Μέχρι τέλος Ιουνίου αναμένεται να υπογραφεί η νέα Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας του 2022, όπου διασφαλίζονται οι τριετίες και το επίδομα γάμου. Η ΓΣΕΕ θέλει να υπογραφεί η νέα Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας του 2022, προκειμένου να διασωθούν οι προηγούμενες συλλογικές ρυθμίσεις και θεσμικά δικαιώματα των εργαζομένων όπως οι τριετίες και το επίδομα γάμου.
Με την υπογραφή της νέας Σύμβασης θα εξακολουθήσουν να καταβάλλονται οι τριετίες και το επίδομα γάμου και δεν θα απειλήσουν οι εργαζόμενοι με μη καταβολή τους.
Τριετίες δικαιούνται οι εργαζόμενοι που συνεχίζουν να αμείβονται με τον κατώτατο αλλά είχαν ήδη κατοχυρώσει προϋπηρεσία τουλάχιστον 3 ετών τον Φεβρουάριο του 2012.
Τι σημαίνει το πάγωμα
Υπενθυμίζεται ότι με τον νόμο 4093 του 2012 (δεύτερο μνημόνιο) πάγωσαν οι τριετίες μέχρι η ανεργία να πέσει κάτω από 10%, με αποτέλεσμα να σταματήσει η εξέλιξή τους τον Φεβρουάριο του εν λόγω έτους.
Αυτό σημαίνει, ότι αν ο αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό είχε προλάβει μέχρι 14/2/2012 να κατοχυρώσει έστω την πρώτη τριετία, εξακολουθεί να παίρνει την ανάλογη προσαύξηση 10% υπολογιζόμενη επί του εκάστοτε βασικού μισθού. Ωστόσο δεν μπορεί να διεκδικήσει προσαύξηση για προϋπηρεσία που συμπληρώνεται από τον Φεβρουάριο του 2012 και μετά.
Αντίστοιχα, οι εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν μετά τον Φεβρουάριο του 2012 έχασαν το δικαίωμα της προσαύξησης του μισθού τους λόγω προϋπηρεσίας, καθώς πάγωσαν οι τριετίες.
Τα ποσά
Επομένως, οι μισθωτοί που αμείβονται με τα κατώτατα όριο και πρόλαβαν να κατοχυρώσουν τριετίες προϋπηρεσίας έως το 2012 θα λάβουν και τώρα επίδομα προϋπηρεσίας που ισούται με 10% επί του κατώτατου μισθού, το οποίο μπορεί να καταβληθεί έως τρεις τριετίες κατ’ ανώτατο όριο, δηλαδή έως 30% εφόσον υπογραφεί η νέα ΕΓΣΣΕ.
Έτσι, από την 1η Μαΐου, ο αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό αν το 2012 είχε συμπληρώσει 0 έως 3 χρόνια προϋπηρεσία, θα λάβει 713 ευρώ.
Για τον μισθωτό με προϋπηρεσία από 3 έως 6 χρόνια (πάντα έως το 2012) ο μισθός διαμορφώνεται στα 784,3 ευρώ.
Για τον μισθωτό με προϋπηρεσία από 6 έως 9 χρόνια ο μισθός διαμορφώνεται στα 855,6 ευρώ.
Για το μισθωτό με προϋπηρεσία άνω των 9 ετών ο μισθός διαμορφώνεται στα 926,9 ευρώ.
Επίδομα γάμου
Εκτός από τις τριετίες προϋπηρεσίας μια άλλη πηγή προσαύξησης του μισθού είναι το επίδομα γάμου, το οποίο επίσης υπολογίζεται στο 10% επί του βασικού μεικτού μισθού για τους έγγαμους. Και αυτό το επίδομα διασφαλίζεται εφόσον υπογραφεί η νέα ΕΓΣΣΕ.
Κι αυτό διότι το επίδομα γάμου δεν είναι απόλυτα νομοθετικά κατοχυρωμένο, αλλά «διασώζεται» κυρίως μέσω της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας που υπογράφουν οι κοινωνικοί εταίροι ως «θεσμικός όρος» της σύμβαση
Αναλυτικά, η θωράκιση του επιδόματος γάμου ανατρέχει σε όρο της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης του 2013 σύμφωνα με τον οποίο εργοδότες και εργαζόμενοι, συμβαλλόμενοι στην τότε σύμβαση, συμφωνούν ότι το επίδομα γάμου «έχει θεσµικό και καθολικό χαρακτήρα για τους εργαζόµενους όλης της χώρας».
Από το 2014 και μετά, όλες οι Εθνικές Γενικές Συλλογικές Συμβάσεις περιλαμβάνουν την πρόβλεψη ότι «όλοι οι θεσμικοί όροι εργασίας που θεσπίστηκαν με τις προηγούμενες ΕΓΣΣΕ αποτελούν ενιαίο σύνολο και εξακολουθούν να ισχύουν». Στο πλαίσιο αυτό η νομική υπηρεσία της ΓΣΕΕ έχει εκδώσει και σχετική εγκύκλιο με την οποία επιχειρηματολογεί ότι το επίδομα γάμου είναι υποχρεωτικό για όλους τους έγγαμους μισθωτούς της χώρας.
Από την άλλη, η πλευρά των εργοδοτών και εργατολόγοι υποστηρίζουν πως από 12 Νοεμβρίου του 2012, όταν δηλαδή ψηφίστηκε ο νόμος 4093 του 2012, τα ποσά της ΕΓΣΣΕ με ενσωματωμένο το επίδομα γάμου αποτελούν κατώτατα όρια μόνο για τους απασχολούμενους σε εργοδότες που είναι μέλη των εργοδοτικών οργανώσεων, οι οποίες υπογράφουν την Εθνική Σύμβαση.
Η νομική αυτή άποψη στηρίζεται στο γεγονός πως στο νόμο 4093 του 2012 δεν προβλέπεται καμία άλλη προσαύξηση του κατώτατου μισθού πέρα από τις 3ετίες, που κι αυτές έχουν «παγώσει» στα επίπεδα του 2012 μέχρι η ανεργία να πέσει κάτω από 10%.
Αντίθετα, στον νόμο 4093 του 2012 αναφέρεται πως «οι εθνικές γενικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας καθορίζουν τους ελάχιστους μη μισθολογικούς όρους εργασίας, που ισχύουν για τους εργαζόμενους όλης της χώρας.
Βασικοί μισθοί, βασικά ημερομίσθια, κάθε είδους προσαυξήσεις αυτών και γενικά κάθε άλλος μισθολογικός όρος, ισχύουν μόνο για τους εργαζόμενους που απασχολούνται από εργοδότες των συμβαλλομένων εργοδοτικών οργανώσεων».
Επίσης, σε άλλο εδάφιο του ίδιου μνημονιακού νόμου αναφέρεται πως «πέραν της μηνιαίας τακτικής προσαύξησης λόγω προϋπηρεσίας καμία άλλη προσαύξηση δεν περιλαμβάνεται στο νομοθετικώς καθορισμένο κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο».
Συνεπώς, το επίδομα γάμου το δικαιούνται σε κάθε περίπτωση οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις – μέλη των εργοδοτικών οργανώσεων που συμβάλλονται στην ΕΓΣΣΕ αλλά σύμφωνα με την άποψη της νομικής υπηρεσίας της ΓΣΕΕ δευτερευόντως μπορούν να το διεκδικήσουν όλοι οι έγγαμοι μισθωτοί της χώρας.
Αύξηση κατώτατου μισθού
Υπενθυμίζεται πως από 1η Μαΐου ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 7,5% πέραν της αύξησης της τάξης του 2%, που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2022.
Με τη νέα αύξηση, που ισοδυναμεί με επιπλέον 50 ευρώ τον μήνα, ο κατώτατος μισθός διαμορφώνεται στα 713 ευρώ από 663 ευρώ που ήταν προηγουμένως. Αντίστοιχα, το κατώτατο ημερομίσθιο αυξάνεται σε 31,85 ευρώ από 29,62 ευρώ που ήταν από την 1η Ιανουαρίου 2022.
Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης, δηλώνει σχετικά: «Με δεδομένο ότι στον ιδιωτικό τομέα καταβάλλονται 14 μισθοί τον χρόνο, το ετήσιο όφελος για τους σχεδόν 650.000 εργαζόμενους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό ισούται με έναν επιπλέον μισθό (50 ευρώ η μηνιαία αύξηση επί 14 μισθούς=700 ευρώ). Εάν μάλιστα συνυπολογιστούν η προηγούμενη συμβολική αύξηση 2% του κατώτατου μισθού, που έγινε την 1η Ιανουαρίου, αλλά και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι, μιλάμε για μια σωρευτική αύξηση της τάξης του 11,8%» διευκρινίζει ο κ. Χατζηδάκης.
Όπως επισημαίνει, «πρόκειται για μια αύξηση η οποία κινείται στα απώτατα όρια αντοχής της οικονομίας – και μάλιστα σε περιβάλλον ισχυρής αβεβαιότητας – που απορροφά σε σημαντικό βαθμό τις απώλειες στην αγοραστική δύναμη των εργαζομένων, λόγω των πληθωριστικών πιέσεων που “γεννά” η διεθνής ενεργειακή κρίση και τους δίνει μέρισμα από τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που επετεύχθησαν το 2021. Την ίδια στιγμή, όμως, η αύξηση του κατώτατου μισθού δεν υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι οι επιχειρήσεις στηρίχθηκαν από την κυβέρνηση με διαφόρους τρόπους (μείωση φορολογίας και ασφαλιστικών εισφορών, στήριξη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενεργειακές επιδοτήσεις)».
«Αυτές τις παραμέτρους σταθμίσαμε στην απόφασή μας για μια αύξηση του κατώτατου μισθού, που βάζει στο επίκεντρο τους πιο αδύναμους και δεν πρόκειται ασφαλώς για το μοναδικό “εργαλείο” στήριξης των εργαζομένων» σημειώνει ο υπουργός Εργασίας, υπενθυμίζοντας ότι η κυβέρνηση εφαρμόζει ευρεία γκάμα μέτρων που αντισταθμίζουν σε μεγάλο βαθμό την άνοδο του κόστους ζωής, ιδίως για τις πιο ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.
Διευκρινίσεις από το υπουργείο
Αναλυτικότερα, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σε πρόσφατο ενημερωτικό του σημείωμα παρέχει ορισμένες επεξηγήσεις, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Όπως προαναφέρθηκε, «ο νέος κατώτατος μισθός αυξάνεται από σήμερα, 1η Μαΐου, κατά 7,5% ή 50 ευρώ τον μήνα και διαμορφώνεται σε 713 ευρώ τον μήνα από 663 ευρώ προηγουμένως. Δεδομένου ότι καταβάλλονται 14 μισθοί τον χρόνο, το ετήσιο όφελος για τους εργαζόμενους από την αύξηση ισούται με έναν επιπλέον μισθό (50 ευρώ η μηνιαία αύξηση επί 14 μισθούς=700 ευρώ). Οι μηνιαίες αποδοχές, αν συνυπολογιστεί η καταβολή 14 μισθών τον χρόνο, διαμορφώνονται σε 831,8 ευρώ από 773,5 ευρώ σήμερα. Οι σχεδόν 650.000 εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό θα κερδίσουν από έναν επιπλέον μισθό ετησίως. Με άλλα λόγια, ένας 15ος μισθός προστίθεται στο εξής στο εισόδημά τους.
Αν συνυπολογιστεί και η προηγούμενη αύξηση του κατώτατου μισθού, που έγινε την 1η Ιανουαρίου 2022, προκύπτει αύξηση κατά 9,7% ή 63 ευρώ τον μήνα (από 650 ευρώ στα 713 ευρώ). Δεδομένου ότι καταβάλλονται 14 μισθοί, το όφελος από τη διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού το 2022 διαμορφώνεται στα 882 ευρώ ετησίως (63 ευρώ επί 14 μισθούς).
Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η αύξηση του καθαρού μισθού είναι ακόμα μεγαλύτερη και διαμορφώνεται στο 11,81%, αν συνυπολογιστεί η μείωση κατά 1,63 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι, η οποία έχει ήδη υλοποιηθεί. Το σωρευτικό ετήσιο όφελος για έναν εργαζόμενο από τις δύο αυξήσεις του κατώτατου μισθού το 2022 και τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ανέρχεται σε 906 ευρώ».
Αυξάνεται το επίδομα ανεργίας
Παράλληλα, η αύξηση του κατώτατου μισθού φέρνει αυξήσεις και σε επιδόματα. Για παράδειγμα, από σήμερα 1η Μαΐου, το επίδομα ανεργίας αυξάνεται σε 438 ευρώ από 407,25 ευρώ που ήταν μέχρι πρότινος και το ημερήσιο επίδομα διαμορφώνεται σε 17,51 ευρώ από 16,29 ευρώ.
Επίσης, όπως επισημαίνει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αναπροσαρμόζεται σειρά βοηθημάτων και επιδομάτων που έχουν ως βάση υπολογισμού τον κατώτατο μισθό ή ημερομίσθιο. Σε αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το βοήθημα ανεργίας για τους αυτοτελώς απασχολούμενους, τα προγράμματα νέων θέσεων εργασίας, το ειδικό βοήθημα λήξης ανεργίας, το βοήθημα, λόγω επίσχεσης εργασίας, ειδικά εποχικά βοηθήματα για μισθωτούς τουριστικού και επισιτιστικού κλάδου, οικοδόμους, δασεργάτες κ.ά., η ειδική παροχή μητρότητας, το επίδομα γονικής άδειας, οι ανεξόφλητες αποδοχές, λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη, η παροχή διαθεσιμότητας, η αποζημίωση των μαθητών στις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ) Μαθητείας του ΟΑΕΔ, η αποζημίωση για τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας, κ.ά.