Το Ιράν κατηγόρησε το Ισραήλ και τις ΗΠΑ ότι εμπλέκονται στην πολύνεκρη επίθεση που σημειώθηκε χθες, Τετάρτη, κοντά στον τάφο του διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης Κασέμ Σολεϊμανί, ο οποίος σκοτώθηκε πριν τέσσερα χρόνια από αμερικανικό πλήγμα στο Ιράκ.
Το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Irna αρχικά έκανε λόγο για 103 νεκρούς από την επίθεση, ενώ η κρατική τηλεόραση μετέδωσε ότι υπάρχουν 211 τραυματίες, κάποιοι από τους οποίους σε κρίσιμη κατάσταση.
Ωστόσο ο υπουργός Υγείας του Ιράν Μπαχράμ Εϊνολαχί αναθεώρησε σε 95 τον αριθμό των νεκρών, εξηγώντας ότι κάποια ονόματα «καταγράφηκαν δύο φορές».
Δυο εκρήξεις συγκλόνισαν χθες την Κερμάν, στο νότιο Ιράν, σε μικρή απόσταση από τον τάφο του στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί, αρχιτέκτονα των ιρανικών στρατιωτικών επιχειρήσεων και του λεγόμενου «άξονα της αντίστασης» στη Μέση Ανατολή, κατά τη διάρκεια τελετής στη μνήμη του. Ο Σολεϊμανί σκοτώθηκε πριν τέσσερα χρόνια από πλήγμα αμερικανικού drone στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης. Το μεγάλο πλήθος που βρισκόταν συγκεντρωμένο εκεί αποτελείτο από αξιωματούχους του καθεστώτος και πολίτες.
Πολιτικός σύμβουλος του Ιρανού προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί κατηγόρησε το Ισραήλ και τις ΗΠΑ ότι ευθύνονται για την επίθεση. «Η ευθύνη για αυτό το έγκλημα βαραίνει το αμερικανικό και το σιωνιστικό καθεστώς και η τρομοκρατία δεν είναι παρά εργαλείο», έγραψε ο Μοχαμάντ Τζαμσιντί στο X.
Από την πλευρά του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτήρισε «παράλογη» οποιαδήποτε υπόνοια για εμπλοκή των ΗΠΑ ή του Ισραήλ στην επίθεση. «Οι ΗΠΑ δεν εμπλέκονται με κανέναν τρόπο», τόνισε ο εκπρόσωπος του Στείτ Ντιπάρτμεντ Μάθιου Μίλερ. «Δεν έχουμε κανέναν λόγο να πιστεύουμε ότι εμπλέκεται το Ισραήλ», πρόσθεσε.
Η επίθεση «μοιάζει με τρομοκρατική, του είδους που έκανε το Ισλαμικό Κράτος στο παρελθόν», δήλωσε υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Ορκισμένος εχθρός του Ιράν, το Ισραήλ δεν έχει σχολιάσει την επίθεση. «Είμαστε επικεντρωμένοι στις μάχες με τη Χαμάς», απάντησε σε σχετική ερώτηση ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού Ντάνιελ Χαγκάρι.
Η επίθεση, την ευθύνη για την οποία δεν έχει αναλάβει προς το παρόν κανείς, σημειώθηκε την ώρα που η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι τεταμένη μετά την έναρξη του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη Γάζα και μία ημέρα έπειτα από πλήγμα στη Βηρυτό που κόστισε τη ζωή στον δεύτερο στην ιεραρχία του παλαιστινιακού κινήματος Σάλεχ αλ Αρούρι.
Σύμφωνα με το Irna, η πρώτη έκρηξη σημειώθηκε 700 μέτρα από τον τάφο του στρατηγού Σολεϊμανί και η δεύτερη ένα χιλιόμετρο πιο μακριά.
Βίντεο που αναρτήθηκαν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν το συγκεντρωμένο πλήθος να διαλύεται και να προσπαθεί να απομακρυνθεί από το σημείο, ενώ δυνάμεις ασφαλείας αποκλείουν την περιοχή. Σε άλλα βίντεο φαίνονται άνθρωποι να τρέχουν πανικόβλητοι.
Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο Tasnim, που επικαλείται καλά πληροφορημένες πηγές, οι εκρήξεις προκλήθηκαν από «βόμβες κρυμμένες σε δύο σακίδια» και «οι δράστες προφανώς τις πυροδότησαν από μακριά».
«Περπατούσαμε προς το νεκροταφείο όταν ξαφνικά σταμάτησε πίσω μας ένα αυτοκίνητο και μια τσάντα που περιείχε βόμβα εξερράγη», δήλωσε αυτόπτης μάρτυρας στο Isna.
Σύμφωνα με το ίδιο πρακτορείο, το οποίο επικαλείται τον δήμαρχο της Κερμάν Σαΐντ Ταμπριζί, οι εκρήξεις σημειώθηκαν σε διάστημα δέκα λεπτών η μία από την άλλη.
Η κυβέρνηση του Ιράν κήρυξε τη σημερινή «ημέρα εθνικού πένθους». Πρόκειται για την πιο πολύνεκρη επίθεση στο Ιράν από το 1978, σύμφωνα με το αρχείο του AFP, όταν πυρκαγιά που προκλήθηκε από εγκληματική ενέργεια σε κινηματογράφο της πόλης Αμπαντάν κόστισε τη ζωή σε τουλάχιστον 377 ανθρώπους.
Μόλις έπεσε η νύκτα πολλοί άνθρωποι επέστρεψαν στο νεκροταφείο της Κερμάν και φώναζαν συνθήματα όπως «Θάνατος στο Ισραήλ!» και «Θάνατος στην Αμερική!». Στην Τεχεράνη χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να αποτίσουν φόρο τιμής στον Σολεϊμανί.
«Αυστηρή απάντηση»
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, υποσχέθηκε μια «αυστηρή απάντηση» στην επίθεση, μια «ειδεχθή και δειλή» ενέργεια, όπως τη χαρακτήρισε ο Ιρανός πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί ο οποίος ακύρωσε την προγραμματισμένη για σήμερα επίσκεψή του στην Τουρκία.
Η παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς κατήγγειλε «μια τρομοκρατική ενέργεια (…) που επιδιώκει να αποσταθεροποιήσει την ασφάλεια της Ισλαμικής Δημοκρατίας προς όφελος της ατζέντας της σιωνιστικής οντότητας (σ.σ.: Ισραήλ)».
Από την πλευρά του ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έκανε λόγο για μια «σοκαριστική λόγω της σκληρότητας και της κυνικότητάς της επίθεση». Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, η ΕΕ, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιορδανία και η Σαουδική Αραβία καταδίκασαν την επίθεση.
«Καταδικάζω αυτή την τρομοκρατική επίθεση με τον πιο έντονο τρόπο και εκφράζω την αλληλεγγύη μου προς τον ιρανικό λαό», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ έπειτα από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Χοσεΐν Μιρ- Αμπντολαχιάν.
Ο Κασέμ Σολεϊμανί ήταν πρόσωπο κλειδί του ιρανικού καθεστώτος και μία από τις πιο δημοφιλείς προσωπικότητες του Ιράν. Ήταν επικεφαλής της Δύναμης Κοντς, του επίλεκτου σώματος των Φρουρών της Επανάστασης που είναι αρμόδιο για τις επιχειρήσεις στο εξωτερικό, και επέβλεπε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο σύνολο της Μέσης Ανατολής. Παράλληλα η συμβολή του στην ήττα του Ισλαμικού Κράτος στο Ιράκ και τη Συρία θεωρούνταν κρίσιμη.
Ο αγιατολάχ Χαμενεΐ είχε κηρύξει τον Σολεϊμανί «ζωντανό μάρτυρα» ενόσω αυτός βρισκόταν ακόμη εν ζωή.