Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, βρίσκεται υπό αυξανόμενη πίεση από τις Ηνωμένες Πολιτείες για να απαντήσει σε μια προτεινόμενη ειρηνευτική συμφωνία, η οποία απαιτεί παραχωρήσεις εδαφών. Η Ουκρανία ζητεί χρόνο για διαβούλευση με ευρωπαϊκούς συμμάχους και επεξεργάζεται δική της πρόταση, εν μέσω εντάσεων και δημόσιων δηλώσεων του Ντόναλντ Τραμπ.
Οι Αμερικανοί απεσταλμένοι του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έδωσαν στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι περιορισμένο χρονικό περιθώριο για να απαντήσει σε μια προτεινόμενη ειρηνευτική συμφωνία, η οποία ζητά από την Ουκρανία να αποδεχθεί σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις, σε αντάλλαγμα για αδιευκρίνιστες αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας. Σύμφωνα με αξιωματούχους, κατά τη διάρκεια μιας δίωρης τηλεφωνικής συνομιλίας το Σάββατο, ο Ουκρανός πρόεδρος δέχθηκε πιεστικά αιτήματα από τον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, αλλά και από τον γαμπρό του Αμερικανού προέδρου, Τζάρεντ Κούσνερ, για άμεση απόφαση.
Ο Ζελένσκι, όπως ανέφεραν οι ίδιοι αξιωματούχοι, απάντησε ότι χρειάζεται χρόνο για διαβούλευση με Ευρωπαίους συμμάχους πριν δώσει οποιαδήποτε τελική απάντηση. Ένας δυτικός αξιωματούχος περιέγραψε την κατάσταση της Ουκρανίας ως εξαιρετικά δύσκολη, «παγιδευμένη» ανάμεσα σε απαιτήσεις για παραχωρήσεις εδαφών που δεν μπορεί να αποδεχθεί και σε μια αμερικανική πίεση που δεν μπορεί να αγνοήσει.
Σε συνέχεια αυτής της κατάστασης, ο Ζελένσκι συνάντησε στο Λονδίνο τους ηγέτες των λεγόμενων χωρών E3 — Γαλλίας, Γερμανίας και Ηνωμένου Βασιλείου — τη Δευτέρα, για να συζητήσουν τις εξελίξεις. Ο Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς, υπογράμμισε την κρισιμότητα της συγκυρίας, τονίζοντας ότι οι ηγέτες συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν «τις επόμενες ημέρες», προσθέτοντας ότι μπορεί να πρόκειται για μια καθοριστική περίοδο για όλους.
Το απόγευμα της Τρίτης 9 Δεκεμβρίου, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε μέσω ανάρτησής του ότι σύντομα θα παρουσιάσει ένα «επεξεργασμένο» ειρηνευτικό σχέδιο στις ΗΠΑ. Όπως τόνισε, τα ουκρανικά και ευρωπαϊκά στοιχεία έχουν ήδη επεξεργαστεί λεπτομερώς και η χώρα του είναι έτοιμη να τα παρουσιάσει στους αμερικανικούς εταίρους. «Μαζί με την αμερικανική πλευρά, αναμένουμε να κάνουμε τα πιθανά βήματα όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά και γρήγορα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Κεντρικό σημείο διαφωνίας παραμένει το μέλλον του Ντονμπάς, με την Ουκρανία να αρνείται κατηγορηματικά να παραδώσει περιοχές που εξακολουθεί να ελέγχει σε μεγάλο βαθμό. Αντίθετα, η αμερικανική πρόταση υποδηλώνει ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα απαιτήσει παραχωρήσεις εδαφών, ακόμη και αν αυτά δεν βρίσκονται υπό πλήρη ρωσική κατοχή, κάτι που ο Ζελένσκι έχει απορρίψει εδώ και εβδομάδες.
Τη Δευτέρα, ο Τραμπ εξέφρασε δημόσια την ενόχλησή του για την καθυστέρηση, δηλώνοντας ότι ο Ουκρανός πρόεδρος «δεν είναι έτοιμος» για ειρήνη και ισχυριζόμενος ότι δεν έχει ακόμη εξετάσει το αμερικανικό σχέδιο. Παράλληλα, η Ουκρανία επεξεργάζεται τη δική της εναλλακτική πρόταση, η οποία αναμένεται να παρουσιαστεί άμεσα.
Το αρχικό αμερικανικό σχέδιο περιελάμβανε 28 σημεία, τα οποία μειώθηκαν σε 20 μετά από διαβουλεύσεις μεταξύ Ουκρανών και Αμερικανών αξιωματούχων. Παρόλα αυτά, παραμένουν κρίσιμα θέματα ανοιχτά, όπως η τύχη των κατεχόμενων εδαφών, οι μηχανισμοί ασφαλείας για την αποτροπή νέας ρωσικής εισβολής, καθώς και ο έλεγχος και η κατανομή της ενέργειας του πυρηνικού σταθμού Ζαπορίζια. Σύμφωνα με τις διαρροές, η αρχική αμερικανική πρόταση προέβλεπε πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς από τη Ρωσία και «μοίρασμα» της παραγωγής του Ζαπορίζια ανάμεσα στις δύο χώρες.
Η κατάσταση παραμένει έντονα ρευστή, με την Ουκρανία να προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις αμερικανικές πιέσεις και στις εσωτερικές ανάγκες προστασίας των εδαφών της, ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και αναζητούν τρόπους στήριξης της ουκρανικής θέσης.
