Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά στον πλήρη τερματισμό των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου έως το φθινόπωρο του 2027, με ταυτόχρονη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου, σύμφωνα με την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου.
Η απόφαση χαρακτηρίζεται «ιστορική» από τον Επίτροπο Ενέργειας Νταν Γιόργκεσεν, ενώ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η ΕΕ εισέρχεται στην εποχή της πλήρους ενεργειακής ανεξαρτησίας από τη Ρωσία. Σημείωσε ότι η πρωτοβουλία REPowerEU απέδωσε αποτελέσματα «με ταχύτητα ρεκόρ», προσθέτοντας ότι η ΕΕ στοχεύει σε νέες ενεργειακές συμπράξεις και ευκαιρίες στον τομέα, ενώ παράλληλα ενισχύει την αλληλεγγύη προς την Ουκρανία.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) θα καταργηθούν σταδιακά έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026, ενώ οι εισαγωγές αερίου μέσω αγωγών θα απαγορευτούν έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2027, με δυνατότητα παράτασης έως την 1η Νοεμβρίου 2027 για κράτη μέλη με χαμηλά αποθέματα. Οι βραχυπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας πριν από τις 17 Ιουνίου 2025 θα επηρεαστούν από τον Απρίλιο και τον Ιούνιο 2026, ενώ οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις ΥΦΑ από την 1η Ιανουαρίου 2027.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν εθνικά σχέδια διαφοροποίησης προμήθειας φυσικού αερίου και πετρελαίου έως την 1η Μαρτίου 2026 και να ενημερώσουν την Επιτροπή για τυχόν υπάρχουσες συμβάσεις ή εθνικές απαγορεύσεις εντός ενός μήνα. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα σχέδια και θα εκδώσει συστάσεις εντός τριών μηνών. Επιπλέον, ο νέος κανονισμός εισάγει μηχανισμούς παρακολούθησης για την εφαρμογή της απαγόρευσης.
Η Επιτροπή διαβεβαιώνει ότι παραμένει προσηλωμένη στη σταδιακή κατάργηση όλων των υπόλοιπων εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου έως το τέλος του 2027, με νομοθετική πρόταση για την απαγόρευση να κατατεθεί στις αρχές του επόμενου έτους. Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, οι εισαγωγές ρωσικού άνθρακα έχουν ήδη απαγορευτεί, ενώ οι εισαγωγές πετρελαίου μειώθηκαν από 27% στις αρχές του 2022 σε 2% σήμερα. Η εξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο μειώθηκε από 45% σε 13% το πρώτο εξάμηνο του 2025, με συνολική αξία εισαγωγών περίπου 10 δισ. ευρώ το 2024.
