Σοβαρές αντιδράσεις έχει «πυροδοτήσει» σε τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης κόκκινων δανείων (Servicers) η απόφαση της κυβέρνησης να μην προωθήσει τελικά την τροπολογία που θα αντιμετωπίζει το θέμα της νομιμότητας των εταιρειών διαχείρισης να προχωρούν σε πλειστηριασμούς ακινήτων στο πλαίσιο των τιτλοποιήσεων.
Από τις αρχές Οκτωβρίου οι εκπρόσωποι των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων και το υπουργείο Οικονομικών βρίσκονταν σε διαπραγματεύσεις προκειμένου να συνταχθεί η τροπολογία, η οποία θα συνέδεε νομοθετικά το πλαίσιο τιτλοποιήσεων του 2003 με αυτό του 2015 δίνοντας επί της ουσίας την νομιμοποίηση στους servicers να προχωρούν σε πλειστηριασμούς.
Και η ενώ η συγκριμένη τροπολογία έχει πάρει το «πράσινο φως» από την Τράπεζα της Ελλάδος και το Υπουργείο Οικονομικών, η κυβέρνηση «ανέκρουσε πρύμναν» και πλέον η όποια λύση θα πρέπει να αναζητηθεί μέσω του Αρείου Πάγου. Η ολομέλειά του, δηλαδή, θα κληθεί να αποφασίσει εάν και κατά πόσο οι servicers νομιμοποιούνται να προχωρούν σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης για λογαριασμό των funds. Καλά πληροφορημένες πηγές τονίζουν ότι η Κυβέρνηση πήρε πίσω τις υποσχέσεις της προς τους servicers καθώς φοβήθηκε την πιθανή θύελλα αντιδράσεων που θα προέρχονταν από την Αντιπολίτευση και το πολιτικό κόστος ενόψει της προεκλογικής περιόδου.
Βαρύτατες συνέπειες
Μιλώντας σε δημοσιογράφους ο επικεφαλής εκ των μεγαλυτέρων εταιρειών διαχείρισης τονίζει ότι «το νέο καθεστώς αρχικά ευνοεί τους στρατηγικούς κακοπληρωτές καθώς η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου θα περάσουν τουλάχιστον έξι μήνες για να λάβει την τελική απόφαση και αμέσως μετά θα ακολουθήσει επίσημη προεκλογική περίοδο και οι καλοκαιρινοί μήνες. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, η εκ νέου εκκίνηση των πλειστηριασμών που σχετίζονται με τη ρύθμιση θα ξεκινήσει το Φθινόπωρο του 2023, λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Αύγουστο η δικαιοσύνη δεν λειτουργεί. Ποιος οφειλέτης θα πληρώσει ή θα ρυθμίσει γνωρίζοντας ότι δεν υπάρχει ο πίεση του πλειστηριασμού για σχεδόν ένα χρόνο από σήμερα;» επισημαίνει με νόημα ο ίδιος.
Στη συνέχεια, προσθέτει η ίδια πηγή, η απόφαση της Κυβέρνησης αποτελεί «βόμβα» στα θεμέλια του Ηρακλή και κατ` επέκταση στο δημόσιο χρέος αλλά και στην υλοποίηση των επιχειρησιακών πλάνων που οι εταιρείες διαχείρισης κόκκινων δανείων έχουν δεσμευτεί ότι θα υλοποιήσουν. Συγκεκριμένα υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να ενεργοποιηθεί η κρατική εγγύηση τουλάχιστον για κάποιες από τις τιτλοποιήσεις, που εμφανίζουν ήδη υστέρηση και τα πλάνα των οποίων θα ελεγχθούν ως προς τις ανακτήσεις που έχουν επιτύχει στις αρχές τους 2023.
Παράλληλα η απόφαση αυτή τινάζει στον αέρα και την δευτερογενή αγορά των κόκκινων δανείων, δηλαδή τις πωλήσεις δανείων από funds σε άλλα funds προκειμένου να ενισχυθούν εμπροσθοβαρώς τα έσοδα των τιτλοποιήσεων.
Το θέμα των εγγυήσεων του «Ηρακλή» αποτελεί «αγκάθι» έτσι κι αλλιώς, καθώς η Eurostat έχει θέσει θέμα και έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο, στην περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι στόχοι των τιτλοποιήσεων, αυτές να περάσουν στο δημόσιο χρέος.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, καταλήγει ο έμπειρος τραπεζίτης, κινδυνεύει και η επενδυτική αξιοπιστία της χώρας, την ώρα που η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας αποτελεί μεγάλο στόχο.
Πως προέκυψε το θέμα
Το θέμα έχει δημιουργηθεί μετά από πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου που απαγορεύει τους πλειστηριασμούς ακινήτων από εταιρείες διαχείρισης (servicers), που λειτουργούν ως εντολοδόχοι των funds που έχουν αγοράσει κόκκινα δάνεια στο πλαίσιο του μηχανισμού κρατικών εγγυήσεων, Ηρακλή. Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει εκδώσει τρεις διαδοχικές αποφάσεις για το θέμα και συγκεκριμένα τις 822/2022, 1102/2022 και 1343/2022, που έχουν προκαλέσει σύγχυση στο θέμα, καθώς η πρώτη (822/2022) απαγορεύει το σχετικό δικαίωμα για τις εταιρείες διαχείρισης, σε αντίθεση με τις άλλες δύο (1102/2022 και 1343/2022), που νομιμοποιούν το δικαίωμά τους να προχωρούν σε πλειστηριασμούς ακινήτων.
Η σύγχυση έχει προκληθεί λόγω του νομοθετικού κενού που υπάρχει στους δύο νόμους για τις τιτλοποιήσεις και συγκεκριμένα τον νόμο 3156 του 2003 και τον νόμο 4904 του 2015, και το οποίο επιτρέπει διαφορετική ερμηνεία στο κρίσιμο θέμα των πλειστηριασμών, στους οποίους βασίζεται σε σημαντικό βαθμό η υλοποίηση των επιχειρησιακών πλάνων για τις τιτλοποιήσεις που έχουν ενταχθεί στον Ηρακλή.
Η συνέχεια στη Βουλή
Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει και τη σημερινή συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, στην οποία έχουν κληθεί διευθύνοντες σύμβουλοι τραπεζών, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και το προεδρείο της Ένωσης των Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων.