Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) κατηγόρησε χθες Δευτέρα τις ένοπλες δυνάμεις του Μαλί και «ξένους» μαχητές, που κατ’ αυτό προφανώς ανήκουν στις τάξεις της ρωσικής ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Βάγκνερ, ότι έχουν εκτελέσει με συνοπτικές διαδικασίες δεκάδες άμαχους στο κεντρικό Μαλί από τον Δεκέμβριο του 2022, κατά τη διάρκεια αντιτζιχαντιστικών επιχειρήσεων.
«Οι καταχρήσεις αυτές διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων σε αντίδραση στην παρουσία ισλαμιστικών ένοπλων ομάδων στα χωριά Ουενκορό, Σεγκελά, Σοσομπέ και Τιοφόλ», στο κεντρικό τμήμα της χώρας, καθώς και στις περιοχές Μοπτί και Σεγκού, επίσης στο κεντρικό Μαλί, αναφέρει έκθεση της ΜΚΟ.
Αναφέρεται επίσης σε βασανισμούς κρατουμένων, καταστροφές ή λεηλασίες περιουσιών πολιτών.
Μετά την απόφαση να αποχωρήσει η αποστολή των κυανόκρανων του ΟΗΕ ως τα τέλη του 2023, η ΜΚΟ καλεί την Αφρικανική Ένωση και των Κοινότητα Κρατών της Δυτικής Αφρικής να ασκήσουν πίεση στις αρχές του Μαλί για να τερματιστούν τα εγκλήματα αυτής της φύσης και για να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι.
Η νέα έκθεση ακολουθεί προηγούμενη, που δόθηκε στη δημοσιότητα τη 13η Ιουλίου κι έκανε λόγο για πολλαπλασιασμό των «δολοφονιών», των «βιασμών» και των «λεηλασιών» σε ευρεία κλίμακα από πλευράς τζιχαντιστών με θύματα άμαχους στο βορειοανατολικό Μαλί.
Η HRW επικαλείται μαρτυρίες 40 ανθρώπων από τους οποίους πήρε συνεντεύξεις: έκαναν λόγο για την εμπλοκή οπλισμένων αλλοδαπών, μη γαλλόφωνων, που περιέγραψαν με τους όρους «λευκοί», «Ρώσοι» ή «άνθρωποι της Βάγκνερ».
Το κείμενο τονίζει πως βρέθηκαν πτώματα έπειτα από έφοδο την 3η Φεβρουαρίου από ένστολους «λευκούς» εναντίον του χωριού Σεγκελά, κατά τη διάρκεια της οποίας καταγράφτηκαν επίσης «ξυλοδαρμοί, λεηλασίες και συλλήψεις 17 ανδρών».
Σε άλλη έφοδο, στην κοινότητα Ουενκορό, δολοφονήθηκαν τουλάχιστον 20 άμαχοι, ανάμεσά τους γυναίκα και παιδί περίπου έξι ετών. Στην επιχείρηση αυτή συμμετείχαν στρατιωτικοί του Μαλί και «λευκοί», επιμένει η ΜΚΟ.
Στην απάντησή του στη μη κυβερνητική οργάνωση, το στρατιωτικό καθεστώς του Μαλί ανέφερε πως δεν είναι ενήμερο για καμιά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· πρόσθεσε πως η εισαγγελία «άρχισε έρευνα κατ’ αγνώστων για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Η στρατιωτική χούντα που βρίσκεται στην εξουσία στο Μαλί τερμάτισε την παραδοσιακή συμμαχία με τη Γαλλία και στράφηκε στη Ρωσία για πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη. Αρνείται πως επιχειρεί στο έδαφός της η Βάγκνερ: αναφέρεται σε εκπαιδευτές του ρωσικού στρατού, που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της διακρατικής συνεργασίας.
Ο ΟΗΕ κατηγόρησε τον Μάιο τον στρατό του Μαλί και «ξένους» μαχητές πως εκτέλεσαν τον Μάρτιο του 2022 τουλάχιστον 500 ανθρώπους κατά τη διάρκεια αντιτζιχαντιστικής επιχείρησης στη Μουρά, στο κεντρικό τμήμα της χώρας, κάτι που αρνήθηκε η χούντα.
Το Μαλί παραμένει βυθισμένο από το 2012 σε πολυδιάστατη κρίση, με κύριο χαρακτηριστικό τη βία τζιχαντιστικών οργανώσεων, αυτονομιστικών παρατάξεων και παραστρατιωτικών ομάδων. Αρχικά ξέσπασε στον βορρά, προτού εξαπλωθεί στο κεντρικό τμήμα της χώρας και σε γειτονικά κράτη, στην Μπουρκίνα Φάσο και στον Νίγηρα.