασμένης Συνέντευξης (focus
group) με εργαζόμενους σε σχετικές υπηρεσίες του Δήμου. Ο συμμετοχικός
σχεδιασμός του νέου Κανονισμού Καθαριότητας του Δήμου πρόκειται να έχει
ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2022, οπότε και θα τεθεί στο δημοτικό Συμβούλιο
προς ψήφιση.
Τα δύο εργαστήρια (διαβουλεύσεις) πολιτών, πραγματοποιήθηκαν τον Μάιο του
2022 στον πολυχώρο Άστρα στο Θέατρο Βράχων σε δύο επιμέρους ενότητες. Η 1η
διαβούλευση επικεντρώθηκε στα ζητήματα της καθαριότητας της πόλης και της
αποκομιδής απορριμμάτων, ενώ στη 2η διαβούλευση οι συμμετέχοντες
επικεντρώθηκαν στις νέες πολιτικές και δομές που χρειάζεται να αναπτύξει ο Δήμος
για την επαναχρησιμοποίηση υλικών και, εν γένει, την ενίσχυση της κυκλικής
οικονομίας μέσω της αλλαγής του μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων.
Τα ζητήματα καθαριότητας της πόλης
Σε σχέση με την καθαριότητα των δημόσιων χώρων, οι συμμετέχοντες
αναφέρθηκαν στην ανάγκη αξιολόγησης των σημείων που κρίνεται συχνότερος
οδοκαθαρισμός και αντίστοιχη αξιοποίηση του προσωπικού καθαριότητας, καθώς
και αναγνώριση και επιβράβευση ομάδων πολιτών με εθελοντική δράση στην
καθαριότητα της πόλης. Επιπλέον, η γρηγορότερη απόσυρση των
εγκαταλελειμμένων οχημάτων, καθώς και ο καθαρισμός εγκαταλελειμμένωνκτιρίων επισημάνθηκαν ως προτάσεις που θα ενισχύσουν την καθαριότητα της
πόλης.
Στα ζητήματα διαχείρισης απορριμμάτων οι συμμετέχοντες ανέδειξαν κρίσιμες
ελλείψεις και κατέγραψαν προτάσεις για την επίλυση τους, όπως την ανάγκη
επαναξιολόγησης και επανασχεδιασμού της χωροθέτησης των κάδων ανά περιοχή,
τη δυνατότητα προγραμματισμού και ενημέρωσης των ενδιαφερομένων σχετικά με
τα δρομολόγια των απορριμματοφόρων, τη διεύρυνση των εξοπλισμών διαλογής
των απορριμμάτων (4 ρεύματα ανακυκλώσιμων, βιοαπόβλητα, ακόμα και κάδων
για ακαθαρσίες ζώων), την εφαρμογή κυρώσεων σε επιχειρήσεις-μεγάλους
παραγωγούς αποβλήτων (όπως super market ή εστιατόρια) που δεν λαμβάνουν τα
απαραίτητα μέτρα για τη διαχείριση ή μείωση του όγκου των απορριμμάτων τους
με αποτέλεσμα να επιβαρύνουν δυσανάλογα τους κάδους στους δημόσιους
χώρους.
Ως προς τα ζητήματα ενημέρωσης πολιτών οι συμμετέχοντες κατέγραψαν
προτάσεις που αφορούσαν συστηματικές ενέργειες ευαισθητοποίησης και
ενημέρωσης των δημοτών με κάθε μέσο επικοινωνίας (έντυπα πόρτα-πόρτα,
καμπάνιες στα ΜΜΕ, ενημέρωση στα σχολεία) αλλά και τη δυνατότητα διαρκούς
επίλυσης αποριών των ενδιαφερομένων μέσω ειδικής τηλεφωνικής γραμμής ή
μηνυμάτων (chat) όπως και την τοποθέτηση σημάνσεων με σαφείς πληροφορίες ή
οδηγίες. Παράλληλα προτάθηκαν μέτρα όπως η ενημέρωση του προσωπικού
οργανισμών και επιχειρήσεων, καθώς και η διαμόρφωση κινήτρων σε επίπεδο
γειτονιάς και σχολείων για την ενίσχυση της διαλογής στην πηγή και της ορθής και
βιώσιμης διαχείρισης των απορριμμάτων.
Πολιτικές πρόληψης και επανάχρησης υλικών
Σε σχέση με τα μέτρα και τις πολιτικές πρόληψης και επανάχρησης υλικών, στο
πλαίσιο της διαβούλευσης αναδείχθηκαν τα περιθώρια εξέλιξης, καθώς μέχρι
σήμερα, πέρα από το Δίκτυο Αλληλεγγύης Βύρωνα που διαθέτει χώρο για
ανταλλαγή προϊόντων η επανάχρηση, αλλά και η πρόληψη, περιορίζεται σε
ιδιωτικές πρωτοβουλίες εκτός των ορίων του Δήμου, και σε ψηφιακές πλατφόρμες
ή μεμονωμένες πρωτοβουλίες σχολείων ή συνηθειών. Οι προτάσεις των
συμμετεχόντων εστίασαν σε δράσεις που συντελούν στην καθαυτή μείωση των
απορριμμάτων όσο και στην ευαισθητοποίηση των πολιτών, όπως τα ανταλλακτικά
παζάρια και η διοργάνωση φεστιβάλ που προάγουν τους τρόπους αλλά και την
κουλτούρα ανταλλαγής ή επανάχρησης. Παράλληλα, αναδείχθηκε από τις
προτάσεις η ανάγκη στενής συνεργασίας Δήμου, επιχειρήσεων και εθελοντικών
οργανώσεων προκειμένου να αναπτυχθούν κίνητρα, νέες παροχές, υπηρεσίες και
δράσεις (όπως μείωση συσκευασιών, διάθεση χύμα προϊόντων, ανταλλαγές ή
δωρεές τροφίμων, εξοπλισμών και άλλων).
Τέλος, αναφορικά με το σχεδιασμό ενός ΚΔΕΥ (Κέντρου Δημιουργικής
Επαναχρησιμοποίησης Υλικών) στον Δήμο Βύρωνα, κάτι που προβλέπεται από την
υφιστάμενη νομοθεσία ως υποχρέωση των Δήμων, οι προτάσεις εστίασαν στην
διαμόρφωση ενός διαδημοτικού χώρου ο οποίος να λειτουργεί υπό την διαχείριση
κάποιας Κοινωνικής Συνεταιριστικής ή μη κερδοσκοπικής επιχείρησης. Ειδικότερα,
ένα τέτοιο Κέντρο επισκέψιμο από δημότες όμορων δήμων, θα εξασφαλίζει την
υποδοχή και διάθεση υλικών οργανωμένα σε κατηγορίες, ενώ παράλληλα θα
παρέχει υπηρεσίες προς το κοινό (όπως επισκευές ή ενοικιάσεις εξοπλισμών) καθώς
και δράσεις ή εφαρμογές για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των δημοτών.
Τα εργαστήρια πολιτών πραγματοποιήθηκαν με την χρηματοδότηση του Πράσινου
Ταμείου στο πλαίσιο του έργου “Mind the Waste/Το νου σου στα απορρίμματα”.
Μέσα από τη συμμετοχή του στο έργο αυτό ο Δήμος του Βύρωνα επιδιώκει τη
στενή και συνεχή συνεργασία του Δήμου με τους δημότες και στην προαγωγή του
δημοκρατικού σχεδιασμού και κοινωνικού ελέγχου πάνω σε κρίσιμα ζητήματα όπως
της διαχείρισης των απορριμμάτων.