Ραγδαία επιτάχυνση στη Δικαιοσύνη: Από 750 σε 330 ημέρες η έκδοση αποφάσεων μετά τη μεταρρύθμιση

Θεαματική επιτάχυνση στην απονομή της Δικαιοσύνης καταγράφουν τα τελευταία στοιχεία του JustStat, καθώς η εφαρμογή του νέου Δικαστικού Χάρτη (ν. 5108/2024) έφερε σημαντική μείωση στον χρόνο έκδοσης των δικαστικών αποφάσεων. Σε επίπεδο Πρωτοδικείων της χώρας, οι ημέρες αναμονής περιορίστηκαν από τις 750 στις 330 – μια μείωση που αγγίζει το 53,2%. Στο Πρωτοδικείο Αθηνών, ο χρόνος απόφασης έπεσε από τις 1.422 στις 513 ημέρες, καταγράφοντας μείωση 64%.

Το ποσοστό εκκαθάρισης υποθέσεων αυξήθηκε επίσης εντυπωσιακά. Από το 90% την περίοδο 16/09/2023 – 30/06/2024, εκτοξεύτηκε στο 99% το επόμενο αντίστοιχο διάστημα, δείχνοντας σχεδόν πλήρη διεκπεραίωση των φακέλων.

Το Πρωτοδικείο Αθηνών σε τροχιά αποσυμφόρησης

Η εφαρμογή του νέου Δικαστικού Χάρτη είχε άμεσο αντίκτυπο και στο μεγαλύτερο Πρωτοδικείο της χώρας. Οι μηνιαίες υπηρεσίες των δικαστών περιορίστηκαν από 9 σε 3, προσφέροντας περισσότερο χρόνο για μελέτη και σύνταξη αποφάσεων. Το ποσοστό εκκαθάρισης ενισχύθηκε από 87,5% σε 100,8%, ενώ ο χρόνος απόφασης μειώθηκε κατά 909 ημέρες.

Συνολικά, η μεταρρύθμιση οδήγησε σε:

1. Αύξηση παραγωγικής ικανότητας

2. Πλήρη κάλυψη του εισερχόμενου φόρτου

3. Αποσυμφόρηση εκκρεμοτήτων

4. Ταχύτερη απονομή Δικαιοσύνης

5. Μείωση χρόνου διεκπεραίωσης

Το υπουργείο Δικαιοσύνης υπογραμμίζει ότι τα δεδομένα αυτά ενισχύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και επιβεβαιώνουν την προσαρμογή του συστήματος στο νέο θεσμικό πλαίσιο.

Ο ρόλος των τηλεδικών

Σημαντική συμβολή στην επιτάχυνση είχε και η καθιέρωση των τηλεδικών σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήματα. Με την απομακρυσμένη εξέταση μαρτύρων και τη διεξαγωγή ανακριτικών διαδικασιών μέσω κάμερας, εξοικονομείται χρόνος για δικαστές, υπαλλήλους και αστυνομικό προσωπικό, ενώ μειώνεται η ανάγκη μετακινήσεων. Το σύστημα αναμένεται να επεκταθεί και στις πολιτικές δίκες.

Η ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης

Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται το εκτεταμένο πρόγραμμα ψηφιοποίησης του δικαστικού συστήματος, συνολικού προϋπολογισμού 220 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ. Το έργο, που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2026, περιλαμβάνει:

• αναβάθμιση των συστημάτων διαχείρισης υποθέσεων,

• ψηφιοποίηση αρχείων,

• επέκταση τηλεδιασκέψεων,

• συλλογή και επεξεργασία στατιστικών δεδομένων,

• ηλεκτρονική καταγραφή και διάθεση πρακτικών,

• ψηφιακό σύστημα για τη Διοικητική Δικαιοσύνη,

• πλατφόρμα κοινωφελούς εργασίας.

Με τη νέα πλατφόρμα, δήμοι, ΝΠΔΔ και νοσοκομεία δηλώνουν διαθέσιμες θέσεις για καταδικασθέντες που εκτίουν ποινές μέσω κοινωφελούς εργασίας αντί φυλάκισης. Από 1η Μαΐου 2024 έως σήμερα, 742 καταδικασθέντες συμμετέχουν στο πρόγραμμα, ενώ έχουν δηλωθεί 3.059 θέσεις από 236 φορείς.