Από το βήμα της ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε μέτρα στοχευμένα στις βραχυχρόνιες μισθώσεις καθιστώντας σαφή την πρόθεση της κυβέρνησης να βάλει φρένο στην ανεξέλεγκτη εξάπλωσή τους (χωρίς όμως να τις δαιμονοποιήσει όπως ανέφερε, σε μία δύσκολη άσκηση ισορροπίας), παρέχοντας παράλληλα κίνητρα στους ιδιοκτήτες να μετακινήσουν τα ακίνητά τους στις «παραδοσιακές» μακροχρόνιες μισθώσεις.
Υπό αυτό το πρίσμα, μπαίνει «κόφτης» στα Airbnb με απαγόρευση νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων στα 3 κεντρικά διαμερίσματα της Αθήνας τουλάχιστον για έναν χρόνο με τον πρωθυπουργό χθες να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για επέκταση της απαγόρευσης και σε άλλες περιοχές εφόσον διαπιστωθεί «κορεσμός».
Πού «κλειδώνουν» oι άδειες για Airbnb στην Αθήνα
Σε όλο το κέντρο της Αθήνας (Koυκάκι, Θησείο, Πετράλωνα, Παγκράτι) μέχρι και τον Νέο Κόσμο, σταματά για έναν χρόνο η έκδοση νέων αδειών για ιδιοκτήτες που θέλουν να μπουν στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Πιο συγκεκριμένα η έκδοση αδειών παγώνει για:
Το 1ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας που περιλαμβάνει το κέντρο των Αθηνών με το λεγόμενο εμπορικό τρίγωνο (Στάδιο-Ομόνοια-Πλάκα).
Το 2ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας που περιλαμβάνει τις ΝΑ συνοικίες από Νέο Κόσμο μέχρι Στάδιο.
Το 3ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας που περιλαμβάνει τις ΝΔ συνοικίες Αστεροσκοπείου, Πετραλώνων, Μεταξουργείου και Θησείου.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως όσοι επιλέξουν να αποσύρουν τα ακίνητα από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ή ανοίξουν κλειστά ακίνητα και τα διαθέσουν σε μακροχρόνια μίσθωση, θα απαλλαγούν για τρία χρόνια από τον φόρο στα ενοίκια.
Τα Airbnb θα έρθουν αντιμέτωπα και και με την αύξηση του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση. Όπως ανακοινώθηκε στην ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό το τέλος αυξάνεται (από Απρίλιο έως Οκτώβριο), αναλογικά, για ξενοδοχεία, καταλύματα και ενοικιαζόμενα ακίνητα μέσω πλατφορμών.
Το τέλος ανέρχεται σήμερα έως 10 ευρώ ανά διανυκτέρευση. Τα έσοδα που θα εισπραχθούν θα επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες για να οργανώσουν καλύτερα τις υποδομές τους απέναντι στο βάρος που δέχονται κάθε καλοκαίρι.
Υπενθυμίζεται πως ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος, στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ, αναφέρθηκε στο μείζον κοινωνικό ζήτημα που έχει δημιουργηθεί σε όλο τον κόσμο από τη βραχυχρόνια μίσθωση.
«Ειδικά εδώ έχουμε το εξής πρόβλημα εξερχόμενοι από μια μεγάλη ύφεση. Σημειώνεται ανισομέρεια προσφοράς και ζήτησης ακινήτων, ενώ υπάρχουν κλειστά ακίνητα που οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τη δυνατότητα να τα ανακαινίσουν, γι’ αυτό και θα δοθούν επιπλέον κίνητρα», σημείωσε. «Σήμερα υπάρχουν περίπου 700 χιλιάδες κλειστά διαμερίσματα, με τα 400 χιλιάδες να είναι στην Αττική. Περιμένουμε ενημέρωση και από τους servicers για να έχουμε ολοκληρωμένη εικόνα».
«Παρακολουθώντας το ισοζύγιο βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων μισθώσεων – ύστερα από ειδική συμφωνία της ΑΑΔΕ με τις πλατφόρμες, καταλαβαίνουμε τι γίνεται και πού. Βλέπουμε πως κινδυνεύει να αλλοιωθεί ο οικιστικός χαρακτήρας ολόκληρων περιοχών και εμείς δεν το θέλουμε. Χωρίς να δαιμονοποιούμε τη βραχυχρόνια μίσθωση, πατάμε λίγο φρένο με τα κίνητρα και τα μέτρα, δίνοντας ανάσα στην αγορά», συμπλήρωσε.
Για το ζήτημα της βραχυχρόνιας μίσθωσης στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ, μίλησε και ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, ο οποίος τόνισε τη σημασία του φορέα που παίρνει μέτρα για τη διαχείριση του προβλήματος, όπως για παράδειγμα η Βαρκελώνη που αποφάσισε να ορίσει κανόνες για να την περιορίσει.
«Αντίστοιχα, εδώ, το Κουκάκι είναι υπερκορεσμένο και θα πρέπει να λάβουμε την απόφαση ότι πρέπει να σταματήσει η βραχυχρόνια μίσθωση. Δεν μπορούμε όμως να το απαγορεύσουμε ως δήμος Αθηναίων, γιατί απλά δεν υπάρχει το προεδρικό διάταγμα που να μας δίνει τη δυνατότητα αυτή. Γι’ αυτό και ζητάμε σταθερά να είμαι πρωταγωνιστές και να λαμβάνουμε αποφάσεις και όχι να είμαστε κομπάρσοι», κατέληξε.
Tην ανοδική πορεία των βραχυχρόνιων μισθώσεων επεσήμανε και το ΙΝΣΕΤΕ στο τελευταίο στατιστικό δελτίο του, όπου ανέφερε ότι η συνεχής αύξηση της προσφοράς καταλυμάτων που καταγράφεται το 2024 αντικατοπτρίζει την δυναμική ανάπτυξης του κλάδου.
Σύμφωνα με το ΙΝΣΕΤΕ η αύξηση της προσφοράς καταλυμάτων έφτασε τις 20.000 σε ετήσια βάση, αύξηση που παρέμεινε σταθερή από μήνα σε μήνα, καθόλη την διάρκεια του πρώτου εξαμήνου της χρονιάς. Ειδικά τον Ιούνιο δε, όπου ξεκινά κι επισήμως η θερινή σεζόν, ο αριθμός καταλυμάτων τον Ιούνιο ανήλθε στα 224.860, έναντι 204.578 ένα χρόνο πριν.
Μάλιστα η ανάλυση της πληρότητας των καταλυμάτων για το α’ τρίμηνο 2024 αποτύπωσε μια σταθερότητα σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 παρά την αύξηση της προσφοράς καταλυμάτων και κλινών. Γεγονός που υποδηλώνει παράλληλα αύξηση της ζήτησης.
Σύμφωνα με τον ΙΝΣΕΤΕ, τον Ιανουάριο η πληρότητα διατηρήθηκε στο 12%, επαναλαμβάνοντας την ίδια απόδοση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Τον Φεβρουάριο, σημειώνεται μείωση της πληρότητας σε 10% (έναντι 13%) ενώ τον Μάρτιο η πληρότητα ανέρχεται σε 16% (έναντι 15% τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Τον Απρίλιο, η πληρότητα διαμορφώθηκε σε 23% (έναντι 24%) ενώ τον Μάιο ανήλθε σε 30% (έναντι 26%). Τέλος, τον Ιούνιο η πληρότητα σε αυξήθηκε σε 40% έναντι 38% τον Ιούνιο του 2023.
Την ίδια στιγμή, πλησιάζουν το 1 εκατ. οι κλίνες των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, τύπου Airbnb, η προσφορά των οποίων αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια.
Οι κλίνες Airbnb ξεπερνούν σε αριθμό τις κλίνες των ξενοδοχείων ενώ τα έσοδα των βραχυχρόνιων μισθώσεων εκτιμάται πως μπορεί φέτος να ξεπεράσουν τα 5 δισ. ευρώ.
Θετικά υποδέχθηκε τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τα κίνητρα στους ιδιοκτήτες ακινήτων, κατα τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου στη ΔΕΘ, ο Σύνδεσμος εταιρειών βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων.
Ειδικότερα, ο Σύνδεσμος χαιρετίζει τα κίνητρα στους ιδιοκτήτες ακινήτων υπογραμμίζοντας ότι η τριετής απαλλαγή από τη φορολόγηση των εσόδων από ενοίκια για όσους διαθέσουν τα ακίνητά τους προς μακροχρόνια μίσθωση είναι ένα θετικό μέτρο.
Η υιοθέτηση της πρότασης της ΠΟΜΙΔΑ, την οποία έχουμε υποστηρίξει επανειλημμένα, θα ανακουφίσει το κτιριακό απόθεμα κατοικιών που πιέζεται από διάφορους παράγοντες.
Επιπλέον, τα άτοκα δάνεια ανακαίνισης και το πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ 2» θα διευκολύνουν ιδιοκτήτες και πολίτες να βελτιώσουν και να αποκτήσουν κατοικίες αντίστοιχα.
Το γεγονός ότι πλέον αναγνωρίζεται πως το βασικό πρόβλημα της στεγαστικής κρίσης δεν προέρχεται από τη βραχυχρόνια μίσθωση, αλλά από άλλους σημαντικούς παράγοντες, αποτελεί μια δικαίωση για το Stama και το έργο του.
Αναστολή έκδοσης νέων ΑΜΑ: Η απόφαση να ανασταλεί η έκδοση νέων Αριθμών Μητρώου Ακινήτου σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας είναι υπερβολική, καθώς δεν είναι όλες οι περιοχές πιεσμένες. Προτείνουμε η εφαρμογή να γίνεται ανά ταχυδρομικό κώδικα, ενώ είναι αναγκαία η δημοσιοποίηση λεπτομερών στοιχείων από την ΑΑΔΕ για σωστή και δίκαιη εφαρμογή.
Αναθεώρηση της εφαρμογής μη έκδοσης νέων ΑΜΑ: Είναι σημαντικό να εξεταστεί η διαδικασία εφαρμογής της μη έκδοσης νέων ΑΜΑ, λαμβάνοντας υπόψη την αλλαγή χρήσης ακινήτων κατά τη διάρκεια μίσθωσης.
Εξαιρέσεις για εταιρείες διαχείρισης: Προτείνουμε την εξαίρεση των εταιρειών διαχείρισης από το μέτρο, καθώς έρχεται σε αντίθεση με την ελεύθερη αγορά και την επιχειρηματικότητα.
Εξαίρεση επαγγελματικών χώρων: Επαγγελματικοί χώροι, όπως πρώην γραφεία που μετατρέπονται σε καταλύματα διαμονής, θα πρέπει επίσης να εξαιρεθούν από το μέτρο.
Αύξηση του τέλους κλιματικής αλλαγής: Η αύξηση του τέλους θα επιβαρύνει περαιτέρω το κόστος της φιλοξενίας, καθιστώντας το ακριβότερο.
Ακόμα, ο Σύνδεσμος εταιρειών βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων χαιρετίζει «την επίσημη αναγνώριση της συμβολής της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην εθνική οικονομία και την τοπική κοινωνία. Η βραχυχρόνια μίσθωση αποτελεί υγιή επιχειρηματική δραστηριότητα που ενισχύει την οικονομία και βελτιώνει τη ζωή πολιτών και τοπικών κοινωνιών».
Οι επιπτώσεις της βραχυχρόνιας μίσθωσης
Μέσα στην πενταετία (2019-2023) οι κλίνες της βραχυχρόνιας μίσθωσης αυξήθηκαν κατά 100%, όταν οι κλίνες των ξενοδοχειακών μονάδων μόλις κατά 3,5%.
Η μέση τιμή βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι από 200% έως 900% υψηλότερη σε σχέση με τις μακροχρόνιες μισθώσεις.
Μείωση διαθεσιμότητας ακινήτων μακροχρόνιας μίσθωσης και εκτοπισμός μακροχρόνιων ενοικιαστών.
Οι διανυκτερεύσεις σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης αυξάνονται με ετήσιο ρυθμό περίπου 18% κατά την περίοδο 2019 – 2023.