Μια εξαιρετικά σπάνια συνεργασία, μια αχτίδα ελπίδας σε καιρούς πολέμου… Η ταινία «Τατάμι» είναι το αποτέλεσμα μίας άνευ προηγουμένου συνεργασίας δύο κινηματογραφιστών, από δύο χώρες που παραμένουν ασυμβίβαστοι εχθροί, το Ιράν και το Ισραήλ.
Αυτό το έργο αφηγείται την ιστορία της Ιρανής τζούντοκα, Λέιλα και της προπονήτριάς της, Μαριάμ, οι οποίες αρνούνται κατά την διάρκεια του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος στην Γεωργία να συμμορφωθούν με τις εντολές της κυβέρνησής τους και να εγκαταλείψουν το τουρνουά για να μην αντιμετωπίσουν μία ισραηλινή αθλήτρια.
«Στο σχολείο έμαθα ότι το Ισραήλ δεν υπάρχει», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Ιρανή ηθοποιός, Ζαρ Αμίρ, πρόσφυγας στην Γαλλία και συν-σκηνοθέτης της ταινίας στην οποία υποδύεται τον ρόλο της Μαριάμ, εξηγώντας: «Ετσι δεν μας επιτρέπεται να συνεργασθούμε, να συναντηθούμε, να γίνουμε φίλοι ή να ανταγωνιστούμε αυτόν τον φανταστικό εχθρό».
Ο συν-σκηνοθέτης της, Γκι Νατίβ, συγγραφέας του «Skin» (2018) και του «Golda» με την Ελεν Μίρεν στον ρόλο της ισραηλινής πρωθυπουργού, Γκόλντα Μέϊρ, εξηγεί ότι η ταινία προκάλεσε πολύ… μελάνι στο Ισραήλ επειδή «οι άνθρωποι δεν μιλούν για την κυβέρνηση. Δείτε αυτή τη συνεργασία ως κάτι επαναστατικό».
Με καταγωγή από την Τεχεράνη, η Ζαρ Αμίρ ζει στην εξορία και επομένως είναι «ελεύθερη να επιλέξει αυτά τα θέματα», τα οποία έχει «την ευθύνη» να πει: «η ταινία θα έχει και πολιτική διάσταση, αλλά δεν είναι δικό μου πρόβλημα. Στο Ιράν, οι κινηματογραφιστές δεν μπορούν πραγματικά να πουν την αλήθεια, μπορούν να ασχοληθούνούν με αυτά τα θέματα, αλλά θα λέγεται πάντα μόνο η… μισή αλήθεια».
Η Τεχεράνη την έχει ήδη στοχοποιήσει και έχει θέσει υπό κράτηση σκηνοθέτες που κατηγορούνται για προπαγάνδα κατά του καθεστώτος, όπως ο Τζαφράρ Παναϊ και ο Μοχαμαντ Ρασούλοφ, ο οποίος διέφυγε παράνομα από την χώρα λίγο πριν το τελευταίο Φεστιβάλ Καννών, για να καταφύγει στην Ευρώπη.
«Ελπίζω ότι η ταινία θα ανοίξει τον δρόμο για άλλες συνεργασίες μεταξύ Ισραηλινών και Ιρανών σε άλλους τομείς, όπως η μουσική», επεσήμανε ο Νατίβ κατά την διάρκεια συνέντευξης στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας τον Σεπτέμβριο του 2023.
Η Ζαρ Αμίρ κέρδισε το βραβείο ερμηνείας στις Κάννες το 2022 για τον ρόλο της ως ερευνητική δημοσιογράφος στο «The Nights of Mashhad», ένα θρίλερ για έναν κατά συρροή δολοφόνο ιερόδουλων στην κύρια ιερή πόλη του Ιράν.