Το προσεχές διάστημα και μετά τις ημέρες του Πάσχα θα ανοίξει τα χαρτιά της η κυβέρνηση για το πώς θα διαμορφωθεί ο κατώτατος μισθός μετά την αύξηση που έχει προαναγγελθεί για την 1η Μαΐου.
Σύμφωνα, πάντως, με τα όσα τουλάχιστον έχει δηλώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης η αύξηση θα είναι γενναία. Επισήμως τουλάχιστον δεν έχει διαρρεύσει το ποσό στο οποίο τελικά θα διαμορφωθεί ο κατώτατος μισθός, αν και τα σενάρια δίνουν και παίρνουν και μόνο λίγα δεν είναι.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η όλη διαδικασία κινείται σε απόλυτα θεσμικό επίπεδο και δεν πρόκειται αυτό να αλλάξει μέχρι και την τελευταία στιγμή ενώ τα όποια σενάρια βλέπουν το φως της δημοσιότητας δεν τροφοδοτούνται από την πλευρά της κυβέρνησης.
Οι δύο παράγοντες που κρίνουν την αύξηση
Από την άλλη πλευρά βέβαια, καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν, ότι στη λήψη των τελικών αποφάσεων θα πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο σημαντικοί παράγοντες.
- Ο πρώτος έχει να κάνει με τις αντοχές της οικονομίας και των επιχειρήσεων, ειδικά των μικρομεσαίων, που είναι και αυτές που πλήττονται περισσότερο τα τελευταία χρόνια και μετά την έξοδο από μια δεκαετή οικονομική κρίση, με την πανδημία, τις επιπτώσεις του ρωσο-ουκρανικού πολέμου αλλά και την ενεργειακή κρίση που μαστίζει την υφήλιο.
Οι κυβερνητικές πηγές αναφέρουν, ότι θα πρέπει η όποια αύξηση δοθεί να είναι στα όρια των δυνατοτήτων της οικονομίας, έτσι ώστε να μην βρεθούν οι επιχειρήσεις σε δυσχερή θέση. Σημειώνουν επίσης, ότι στην συντριπτική πλειοψηφία, οι αμειβόμενοι με τον κατώτατο μισθό, είναι εργαζόμενοι σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και όχι σε μεγάλες ελληνικές ή πολυεθνικές, καθώς, οι τελευταίες, σημειώνουν, απασχολούν ιδιαίτερα εξειδικευμένο προσωπικό που δεν αμείβεται με τον κατώτατο μισθό.
- Η δεύτερη παράμετρος έχει να κάνει με την ανάγκη να στηριχθούν οι εργαζόμενοι με χαμηλά εισοδήματα, που ανήκουν στην αποκαλούμενη κοινωνική ομάδα των ευάλωτων νοικοκυριών που αναμφίβολα πλήττονται περισσότερο από τον υψηλό πληθωρισμό.
Πάνω σε αυτούς τους δύο άξονες επιχειρεί να ισορροπήσει η κυβέρνηση, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τις εισηγήσεις των αρμοδίων φορέων. Την Παρασκευή το ΚΕΠΕ παρέδωσε στον υπουργό Εργασίας το πόρισμα του διαλόγου που προηγήθηκε με τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς.
6%-7% η αύξηση
Την ίδια στιγμή ο υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης διευκρίνισε ότι η εισήγησή του προς το υπουργικό Συμβούλιο θα γίνει μετά τις εορτές του Πάσχα, την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου και η ισχύς του νέου μισθού θα ξεκινήσει από την 1η Μαΐου.
Οι ενδείξεις, οι οποίες επιβεβαιώνονται εν μέρει από κυβερνητικές πηγές, είναι η κυβερνητική εισήγηση να κινηθεί μεταξύ 6% και 7%, πέραν του 2% που δόθηκε κατά την 1/1/2022
Το ύψος της αύξησης των μισθών -το οποίο αναμένεται να ξεπερνά τον πληθωρισμό- σε συνδυασμό με τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων αποτελούν το σκέλος των κυβερνητικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.
Αντιδράσεις σωματείων και φορέων
Στο μεταξύ οι φορείς εργοδοτών και εργαζομένων έχουν θέσεις που απέχουν και μάλιστα σημαντικά μεταξύ τους, αναφορικά με το ύψος του κατώτατου μισθού. Σε αυξήσεις 3% ή 4%, κατ’ ανώτατο όριο, φαίνεται να επιμένουν οι ισχυρές εργοδοτικές οργανώσεις, όπως για παράδειγμα ΣΕΒ και ΣΕΤΕ, ενώ οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων διατυπώνουν επιφυλάξεις για τις επιπτώσεις του εργατικού κόστους στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους.
Από την πλευρά της η ΓΣΕΕ επιμένει στην επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ από τα 663 ευρώ -γεγονός που αντιστοιχεί σε αύξηση περίπου 13%- δηλαδή η «διαφορά» μεταξύ των δύο πλευρών αγγίζει το 10%.
Η Τράπεζα της Ελλάδος διατυπώνει την πλέον συγκρατημένη πρόταση με επιπλέον αυξήσεις από 2,7% έως 3,4%, επικαλούμενη την «αυξημένη αβεβαιότητα λόγω των διεθνών τιμών της ενέργειας, την αύξηση του πληθωρισμού και την πολεμική κρίση στην Ουκρανία».
Οι μέσοι μισθοί
Ο νέος κατώτατος μισθός που θα ξεπεράσει το επίπεδο των 700 ευρώ από την 1η Μαΐου 2022 θα συμπαρασύρει σε ανοδική τροχιά και τους υψηλότερους μισθούς. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης του κατώτατου μισθού, ο μέσος μισθός ανά εργαζόμενο αυξάνεται κατά 0,44 της ποσοστιαίας μονάδας.
Στην πράξη, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ο μέσος μισθός θα «καρπωθεί» το 50% του ποσοστού αύξησης του κατώτερου μισθού. Αυτό σημαίνει ότι αν το υπουργικό συμβούλιο της 22ας Απριλίου δώσει το πράσινο φως για αύξηση 7%, ο μέσος μισθός θα αυξηθεί κατά 3,5%.
Υψηλότεροι μισθοί
Η αύξηση των αμοιβών των εργαζομένων που βρίσκονται σε υψηλότερα μισθολογικά επίπεδα κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να διατηρηθούν οι μισθολογικές διαφορές σε σχέση με τον κατώτατο μισθό ως κίνητρο παραγωγικότητας. Παράλληλα, οι εργοδότες σε δυναμικούς κλάδους της οικονομίας χρειάζεται να πληρώσουν υψηλότερους μισθούς για να προσελκύσουν εργαζομένους.
H ΤτΕ στην πρόσφατη έκθεσή της έχει προτείνει μια λελογισμένη αύξηση των κατώτατων μισθών και ημερομισθίων προκειμένου ο μέσος μισθός ανά εργαζόμενο να μην αυξηθεί πάνω από 1,2%-1,5%.
Ποια επιδόματα θα αυξηθούν
Εκπνέει η προθεσμία για τη δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού στο πλαίσιο της προσπάθειας της κυβέρνησης για την ενίσχυση των χαμηλών εισοδημάτων.
Το τελικό σχέδιο θα παρουσιαστεί από τον υπουργό Εργασίας, Κωστή Χατζηδάκη, σε υπουργικό συμβούλιο στις 29 Απριλίου.
Ύστερα από τον πρώτο γύρο των διαβουλεύσεων οι προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι κυμαίνονται από αυξήσεις 2,7%-3,4% που προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος μέχρι 18% που προτείνει η ΓΣΕΕ με τους εργοδότες να φαίνεται να καταλήγουν σε μια πρόταση αύξησης κατά 3%-5% μετά και τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Κύκλοι της κυβέρνησης αναφέρουν ως ιδανική εξέλιξη η αύξηση να οδηγήσει σε ένα κατώτατο μισθό που θα έχει μπροστά του το 7, να αγγίξει, δηλαδή, ή να ξεπεράσει τα 700 ευρώ, ποσό που θα αντιστοιχεί σε μια αύξηση της τάξης του 5,6%-6%.
Ποια επιδόματα επηρεάζονται
Πάντως, η νέα αύξηση του κατώτατου μισθού θα συμπαρασύρει και μια σειρά από επιδόματα που συνδέονται με τις κατώτατες αποδοχές.
- Το επίδομα ανεργίας, το οποίο έφτασε στα 407 ευρώ από 399,25 ευρώ που ήταν τον Δεκέμβριο, θα δει νέα αυξηθεί, μετά τη νέα αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού τον Μάιο.
Μικρές αυξήσεις λόγω της αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού θα προκύψουν και για:
- Το ειδικό βοήθημα λήξης ανεργίας το οποίο ισούται με 13 ημερήσια επιδόματα ανεργίας
- Το ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στα μητρώα των ανέργων: Ισούται με 15 ημερήσια επιδόματα ανεργίας
- Το ειδικό Βοήθημα σε όσους εξέτισαν ποινή στερητική της ελευθερίας
- Το ειδικό Βοήθημα λόγω Επίσχεσης Εργασίας ή Διακοπής Εργασιών: ισούται με 20 ημερήσια επιδόματα ανεργίας
- Το ειδικό εποχικό βοήθημα: Το ύψος του προκειμένου για οικοδόμους ορίζεται στο 70% του 37πλασίου του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, ενώ για τα επαγγέλματα των μουσικών – τραγουδιστών, ηθοποιών κλπ στο 70% του 25πλασίου του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη
- Το βοήθημα Ανεργίας Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολουμένων – Ασφαλισμένων.
- Αμετάβλητο θα παραμείνει το επίδομα μακροχρόνια ανέργου, το οποίο ανέρχεται σε 200 ευρώ και είναι σταθερό ποσό.