Το οικονομικό περιβάλλον, με θετικές εξελίξεις αλλά και σοβαρούς κινδύνους, καθώς και τους άξονες του Ταμείου Ανάκαμψης που αφορούν στην επιχειρηματικότητα, ανέλυσαν ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιά κ. Άγγελος Κότιος και ο Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Παναγιώτης Λιαργκόβας, στη διάρκεια της συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, τη Δευτέρα 27/6/2022.
Αναπτυξιακή ώθηση
Καλωσορίζοντας τους κ.κ. Κότιο και Λιαργκόβα, ο Πρόεδρος του Ε.Ε.Α. κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου υπογράμμισε πως οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ μπορούν να δώσουν την απαιτούμενη αναπτυξιακή ώθηση στο επιχειρείν. Εκτίμησε, ωστόσο, ότι με τον τρέχοντα σχεδιασμό και τη σύνδεση των ενισχύσεων με το τραπεζικό σύστημα, πάρα πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα μείνουν εκτός, καθώς το 85% δεν μπορεί να λάβει κάποιας μορφής τραπεζικό δανεισμό.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Πρόεδρος του Ε.Ε.Α. τόνισε την ανάγκη επανασχεδιασμού του τρόπου αξιοποίησης και κατανομής των κονδυλίων, δεδομένου ότι η σχετικά απόφαση της ΕΕ ελήφθη εν μέσω πανδημίας, όμως από τότε μέχρι σήμερα η εικόνα της αγοράς και της οικονομίας έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά λόγω της ενεργειακής κρίσης και της ακρίβειας.
«Αυτό που ζητάμε ως Επιμελητήριο είναι οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης να χρησιμοποιηθούν για αυτό που λέει και το όνομα του Ταμείου. Για την ανάκαμψη του συνόλου των επιχειρήσεων, προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας. Χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς ψιλά γράμματα που θα προκαλέσουν ανυπέρβλητα προβλήματα. Αν δεν επιτευχθεί αυτό, τότε σε ελάχιστο χρονικό διάστημα θα μιλάμε για την εξαφάνιση χιλιάδων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων -με ότι κι αν σημαίνει αυτό για την απασχόληση και τα δημόσια έσοδα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τα «καλά νέα» και οι σημαντικοί κίνδυνοι
Στην τοποθέτηση του ο Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Παναγιώτης Λιαργκόβας αναφέρθηκε αφενός στα «καλά νέα» για την πορεία της οικονομίας και αφετέρου στους σημαντικούς κινδύνους που υφίστανται.
Στα θετικά επισήμανε ότι «η οικονομία μέχρι στιγμής έχει αντέξει. Με θυσίες, με κόστος, αλλά έχει αντέξει», σημειώνοντας ότι σύμφωνα με την εκτίμηση του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), ο ρυθμός ανάπτυξης για το σύνολο του έτους θα κυμανθεί στο 4,3%, πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Οι θετικές εξελίξεις, όπως ανέφερε, αντανακλώνται επίσης, στη σταθερή πορεία της απασχόλησης και στη μείωση της ανεργίας, καθώς και στους χρηματιστηριακούς δείκτες.
Ο κ. Λιαργκόβας έκανε, παράλληλα, λόγο για τρεις αρκετά σημαντικούς κινδύνους. Ο πρώτος είναι ο πληθωρισμός, ο οποίος, όπως εκτίμησε, «δεν αντιμετωπίζεται με μέτρα, που αμβλύνουν το πρόβλημα, αλλά δεν χτυπούν το κακό στη ρίζα του».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, χρειάζεται ένας πιο ριζικός και αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του πληθωρισμού, καθώς η Πολιτεία δεν θα μπορεί να στηρίζει συνεχώς με επιδόματα τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες ενώ και οι αποταμιεύσεις θα στερέψουν.
«Προσπερνάμε προς στιγμήν το πρόβλημα αλλά το πρόβλημα είναι εκεί. Από το φθινόπωρο θα χτυπάει πιο έντονα την πόρτα των νοικοκυριών και της οικονομίας», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο δεύτερος κίνδυνος είναι, όπως εξήγησε, η άνοδος των επιτοκίων, την οποία έχει ήδη ανακοινώσει η ΕΚΤ, και ο τρίτος κίνδυνος η γεωπολιτική αστάθεια.
Ο κ. Λιαργκόβας υποστήριξε πως η κατάλληλη στρατηγική για τη θωράκιση της ελληνικής οικονομίας είναι η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων – μεταξύ άλλων στον τομέα της δικαιοσύνης και των επιμέρους αγορών- «με μεγαλύτερο ζήλο», χαρακτηρίζοντάς την ως «μονόδρομο».
Ταμείο Ανάκαμψης και επιχειρήσεις
Και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιά κ. Άγγελος Κότιος αναφέρθηκε στο μείζον ζήτημα του πληθωρισμού.
Βιώνουμε, όπως ανέφερε, «ένα πληθωρισμό εισαγόμενο, κόστους», που συνεπάγεται μείωση της ευημερίας και για την αντιμετώπιση του οποίου «δεν υπάρχουν εύκολες συνταγές». «Θα πρέπει να δημιουργήσουμε περισσότερη παραγωγή στη χώρα μας, μέσω περισσότερων επενδύσεων και βελτίωσης των συνθηκών λειτουργίας των επιχειρήσεων», εξήγησε.
Ο κ. Κότιος υπογράμμισε πως το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ είναι τα μόνα εργαλεία που υπάρχουν για την άσκηση αντιυφεσιακής πολιτικής.
Αναφερόμενος στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0, εξήγησε, πως λόγω των κατευθύνσεων της Ε.Ε. η έμφαση δίνεται στην κλιματική αλλαγή και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Περιλαμβάνει 18,4 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 12,8 δισ. ευρώ δάνεια, δηλαδή περίπου 31 δισ. ευρώ δυνητικούς, όπως ανέφερε, πόρους, εκτιμώντας ότι θα απορροφηθεί ένας μέρος εξ αυτών.
Το Σχέδιο, σύμφωνα με τον Πρύτανη, έχει έμμεσες σαφείς θετικές επιδράσεις για την επιχειρηματικότητα, καθώς η βελτίωση, μέσω δράσεων και μεταρρυθμίσεων, της λειτουργίας του κράτους αντανακλά και στην επιχειρηματικότητα.
Σε ό,τι αφορά τις άμεσες επιδράσεις, στο Σχέδιο περιλαμβάνονται δράσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την ενεργειακή εξοικονόμηση που αφορούν στις επιχειρήσεις.
Ο κ. Κότιος εστίασε επίσης στον Άξονας 4.7 με τίτλο «Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων της οικονομίας της χώρας», ύψους 3,7 δισ., σημειώνοντας, ωστόσο, πως δεν φαίνεται να συμπεριλαμβάνονται έργα που αφορούν αμιγώς στην επιχειρηματικότητα.
Σε ό,τι αφορά το κομμάτι των δανείων, ο Πρύτανης στάθηκε ιδιαίτερα στους όρους που τίθενται, όπως οι εμπράγματες εγγυήσεις, η συγχρηματοδότηση και η ίδια συμμετοχή, καθιστώντας πολύ δύσκολη την αξιοποίησή τους από τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα στο περιβάλλον κρίσης που βιώνουμε.