Παράταση έχουν πάρει τα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση για την προάσπιση της δημόσιας υγείας, με περιορισμους σε εστίαση και διασκέδαση αλλά και τους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους σε σχέση και με τους εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους πολίτες, ενώ μαζί με αυτά συνεχίζουν να ισχύουν συγκεκριμένα μέτρα στήριξης για εργαζόμενους και επιχειρήσεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της πανδημίας στον εργασιακό τομέα, όπως τα αναφέρει και η Σουζάνα Κλημεντίδη, δικηγόρος και νομικός Συνεργάτης του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών.
Τα κυριότερα μέτρα στήριξης επιχειρήσεων
Ι. ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ»:
Για την περίοδο Ιανουαρίου – Μαρτίου 2022, στο μηχανισμό «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» μπορούν να εντάσσονται οι εργαζόμενοι που έχουν εξαρτημένη σχέση εργασίας πλήρους απασχόλησης (την 31.10.2021) σε επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ), που πληρούν τα οικονομικά στοιχεία που ορίζονται στην οικεία απόφαση (μείωση τουλάχιστον 20% κύκλου εργασιών ΦΠΑ, ή μείωση τουλάχιστον 20% ακαθάριστων εσόδων).
Επισημαίνεται ότι ο εργοδότης μπορεί να περιορίσει τον χρόνο εργαζομένου πλήρους απασχόλησης έως και 50%, χωρίς μεταβολή της εργασιακής σχέσης. Για τον χρόνο που δεν εργάζεται ο εργαζόμενος, ο κρατικός προϋπολογισμός ενισχύει τον ίδιο τον εργαζόμενο, καλύπτοντας το 60% της αμοιβής που αντιστοιχεί στο διάστημα αυτό. Για όσο διάστημα ο εργαζόμενος είναι ενταγμένος στο πρόγραμμα «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ», ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να προβεί σε καταγγελία της σύμβασης εργασίας.
ΙΙ. ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ:
Σε όσες περιπτώσεις καθίσταται δυνατό από τη φύση της εργασίας, εφαρμόζεται η υποχρέωση των επιχειρήσεων να θέσουν σε καθεστώς τηλεργασίας έως και το 50% των εργαζομένων τους. Η τοποθέτηση εργαζομένων σε καθεστώς τηλεργασίας προαναγγέλλεται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ. Για την εφαρμογή του εν λόγω μέτρου ισχύουν όσα ίσχυαν σε προηγούμενες περιόδους εφαρμογής του.
Επιπλέον, εφαρμόζεται κυλιόμενο ωράριο προσέλευσης και αποχώρησης από την εργασία, ώστε να υπάρξει αποσυμφόρηση των μέσων μαζικής μεταφοράς. Ο τρόπος εφαρμογής εξειδικεύεται μετά τις αναγκαίες συνεννοήσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων.
IΙΙ. ΑΔΕΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΛΟΓΩ COVID-19:
Κατόπιν πρόσφατης τροπολογίας, έως τις 15 Απριλίου 2022 ισχύουν τα εξής, ως προς τις άδειες:
Α] Σε περίπτωση νόσησης τέκνων εργαζομένων:
Δικαιούχοι των διευκολύνσεων είναι γονείς εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, λόγω νόσησης από κορωνοϊό των παιδιών τους, βρεφών, προνηπίων και νηπίων, μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που φοιτούν μέχρι και την Γ΄ τάξη του Γυμνασίου, καθώς και τέκνων που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας αυτών, καθώς και ΑμεΑ που, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, είναι ωφελούμενοι σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία.
Οι εργαζόμενοι γονείς στον ιδιωτικό τομέα, σε περίπτωση νόσησης από κορωνοϊό των παιδιών τους δικαιούνται να παρέχουν την εργασία τους εξ αποστάσεως, για χρονικό διάστημα έως πέντε εργάσιμων ημερών.
Εφόσον η παροχή εξ αποστάσεως εργασίας δεν είναι εφικτή, είτε λόγω της φύσεως της εργασίας είτε λόγω των ιδιαίτερων αναγκών φροντίδας που μπορεί να συνεπάγεται η νόσηση ενός παιδιού, κατά την κρίση του γονέα, οι γονείς εργαζόμενοι δικαιούνται, για το ίδιο χρονικό διάστημα (έως 5 εργάσιμες ημέρες), να κάνουν χρήση ειδικής άδειας που χορηγείται, για τις τέσσερις πρώτες ημέρες απουσίας. Για την πέμπτη ημέρα απουσίας μπορούν να κάνουν χρήση οποιασδήποτε άλλης άδειας. Για την παροχή της εξ αποστάσεως εργασίας ή τη χορήγηση της ειδικής άδειας αρκεί η απόδειξη θετικού διαγνωστικού ελέγχου, σύμφωνα με τα εκάστοτε ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ.
Η άδεια χορηγείται επιπρόσθετα προς άλλες άδειες που αφορούν στην ασθένεια ή στη νοσηλεία τέκνων, αλλά δεν επιτρέπεται να χορηγείται όταν κατά το ίδιο χρονικό διάστημα έχει χορηγηθεί στον ίδιο γονέα οποιαδήποτε άλλη άδεια. Η άδεια χορηγείται µόνο στον έναν εκ των δύο γονέων που είναι δικαιούχοι αυτής. Αν ο ένας εκ των δύο γονέων δεν εργάζεται, ο άλλος δεν δικαιούται να κάνει χρήση της άδειας, πλην ορισμένων ειδικών περιπτώσεων. Σε περίπτωση νόσησης άλλου παιδιού η άδεια μπορεί αναλόγως να παρατείνεται ή να χορηγείται εκ νέου, εφόσον τα διαστήματα δεν είναι συνεχόμενα.
Οι γονείς εργαζόμενοι, σε περίπτωση χορήγησης της ειδικής άδειας λόγω νόσησης των παιδιών τους από κορωνοϊό COVID -19, για τις τρεις πρώτες ημέρες αποζημιώνονται με τον ίδιο τρόπο που θα αποζημιώνονταν εάν νοσούσαν και οι ίδιοι, κατ’ εφαρμογή δηλαδή της πάγιας νομοθεσίας που ισχύει για όλες τις αναρρωτικές άδειες στον ιδιωτικό τομέα. Για την τέταρτη ημέρα, οι αποδοχές τους καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, με πρόβλεψη για τους εργοδότες να τους επιστρέφεται το ποσό που έχουν καταβάλει προηγουμένως για τη συγκεκριμένη ημέρα στους εργαζομένους. H πέμπτη ημέρα εφόσον είναι κανονική άδεια αποζημιώνεται πλήρως από τον εργοδότη. Δηλαδή, οι πρώτες 3 μέρες πληρώνονται στο 50% από τον εργοδότη, η 4η μέρα στο 100% από τον κρατικό προϋπολογισμό και η 5η μέρα είναι ημέρα άδειας του εργαζόμενου.
Για την επιστροφή των αποδοχών των εργαζομένων που καλύπτονται από τον τακτικό προϋπολογισμό, οι εργοδότες δηλώνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία (στοιχεία επιχείρησης, ΙΒΑΝ, στοιχεία εργαζομένων που έκαναν χρήση της ειδικής άδειας, μικτές αποδοχές κάθε εργαζομένου για την τέταρτη ημέρα αδείας κ.α.) στο Έντυπο Ε11.2Β΄ στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ. Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων επεξεργάζεται τα στοιχεία που υποβλήθηκαν και προχωρά στην πληρωμή μετά τη διενέργεια των απαραίτητων ελέγχων και διασταυρώσεων.
Β] Σε περίπτωση νόσησης του ίδιου του εργαζομένου:
Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, σε περίπτωση νόσησης από κορωνοϊό, μπορούν να παρέχουν την εργασία τους εξ αποστάσεως, εφόσον αυτό είναι εφικτό, για χρονικό διάστημα έως πέντε εργάσιμων ημερών. Οι εργοδότες οφείλουν να καταχωρούν στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ την τηλεργασία των εργαζομένων αυτών συμπληρώνοντας το σχετικό έντυπο 4.1 «ΔΗΛΩΣΗ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – ΕΝΤΥΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ». Για την παροχή της εξ αποστάσεως εργασίας αρκεί η απόδειξη θετικού διαγνωστικού ελέγχου, σύμφωνα με τα εκάστοτε ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα.
Εφόσον η παροχή εξ αποστάσεως εργασίας δεν είναι εφικτή, δικαιούνται, για το ίδιο χρονικό διάστημα (έως 5 εργάσιμες ημέρες), να κάνουν χρήση ειδικής άδειας ασθενείας λόγω νόσησης από COVID-19. Για τη χορήγηση της ειδικής αυτής άδειας, όπως και του επιδόματος ασθενείας, αρκεί η απόδειξη του θετικού διαγνωστικού ελέγχου και δεν απαιτείται ιατρική γνωμάτευση.
Οι παραπάνω άδειες χορηγούνται επιπρόσθετα προς άλλες άδειες που αφορούν σε ασθένεια υπαλλήλου ή τέκνων του και δεν επιτρέπεται να χορηγούνται όταν, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, έχει χορηγηθεί στον ίδιο εργαζόμενο οποιαδήποτε άλλη άδεια. Μπορεί να παραταθεί ως κοινή άδεια ασθενείας μόνο κατόπιν ιατρικής γνωμάτευσης, σύμφωνα με τα εκάστοτε ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα.
Σε περίπτωση χρήσης της ειδικής άδειας, εφαρμόζονται οι παγίως ισχύουσες διατάξεις ως προς τον τρόπο πληρωμής από τον εργοδότη και επιδότησής της από τον ασφαλιστικό φορέα του εργαζόμενου, χωρίς να ισχύουν οι χρονικές και λοιπές προϋποθέσεις του φορέα στον οποίο υπάγεται ο εργαζόμενος για παροχές ασθενείας. Οι ημέρες της ειδικής άδειας ασθενείας δεν συνυπολογίζονται στο ετήσιο ανώτατο όριο των ημερών επιδότησης της ασθένειας από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, ούτε στο ανώτατο όριο ημερών γνωμάτευσης των υγειονομικών οργάνων.
Το επίδομα ασθενείας χορηγείται μέσω της ηλεκτρονικής διαδικασίας που ακολουθεί ο e-ΕΦΚΑ για τη χορήγηση του επιδόματος ασθενείας ή ατυχήματος σε όλες τις περιπτώσεις. Η απόδειξη του θετικού διαγνωστικού ελέγχου αντλείται από τον e-ΕΦΚΑ μέσω διαλειτουργικότητας με το Εθνικό Μητρώο Ασθενών με COVID-19 που τηρεί η ΗΔΙΚΑ. Αν το επίδομα ασθενείας δεν χορηγείται μέσω της ηλεκτρονικής διαδικασίας, ο αιτών συνυποβάλλει την απόδειξη θετικού διαγνωστικού ελέγχου του ως δικαιολογητικό για την αίτησή του.
Γ] Αναπλήρωση του χρόνου εργασίας στην περίπτωση επαφής εργαζομένου με επιβεβαιωμένο κρούσμα (κατόπιν πρόσφατης τροπολογίας):
Το άρθρο 15 του ν. 4722/2020, περί της αναπλήρωσης του χρόνου απουσίας του εργαζομένου από την εργασία του, εξακολουθεί να εφαρμόζεται μόνο για όσους εργαζομένους τίθενται υποχρεωτικά σε περιορισμό λόγω επαφής με επιβεβαιωμένο κρούσμα, σύμφωνα με τα εκάστοτε ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα και για τον αριθμό των ημερών που ορίζουν αυτά.
Ο εργαζόμενος οφείλει να υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση, στην οποία τεκμηριώνει ότι ήρθε σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα και η αναπλήρωση του χρόνου εργασίας αφορά στο σύνολο των ωρών που αντιστοιχούν στις εργάσιμες ημέρες της παραμονής σε περιορισμό (η προηγούμενη διάταξη προέβλεπε αναπλήρωση του 50% των ωρών εργασίας της καραντίνας).
Ο χρόνος αναπλήρωσης δεν λογίζεται ως υπερεργασία ή υπερωριακή απασχόληση, σε περίπτωση πλήρους απασχόλησης, ούτε ως πρόσθετη εργασία, σε περίπτωση μερικής απασχόλησης. Ο εργαζόμενος δεν δικαιούται, κατά τον χρόνο αναπλήρωσης καμία προσαύξηση ή αμοιβή για πρόσθετη εργασία. Ο εργοδότης καταβάλλει κανονικά για το χρονικό διάστημα παραμονής κατ` οίκον του εργαζομένου το σύνολο των αποδοχών και ασφαλιστικών εισφορών.