Καταιγισμός αποκαλύψεων για μίζες στην ενέργεια και πολιτική αναταραχή στο Κίεβο
Την ώρα που ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναμένεται να αφιχθεί στην Αθήνα, η Ουκρανία συγκλονίζεται από ένα μεγάλο σκάνδαλο διαφθοράς στον ενεργειακό κλάδο, το οποίο έχει αποδυναμώσει σημαντικά την εικόνα της κυβέρνησης. Οι αποκαλύψεις αφορούν κύκλωμα μιζών εκατοντάδων εκατομμυρίων, στο οποίο φέρονται να εμπλέκονται στενοί συνεργάτες του προέδρου.
Η υπόθεση αποκαλύφθηκε έπειτα από 15μηνη έρευνα της ανεξάρτητης υπηρεσίας κατά της διαφθοράς, η οποία εντόπισε εκτεταμένες παράνομες πρακτικές στην Energoatom, τον οργανισμό που διαχειρίζεται τους ουκρανικούς πυρηνικούς σταθμούς. Η έρευνα έκανε λόγο για ένα σύστημα μιζών οργανωμένο σε εθνικό επίπεδο, με ποσοστά που έφταναν έως και το 15% της αξίας συμβολαίων. Πολλαπλές επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκαν σε 70 σημεία της χώρας και ήδη αρκετά άτομα έχουν οδηγηθεί στη δικαιοσύνη.
Κρίσιμος κρίκος της υπόθεσης θεωρείται ο Τιμούρ Μίντιτς, στενός φίλος και επιχειρηματικός συνεργάτης του Ζελένσκι, ο οποίος εγκατέλειψε την Ουκρανία λίγο πριν εξελιχθεί η επιχείρηση. Η εμπλοκή του δημιουργεί ιδιαίτερη πολιτική φθορά για τον πρόεδρο, την ώρα που η χώρα δέχεται πιέσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς ως βασική προϋπόθεση για τη μελλοντική ενταξιακή πορεία.
Οι εξελίξεις επιβαρύνουν το ήδη δύσκολο κλίμα, καθώς ο ουκρανικός στρατός βρίσκεται σε δυσχερή θέση και οι ρωσικές επιθέσεις πλήττουν συστηματικά την ενεργειακή υποδομή, προκαλώντας διακοπές ρεύματος σε όλη τη χώρα. Οι Ουκρανοί βρίσκονται αντιμέτωποι με έναν ακόμη δύσκολο χειμώνα, ενώ τα ποσοστά δυσπιστίας αυξάνονται. Έρευνα κατέγραψε ότι πάνω από 70% του πληθυσμού θεωρεί πως η διαφθορά έχει ενταθεί μετά την ρωσική εισβολή.
Παράλληλα, η σύλληψη του πρώην επικεφαλής της Ukrenergo, Βολοντίμιρ Κουντρίτσκι, για υπόθεση του 2018, θεωρήθηκε από αρκετούς ως πολιτικά στοχευμένη κίνηση, με τον ίδιο να υποστηρίζει ότι επιχειρείται η μετακύλιση ευθυνών για τη ζημιά στο ενεργειακό δίκτυο.
Το σκάνδαλο αναδεικνύει μια βαθύτερη σύγκρουση μέσα στις ουκρανικές ελίτ, οι οποίες ανταγωνίζονται για τον έλεγχο κρίσιμων τομέων του κράτους, ιδίως όσο παρατείνεται ο πόλεμος. Οι πιέσεις προς τον Ζελένσκι εντείνονται, καθώς η εικόνα της κυβέρνησης πλήττεται και η διεθνής κοινότητα ζητά διαφάνεια ως όρο συνέχισης της στήριξης.
Η επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου στην Ελλάδα αναμένεται να περιλαμβάνει συζητήσεις για την ενέργεια και την άμυνα, σε μια συγκυρία όπου η χώρα του βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλαπλές κρίσεις και όπου η εξάλειψη της διαφθοράς αποτελεί πλέον απαραίτητο όρο για τη σταθερότητά της.
