Από μήνα σε μήνα πηγαίνει το πρόγραμμα ανακύκλωσης ηλεκτρικών συσκευών που είχε προαναγγείλει η κυβέρνηση εδώ και αρκετούς μήνες ότι θα ξεκινούσε τώρα το Μάιο, αφού σύμφωνα με τις νέες δηλώσεις του υπουργού Περιβάλλοντος Κώστα Σκρέκα, η πρεμιέρα για το πρόγραμμα θα γίνει τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου, οπότε και θα ανοίξει η πλατφόρμα για την απόσυρση και αντικατάσταση ηλεκτρικών συσκευών, σύμφωνα πάντα με όσα είπε ο υπουργός.
Τους προηγούμενους μήνες η κυβέρνηση διαφήμιζε πολύ και πολύ συχνά το πρόγραμμα επιδότησης ηλεκτρικών συσκευών, μέχρι που ξαφνικά… σιωπή.
Ενώ στην αρχή η έναρξη του ήταν βέβαιη πολύ πριν το Πάσχα, με ανακοινώσεις επί ανακοινώσεων, ξαφνικά οι αναφορές σταμάτησαν, σα να μην υπήρξε ποτέ.
Κι εκεί που όλοι μιλούσαν για ένα μεγάλο φιάσκο, ο πρωθυπουργός στην ανακοίνωση για τα μέτρα στήριξης για τους «φουσκωμένους» λογαριασμούς ρεύματος αναφέρθηκε στο πρόγραμμα «Ανακυκλώνω-Αλλάζω Συσκευή» το οποίο όχι μόνο επέστρεψε, αλλά πλέον υπάρχει και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την έναρξη και την λειτουργία του.
Όφελος για 350χιλ νοικοκυριά
Όπως εξήγησε σε τηλεοπτικό σταθμό ο Κώστας Σκρέκας, από το πρόγραμμα θα επωφεληθούν περί τα 350.000 νοικοκυριά, τα οποία θα έχουν τη δυνατότητα να αντικαταστήσουν παλιές, ενεργοβόρες συσκευές. Ο συνολικός προϋπολογισμός του νέου προγράμματος ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ.
Τα ποσοστά και τα κριτήρια
Οι συσκευές που θα μπορούν να αντικαταστήσουν μέσω του προγράμματος είναι:
κλιματιστικά, ψυγεία και καταψύκτες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την έγκριση της αίτησης είναι η υπό απόσυρση ηλεκτρική συσκευή να είναι σε λειτουργική κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποσυρθεί συσκευή που είναι πλήρως χαλασμένη.
Η επιδότηση, σύμφωνα με πληροφορίες, θα κυμαίνεται από 35% έως και 50%, ανάλογα με το ετήσιο εισόδημα του δικαιούχου. Βάσει των αρχικών εκτιμήσεων, κάθε ΑΦΜ θα μπορεί να αιτηθεί την αντικατάσταση έως και τριών συσκευών και η μέση επιδότηση θα ξεπεράσει τα 400 ευρώ.
Η εξοικονόμηση
Η μέση εξοικονόμηση ενέργειας που θα έχει το κάθε νοικοκυριό εκτιμάται στις 1.000 KWh τον χρόνο. Αυτό σημαίνει πως ένα νοικοκυριό με μεσαία κατανάλωση, έως και 5.000 KWh τον χρόνο, αναμένεται να επιτύχει έως και 25% εξοικονόμηση ενέργειας. Στις περιπτώσεις μεγαλύτερης χρήσης, το ποσοστό μπορεί να ξεπεράσει ακόμα και το 40%:
- Από την εξοικονόμηση αυτή, εκτιμάται, ότι οι πολίτες θα δουν μείωση στους λογαριασμούς ρεύματος των νοικοκυριών τους από 150 έως 300 εύρω τον χρόνο.
- Η συνολική εξοικονόμηση ηλεκτροπαραγωγής που θα επιτύχει η χώρα μας, με την εφαρμογή του προγράμματος, εκτιμάται ότι θα φτάσει τις 209.000 MWh τον χρόνο.
- Η Ελλάδα θα επιτύχει σημαντική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 126.000 τόνους ανά έτος.
- Το όφελος της ελληνικής οικονομίας από τη μείωση των εισαγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου, λόγω της εγκατάστασης νέων συσκευών, υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στα 15 έως 27 εκατ. ευρώ το χρόνο.
Υποβολή αιτήσεων
Η διαδικασία αίτησης υπαγωγής θα γίνεται εύκολα και γρήγορα, με ηλεκτρονική αίτηση στην πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί στο gov.gr. Ο χρήστης θα μπαίνει με τα διαπιστευτήρια του Taxisnet και θα δηλώνει ποιες συσκευές επιθυμεί να αποσύρει.
Το πληροφοριακό σύστημα θα αξιολογεί αυτόματα τις αιτήσεις των πολιτών με βάση τα εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια και θα τους κατατάσσει στην αντίστοιχη κλίμακα επιδότησης.
Η επιδότηση θα δίνεται στους δικαιούχους με ειδικό voucher (επιταγή), το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν στα καταστήματα κατά την αγορά της νέας, πιο «πράσινης» ηλεκτρικής συσκευής.
Να σημειωθεί ότι θα έχουν προτεραιότητα, ΑμεΑ, πολύτεκνοι, μονογονεϊκές οικογένειες και άνεργοι.
Ο δεκάλογος της ανακύκλωσης
- Ποιες συσκευές ανακυκλώνονται;
Πρώτον και σημαντικότερο, να γνωρίζουμε ποιες από τις συσκευές του σπιτιού μας, όταν δεν τις χρειαζόμαστε πια, μπορούμε να οδηγήσουμε στην ανακύκλωση. Η απάντηση είναι πολύ απλή, καθώς κάθε συσκευή, μικρότερη ή μεγαλύτερη, που χρησιμοποιούμε σε ένα σπίτι ή μία επιχείρηση και η οποία μπαίνει στην πρίζα ή λειτουργεί με μπαταρίες, μπορεί να καταλήξει στην ανακύκλωση συσκευών. Μεγάλες ή μικρές οικιακές συσκευές, εξοπλισμός Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, καταναλωτικά είδη, φωτιστικά είδη -ακόμα και οι λαμπτήρες, ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά εργαλεία, παιχνίδια και εξοπλισμός ψυχαγωγίας ή αθλητισμού, ιατροτεχνολογικά προϊόντα, όργανα παρακολούθησης και ελέγχου και συσκευές αυτόματης διανομής, μπορούν να ανακυκλωθούν.
- Γιατί να ανακυκλώνουμε τις συσκευές μας;
Τα οφέλη από την ανακύκλωση συσκευών είναι πολλά και σε πολλαπλά επίπεδα. Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι με τον τρόπο αυτόν, πρωτίστως μειώνεται ο όγκος των απορριμμάτων μας και δεύτερον δεν ρυπαίνεται το περιβάλλον από τις ουσίες των συσκευών. Κατόπιν, είναι καλό να γνωρίζουμε ότι τα υλικά των συσκευών μας επαναξιοποιούνται για μια άλλη χρήση, περιορίζοντας παράλληλα και τις εξορύξεις πρώτων υλών και τη χρήση ενέργειας.
- Πού πηγαίνω τη συσκευή προς ανακύκλωση;
Κάθε συσκευή που θέλουμε να ανακυκλώσουμε, μπορούμε να τη μεταφέρουμε ως το πλησιέστερο σημείο ανακύκλωσης συσκευών από τα χιλιάδες που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα, σε καταστήματα που πωλούν ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη, σε αλυσίδες super market, αλλά και σε συμβεβλημένα δημοτικά σημεία, όπως δημαρχεία, ΚΕΠ και ΚΑΠΗ.
- Τι γίνεται με τις ογκώδεις συσκευές;
Στην περίπτωση που θέλουμε να αγοράσουμε καινούρια συσκευή, προς αντικατάσταση της παλιάς, τότε τη μεταφορά από το σπίτι μας αναλαμβάνει η εταιρεία από την οποία θα κάνουμε την αγορά. Επίσης, μπορούμε να καλέσουμε τον δήμο της περιοχής μας και να συνεννοηθούμε για τις ημέρες και ώρες, κατά τις οποίες ο δήμος παραλαμβάνει τις ηλεκτρικές συσκευές, ώστε να οργανώσουμε τη μεταφορά τους.
- Πώς ανακυκλώνονται οι λάμπες;
Μέσω της Ανακύκλωσης Συσκευών Α.Ε., μπορούμε να ανακυκλώσουμε και τις λάμπες του σπιτιού ή της επιχείρησής μας, του γραφείου μας κλπ, αρκεί να τις τοποθετήσουμε στους αντίστοιχους κάδους. Οι ειδικοί αυτοί κάδοι είναι τοποθετημένοι σε επιλεγμένα σημεία σε δημόσιους χώρους, σε καταστήματα πώλησης λαμπτήρων ή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού αλλά και σε πολλά super market. Πρέπει να τις τοποθετούμε με προσοχή ώστε να μην σπάσουν και φυσικά χωρίς τη συσκευασία τους.
- Γιατί είναι δωρεάν η ανακύκλωση συσκευών;
Είναι ένα ερώτημα που μπορεί να γεννιέται σε πολλούς από εμάς. Εφόσον εμείς οι πολίτες δεν επιβαρυνόμαστε στο ελάχιστο όταν δίνουμε μία από τις συσκευές μας προς ανακύκλωση, τότε ποιος πληρώνει για τη διαδικασία αυτή; Με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία, οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές καταβάλλουν τακτικά ένα ποσό που προορίζεται για την κατάλληλη διαχείριση των συσκευών αυτών, μετά τη χρήση τους.
- Έχω στο σπίτι που συσκευές επικίνδυνες για το περιβάλλον;
Δεν σημαίνει ότι μία συσκευή αν πεταχτεί στα σκουπίδια θα μολύνει το περιβάλλον, «διαχέει», με κάποιον τρόπο, τοξικές ουσίες και όσο τη χρησιμοποιούμε. Για όσο διάστημα κάθε συσκευή χρησιμοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή, δεν θεωρείται επικίνδυνη για το περιβάλλον. Το «μυστικό» είναι στο τι γίνεται αφού δεν τις χρειαζόμαστε και πια και η σωστή διαχείρισή τους μπορεί να μειώσει στο ελάχιστο οποιαδήποτε βλαβερά στοιχεία.
- Τι γίνονται οι συσκευές που έχουν συλλεχθεί;
Για όσους από εμάς έχουμε την περιέργεια ως προς το τι γίνονται και πού οδηγούνται οι συσκευές που προορίζονται για ανακύκλωση, είναι καλό να γνωρίζουμε ότι μεταφέρονται σε μία από τις εννέα αδειοδοτημένες μονάδες επεξεργασίας που είναι συμβεβλημένες με την Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. και βρίσκονται σε κομβικά σημεία στην Ελλάδα. Εκεί γίνεται η επεξεργασία που απαιτείται, ώστε να απομακρυνθούν οι βλαβερές ουσίες και να ξεχωρίσουν τα αξιοποιήσιμα υλικά. Όσον αφορά στις λάμπες που ανακυκλώνουμε, αυτές μεταφέρονται σε ειδική μονάδα διαχείρισης στην Ευρώπη.
- Η συσκευή που θα δώσω για ανακύκλωση πρέπει να είναι «άθιχτη»;
Μπορεί μια συσκευή που δεν χρειαζόμαστε πια να είναι όντως άθιχτη, μπορεί όμως και να είναι χαλασμένη, σπασμένη ή «ταλαιπωρημένη» από τη μακρόχρονη χρήση. Στην ανακύκλωση συσκευών οδηγούνται συσκευές σε οποιαδήποτε κατάσταση κι αν βρίσκονται, αρκεί να έχουν όλα τα κατασκευαστικά τους μέρη. Πάντως, και καθώς στη συνέχεια οδηγούνται σε αποσυναρμολόγηση, σαφώς είναι καλύτερο να οδηγούνται κατά το δυνατόν ακέραιες στην ανακύκλωση.
- Είναι παράνομο να πετάξω ηλεκτρικές συσκευές στα σκουπίδια;
Όχι, δεν είναι παράνομο, αλλά στην εποχή μας μπορεί να θεωρηθεί έως και πράξη ασέβειας απέναντι στο περιβάλλον. Την ώρα που η ανακύκλωση συσκευών είναι τόσο εύκολη, απλή και δωρεάν υπόθεση για κάθε πολίτη, είναι κρίμα να επιβαρύνουμε τον πλανήτη με πρόσθετα απορρίμματα, ενδεχομένως και τοξικά, απλώς και μόνο γιατί έχουμε συνηθίσει ως τώρα διαφορετικά.
Ο κόσμος μας εξελίσσεται, προχωρά και η ανακύκλωση συσκευών είναι μια διαδικασία που διαφυλάσσει ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας.