Έντονη είναι η ανησυχία που επικρατεί πρωτίστως στο οικονομικό επιτελείο και δευτερευόντως στις τράπεζες από την εκτόξευση των επιτοκίων, κυρίως των στεγαστικών που είναι συνδεδεμένα με το Euribor. Αιτία αυτής της ανησυχίας δεν είναι άλλη από την άνοδο των επιτοκίων το τελευταίο διάστημα, που σε πολλές περιπτώσεις έχουν διπλασιαστεί ή αν αυτό δεν έχει συμβεί θα γίνει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Η κατάσταση ενδέχεται να γίνει ακόμη πιο κρίσιμη το επόμενο διάστημα, σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για περαιτέρω αυξήσεις. Σύμφωνα με τις σημερινές εκτιμήσεις ο κύκλο ανόδου των επιτοκίων πρόκειται να ολοκληρωθεί μέχρι και τον Μάρτιο.
Μια ενδεικτική εικόνα της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί
Πριν τρεις μήνες και συγκεκριμένα τον περασμένο Αύγουστο το Euribor 3 μηνών βρίσκεται σε θετικό έδαφος και όσο αυξάνεται, τόσο ενισχύεται η επιβάρυνση για τους οφειλέτες. Την περασμένη Παρασκευή 25 Νοεμβρίου το Euribor 3μηνου έκλεισε το 1,922, κάτι που σημαίνει ότι σε όλα τα δάνεια της κατηγορίας το τελικό επιτόκιο έχει αυξηθεί κατά 1,922%.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;
Ότι για ένα δάνειο που έχει χορηγηθεί με περιθώριο 2%, από 2% που ήταν τον περασμένο Ιούλιο, όταν το Euribor ήταν το μηδέν, σήμερα έχει εκτοξευθεί στο 3,922%, δηλαδή σχεδόν διπλάσιο.Η δόση ανά 100.000 ευρώ δανείου διάρκειας 15 ετών έχει αυξηθεί σε αυτό διάστημα από τα 644 ευρώ στα 735 ευρώ.
Είναι θέμα χρόνου να ξεπεράσει το 4%, καθώς η ανοδική πορεία του διατραπεζικού επιτοκίου θα συνεχιστεί, ενόψει και της νέας αναπροσαρμογής των επιτοκίων της ΕΚΤ τον επόμενο μήνα.
Με το Euribor 3μήνου:
- στο 2,30% η μηνιαία δόση θα ανέλθει στα 755 ευρώ,
- στο 2,50% στα 765 ευρώ και
- στο 3% στα 790 ευρώ.
Στην τελευταία περίπτωση η δόση θα είναι μεγαλύτερη κατά 146 ευρώ ανά 100.000 ευρώ υπολοίπου σε σύγκριση με το διάστημα πριν τον Αύγουστο του 2022. Έτσι λοιπόν ένας δανειολήπτης, αν φτάσει το Euribor στο 3% θα χρειάζεται σε ετήσια βάση για να πληρώσει το δάνειό του, το ποσό των 9.480 ευρώ, ενώ πριν με μηδενικό Euribor θα χρειαζόταν 7.728 ευρώ, επιπλέον δηλαδή 1.752 ευρώ (σχεδόν τρεις δόσεις επιπλέον).
Ανήσυχοι δανειολήπτες και κυβέρνηση
Η όλη αυτή κατάσταση όπως είναι φυσικό προκαλεί ίλιγγο στους δανειολήπτες και πονοκέφαλο στην κυβέρνηση. Ως εκ τούτου η παρέμβαση κρίνεται απολύτως απαραίτητη και θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι αυτό θα συμβεί, είτε με πρωτοβουλία των τραπεζών – δύσκολο υπό τις παρούσες συνθήκες – ή με νομοθετική παρέμβαση από την πλευρά της κυβέρνησης. Η κατεύθυνση θα έχει ως βάση το ισπανικό μοντέλο προσαρμοσμένο στις ελληνικές ιδιαιτερότητες.
Ας δούμε επιγραμματικά το περιεχόμενό του, που συμφωνήθηκε στις αρχές της περασμένης εβδομάδας μεταξύ της ισπανικής κυβέρνησης και των τραπεζών της χώρας. Αυτό προβλέπει:
- Την επιμήκυνση της διάρκειας των στεγαστικών δανείων προκειμένου να μειωθεί η μηνιαία δόση στο επίπεδο του 40% του μηνιαίου εισοδήματος.
- Το «πάγωμα» του επιτοκίου στο επίπεδο του Euribor για όσα νοικοκυριά θεωρούνται ευάλωτα.