Νέα αύξηση στις συντάξεις έως 5% θα σημειωθεί το 2024 και θα αποτυπωθεί στο αναθεωρημένο μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής.
Σε ό,τι αφορά τη νέα αύξηση των συντάξεων, οι νεότερες εκτιμήσεις δείχνουν ότι η ανάπτυξη για το 2023 μπορεί να φτάσει το 4% και με πληθωρισμό 5% σημαίνει αύξηση συντάξεων για το 2024 στο 4,5%.
Μαζί με το υπόλοιπο 0,5% (από την υψηλότερη ανάπτυξη του 2022), η συνολική αύξηση φτάνει στο 5%. Αν όμως αναθεωρηθεί προς τα πάνω και ο πληθωρισμός, τότε η αύξηση θα είναι πιο ψηλά και από το 5%.
Οι νέες προβλέψεις που θα συμπεριληφθούν στο αναθεωρημένο μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής για τα επόμενα χρόνια δείχνουν ότι οι αυξήσεις θα είναι υψηλότερες αφενός γιατί αναμένεται υπερδιπλάσια ανάπτυξη για φέτος και αφετέρου διότι το 2024 θα πληρωθεί και το υπόλοιπο της αύξησης του 2023.
Η αύξηση για το 2024 θα κινείται στο 4,5% και με ένα υπόλοιπο 0,5% από την αύξηση που δόθηκε φέτος διαμορφώνουν για την επόμενη χρονιά ένα συνολικό ποσοστό αύξησης συντάξεων στο 5%. Η συνταγή της αύξησης για το 2024 θα είναι ίδια με φέτος και θα ληφθεί υπόψη το άθροισμα πληθωρισμού και ανάπτυξης του 2023 διά δύο.
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, το κέρδος που προκύπτει για τους συνταξιούχους είναι:
Πρώτον, όσοι μηδένισαν φέτος την προσωπική διαφορά θα δουν μεγαλύτερη καθαρή αύξηση το 2024.
Δεύτερον, όσοι έχουν υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς θα καταφέρουν είτε να το μειώσουν είτε να το μηδενίσουν όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό της αύξησης.
Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι της νέας αύξησης
– Κερδισμένοι:
2.100.000 συνταξιούχοι
* 1.750.000: Μηδενική ή μικρή προσωπική διαφορά
* 350.000: Αύξηση στην τσέπη για 1η φορά
* Ποσοστό αύξησης: 4% – 5% από 1η/1/2024
* Διορθωτική αύξηση 2022: 0,4% – 0,5%
* Θα φανεί: Τέλη Δεκεμβρίου 2023
Χαμένοι:
– 550.000 συνταξιούχοι: Με κύρια σύνταξη
* Αιτία: Παραμένει μεγάλη προσωπική διαφορά
– 1.200.000 συνταξιούχοι: Με επικουρική σύνταξη
* Δεν προβλέπεται: Καμία αύξηση
Σχέδιο για συνταξιούχους:
– Μερική επαναφορά δώρων:
* 250 € (Χριστούγεννα)
* 150 € (Πάσχα)
* 150 € (Καλοκαίρι)
Προγράμματα κομμάτων
Νέα Δημοκρατία:
* Επίδομα Προσωπικής διαφοράς: 200-300 €
* Έκτακτο βοήθημα: 250 € (Χριστούγεννα)
* Αναδρομικά 11μηνου: Καμία αναφορά
ΣΥΡΙΖΑ:
* Επαναφορά: 13ης σύνταξης
* Αύξηση 7,5%: Σε όλους
* Αναδρομικά 11μηνου: Σε 3 ετήσιες δόσεις
Συντάξεις: Τα αναδρομικά μέσω επανυπολογισμού
Ο επανυπολογισμός συντάξεων θα έχει διπλό όφελος γιατί θα επανυπολογιστεί και η αύξηση 7,75% επί της νέας και μεγαλύτερης σύνταξης.
Χαρμόσυνα νέα έρχονται μετά τις εκλογές για χιλιάδες συνταξιούχους που θα δουν στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς αναδρομικά που αγγίζουν έως και τα 7.304 ευρώ λόγω του επανυπολογισμού των κύριων συντάξεών τους.
Επιπλέον έχουν μπει τα αναδρομικά από τις γνωστές περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και δώρα 11 μηνών καθώς και τα αναδρομικά συνταξιούχων που εργάζονταν με βαρέα ένσημα.
Αναδρομικά με ποσά που φτάνουν έως και τις 7.304 ευρώ παίρνουν σειρά για πληρωμή μετά τις εκλογές.
Οι επιστροφές αφορούν περίπου 400.000 συνταξιούχους που περιμένουν αναδρομικά από τον επανυπολογισμό των κύριων συντάξεων με 30 έτη ασφάλισης και άνω, αναδρομικά επικουρικών συντάξεων με τα Δώρα τους από τις παράνομες περικοπές συντάξεων που επιβλήθηκαν στο 11μηνο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016 και αναδρομικά από την προσαύξηση συντάξεών με βαρέα για 15 ειδικότητες εργαζομένων στους δήμους.
Για τις παραπάνω κατηγορίες, η Νέα Δημοκρατία, εφόσον πάρει την κυβέρνηση στις εκλογές της 25ης Ιουνίου, έχει στόχο να προχωρήσει στα εξής μέτρα:
Συνταξεις: Τα μέτρα της Κυβέρνησης
Επίσπευση του επανυπολογισμού συντάξεων που εκκρεμούν με στόχο να αποδοθούν τα οφειλόμενα ποσά στους δικαιούχους από το φθινόπωρο έως το τέλος της χρονιάς.
Τα αναδρομικά ξεκινούν από τον Οκτώβριο του 2019 και ως σήμερα «μετρούν» ήδη 44 μήνες.
Στη λίστα των εκκρεμοτήτων είναι επανυπολογισμοί εργαζόμενων συνταξιούχων, διπλών συντάξεων (δηλαδή με χρόνους σε παράλληλη ασφάλιση), συντάξεων με δικαιώματα σώρευσης, δηλαδή συνταξιούχοι που λαμβάνουν δική τους σύνταξη και σύνταξη από άλλη αιτία (π.χ. θανάτου), καθώς και επανυπολογισμοί για απλές περιπτώσεις (μία σύνταξη) που ξεχάστηκαν σε κάποιο από τα πολλά αρχεία του ΕΦΚΑ.
Ολες οι εκκρεμότητες αφορούν περίπου 50.000 συνταξιούχους
Στους εκκρεμείς επανυπολογισμούς συμπεριλαμβάνονται και εκείνοι που έγιναν μεν με το νόμο Βρούτση, πλην όμως έγιναν με ελλιπή στοιχεία ως προς τα έτη ασφάλισης.
Μια χαρακτηριστική περίπτωση λάθους επανυπολογισμού που έφτασε στο ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» αφορά συνταξιούχο που βγήκε στη σύνταξη με 36 έτη και 4 μήνες από το ΤΣΠΕΑΘ, αλλά από τον πρώτο κιόλας επανυπολογισμό (του νόμου Κατρούγκαλου) του «έφαγαν» τους 4 μήνες και η σύνταξη επανυπολογίστηκε για τα 36 έτη.
Το λάθος στοιχίζει 75 ευρώ αύξησης κάθε μήνα και από το 2019 μέχρι σήμερα δεν έχει διορθωθεί. Τέτοιες «σκιώδεις εκκρεμότητες» είναι πάρα πολλές και τα λάθη πρέπει να διορθωθούν.
Να επισπεύσει τα αναδρομικά που εκκρεμούν στα δικαστήρια για περίπου 350.000 συνταξιούχους. Για να γίνει αυτό μελετάται μία νομοθετική ρύθμιση που θα νομιμοποιεί όσους έχουν κάνει προσφυγές έως τον Ιούλιο του 2020 στο να πάρουν τις επιστροφές 11 μηνών για τις παράνομες περικοπές επικουρικών και Δώρων.
Μία άλλη εναλλακτική οδός είναι να δοθεί εντολή στον ΕΦΚΑ ώστε να εκτελεί χωρίς καμία καθυστέρηση όσες αποφάσεις βγαίνουν από τα Πρωτοδικεία για τα αναδρομικά των επικουρικών.
Αυτή η επιλογή όμως ενέχει τον κίνδυνο να καθυστερούν να βγουν οι αποφάσεις λόγω του όγκου των υποθέσεων που έχουν σωρευθεί στις δικαστικές αίθουσες.
Αλλωστε και σήμερα ο ΕΦΚΑ πληρώνει τα αναδρομικά σε σύντομο διάστημα, φτάνει να του προσκομίζουν απόφαση οι δικηγόροι των συνταξιούχων. Η διαφορά σε μια μαζική πληρωμή έγκειται στο γεγονός ότι θα υλοποιούνταν μαζικά χιλιάδες προσφυγές και όχι μονωμένες, όπως γίνεται τώρα.
Για τα αναδρομικά από την προσαύξηση με βαρέα στους δήμους, ήδη ο ΕΦΚΑ έχει κάνει τη σχετική προεργασία για το λογισμικό που θα επανυπολογίσει τις συντάξεις που έχουν απονεμηθεί χωρίς βαρέα μετά τον Μάιο του 2016 που ισχύει η προσαύξηση, και εκτιμάται ότι γύρω στον Σεπτέμβριο θα αρχίσουν να παίρνουν τις προσαυξήσεις και τα αναδρομικά οι συνταξιούχοι των δήμων με βαρέα.
Εξυπακούεται ότι από εδώ και στο εξής (μόλις τεθεί σε εφαρμογή ο μηχανισμός υπολογισμού της προσαύξησης) οι συντάξεις με βαρέα από τους δήμους θα βγαίνουν με προσαύξηση 0,075%, λόγω των επιπλέον εισφορών 4,3% που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι ΟΤΑ με βαρέα.
Εκκρεμότητες με επανυπολογισμό συντάξεων και στη διαδοχική ασφάλιση
Εκκρεμότητες στον επανυπολογισμό υπάρχουν και σε συντάξεις με διαδοχική ασφάλιση. Αφορούν κυρίως συντάξεις με χρόνους σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ, ΙΚΑ και ΝΑΤ ή Δημόσιο και ΕΤΑΑ.
Το πρόβλημα οφείλεται στο ότι τα μητρώα του ΟΑΕΕ αλλά και των άλλων Ταμείων (κυρίως ΤΣΑΥ, Νομικών, ΝΑΤ, ΤΣΜΕΔΕ) δεν ήταν επαρκώς ενημερωμένα με τις εισφορές και τους χρόνους ασφάλισης των συνταξιούχων τους.
Με αποτέλεσμα, όταν ξεκίνησε ο επανυπολογισμός, να υπάρχουν ελλείψεις σε μήνες και μέρες ασφάλισης που λαμβάνονται υπόψη για να διαμορφωθεί το τελικό ποσοστό αναπλήρωσης και η τελική σύνταξη.