Νέες εντάσεις πυροδοτεί στις πολυκατοικίες η υποχρεωτική απογραφή και πιστοποίηση των ανελκυστήρων, μια διαδικασία που έχει ανοίξει κύκλο αντιπαραθέσεων μεταξύ διαχειριστών, ιδιοκτητών και ενοικιαστών. Η εφαρμογή του μέτρου από το Υπουργείο Ανάπτυξης, το οποίο έχει θέσει σε λειτουργία το Μητρώο Ανελκυστήρων, φέρνει στην επιφάνεια χρόνιες διαφωνίες για τη διαχείριση δαπανών και τη κατανομή του κόστους στα κοινόχρηστα.
Το Μητρώο αφορά περίπου 500.000 ανελκυστήρες σε όλη την Ελλάδα, καλύπτοντας τόσο τις ενεργές όσο και τις ανενεργές εγκαταστάσεις. Όλοι οι ανελκυστήρες πρέπει πλέον να δηλωθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα elevator.mindev.gov.gr με χρήση κωδικών Taxisnet. Μετά την καταχώριση, κάθε ανελκυστήρας αποκτά έναν μοναδικό κωδικό αναγνώρισης (UUID), ο οποίος θα χρησιμοποιείται για κάθε έλεγχο, ασφάλιση ή μεταβίβαση ακινήτου στο μέλλον, καθιστώντας την διαδικασία μέρος της «ταυτότητας» ενός κτιρίου.
Η καταχώριση απαιτεί μια σειρά από αναλυτικά στοιχεία, γεγονός που συχνά δημιουργεί σύγχυση σε όσους αναλαμβάνουν τη διαδικασία. Πρέπει να δηλωθούν τα στοιχεία ιδιοκτήτη ή διαχειριστή, η ακριβής διεύθυνση του ακινήτου, ο κωδικός ΚΑΕΚ, ο αριθμός των στάσεων του ανελκυστήρα, το έτος εγκατάστασης, η ύπαρξη ή μη σήμανσης CE, τυχόν προηγούμενες πιστοποιήσεις, καθώς και τα πλήρη στοιχεία του υπεύθυνου συντηρητή. Τη διαδικασία μπορεί να ολοκληρώσει ο ιδιοκτήτης, ο διαχειριστής ή ο συντηρητής, κάτι που συχνά οδηγεί σε παρεξηγήσεις για το ποιος «πρέπει» να αναλάβει την ευθύνη.
Το μεγάλο «αγκάθι», ωστόσο, είναι το οικονομικό σκέλος. Στα νεότερα κτίρια, όπου οι ανελκυστήρες είναι σχετικά σύγχρονοι, το κόστος περιορίζεται σε έναν βασικό τεχνικό έλεγχο, ο οποίος κοστίζει μερικές εκατοντάδες ευρώ. Στα παλαιότερα κτίρια, όμως, οι ανάγκες συμμόρφωσης μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερες. Μπορεί να απαιτηθούν αλλαγές σε φρένα, κινητήρες, καμπίνες, ηλεκτρολογικά συστήματα και λοιπά κρίσιμα εξαρτήματα, ανεβάζοντας τον λογαριασμό σε χιλιάδες ευρώ – ποσά που πολλές πολυκατοικίες δυσκολεύονται να καλύψουν.
Η ΠΟΜΙΔΑ παρεμβαίνει υπενθυμίζοντας ότι η πιστοποίηση αυξάνει την αξία του ακινήτου και άρα το κόστος θα πρέπει, κατά την άποψή της, να επιβαρύνει αποκλειστικά τους ιδιοκτήτες. Παρά ταύτα, πολλοί διαχειριστές επιλέγουν να περάσουν τα ποσά στα κοινόχρηστα, κάτι που προκαλεί την έντονη αντίδραση των ενοικιαστών. Εκείνοι υποστηρίζουν ότι δεν έχουν καμία υποχρέωση να πληρώσουν για βελτιώσεις που αφορούν την περιουσία των ιδιοκτητών και όχι τη χρήση του ανελκυστήρα ως υπηρεσία.
Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο λόγω της ασάφειας στους κανονισμούς πολυκατοικίας, που συχνά διαφέρουν από κτίριο σε κτίριο. Κάποιοι θεωρούν ότι το κόστος πρέπει να μοιραστεί βάσει χιλιοστών. Άλλοι εκτιμούν ότι πρέπει να το καλύψουν μόνο όσοι χρησιμοποιούν τον ανελκυστήρα. Το αποτέλεσμα είναι συνεχείς διαφωνίες, έκτακτες συνελεύσεις και συχνά υψηλοί τόνοι στις εισόδους των πολυκατοικιών, όπου οι κάτοικοι προσπαθούν να καταλήξουν σε μια κοινή απόφαση.
Το Υπουργείο, από την πλευρά του, υπενθυμίζει ότι η διαδικασία είναι υποχρεωτική και άμεσα συνδεδεμένη με την ασφάλεια και την ποιότητα ζωής. Χωρίς την απαιτούμενη πιστοποίηση, δεν μπορεί να γίνει μεταβίβαση ακινήτου, ούτε να εκδοθεί ασφαλιστήριο. Ακόμη και οι απενεργοποιημένοι ανελκυστήρες πρέπει υποχρεωτικά να δηλωθούν στο Μητρώο. Η τελική ολοκλήρωση της καταχώρισης γίνεται μόνο μετά τον έλεγχο από τον συντηρητή, ο οποίος πιστοποιεί την κατάσταση του ανελκυστήρα.
Για πολλές πολυκατοικίες, ωστόσο, το κόστος συνεχίζει να αποτελεί πρόβλημα που μοιάζει ανυπέρβλητο. Έτσι, οι είσοδοι έχουν μετατραπεί σε μικρά «πεδία μάχης», όπου η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από ένα και μόνο κρίσιμο ερώτημα: ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό;
Γράφει ο Μιχάλης Σοφιανός
