Το επετειακό πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τη συμπλήρωση των 100 ετών από τη γέννηση της Μαρία Κάλλας κορυφώνεται με ένα μεγάλο Γκαλά Όπερας με τίτλο «Η Κάλλας στο Ηρώδειο» στις 16 Σεπτεμβρίου 2023 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού. Τέσσερις διακεκριμένες υψίφωνοι με διεθνή καταξίωση, οι Άννα Πιρότσι, Κάθριν Φόστερ, Βασιλική Καραγιάννη και Νίνα Μινασιάν, θα ερμηνεύσουν τις άριες εκείνες που η Κάλλας σημάδεψε με την ερμηνεία της στις ιστορικές εμφανίσεις της στο Ηρώδειο το 1944 και το 1957. Την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής θα διευθύνει ο σπουδαίος Γάλλος αρχιμουσικός Φιλίπ Ωγκέν. Η προπώληση των εισιτηρίων για το γκαλά θα ξεκινήσει αύριο, Τρίτη 25 Ιουλίου 2023 στις 12.00 από τα Ταμεία της ΕΛΣ και την ticketservices.gr.
Η ελληνική σταδιοδρομία της Μαρίας Κάλλας έχει συνδεθεί με το Ωδείο Ηρώδου Αττικού σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους. Έναν χρόνο πριν εγκαταλείψει την Αθήνα για τη Νέα Υόρκη, τον Ιούλιο του 1944, η Μαρία Καλογεροπούλου ερμηνεύει στο Ηρώδειο τη Σμαράγδα στην όπερα του Μανώλη Καλομοίρη «Ο πρωτομάστορας» σε μουσική διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη και σκηνοθεσία Σωκράτη Καραντινού, ενώ λίγες μόλις μέρες αργότερα, τον Αύγουστο του 1944, θα ερμηνεύσει τη Λεονόρα στον «Φιντέλιο» του Μπετόβεν σε μουσική διεύθυνση Χανς Χαίρνερ και σκηνοθεσία Όσκαρ Βάλλεκ. Δεκατρία χρόνια αργότερα, το 1957, έχοντας ήδη κατακτήσει τον κόσμο η Μαρία Μενεγκίνι-Κάλλας θα επιστρέψει στο Ηρώδειο για ένα ιστορικό ρεσιτάλ στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, με άριες από τον «Τριστάνο και Ιζόλδη» του Ρίχαρντ Βάγκνερ, τη «Δύναμη του πεπρωμένου» και τον «Τροβατόρε» του Τζουζέππε Βέρντι, τη «Λουτσία ντι Λαμμερμούρ» του Γκαετάνο Ντονιτσέττι και τον «Άμλετ» του Αμπρουάζ Τομά, σε μουσική διεύθυνση του Αντονίνο Βόττο.
Με αυτό ακριβώς το ρεπερτόριο θα δοθεί στις 16 Σεπτεμβρίου 2023 -ημέρα του θανάτου της Κάλλας- στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού από την Εθνική Λυρική Σκηνή το Γκαλά με τίτλο «Η Κάλλας στο Ηρώδειο». Τέσσερις διεθνώς αναγνωρισμένες πρωταγωνίστριες της όπερας θα τιμήσουν τη Μαρία Κάλλας ερμηνεύοντας άριες από όπερες των Καλομοίρη, Μπετόβεν, Βάγκνερ, Βέρντι, Ντονιτσέττι, Τομά που η ίδια ερμήνευσε στο ρωμαϊκό ωδείο με τη σπάνια φωνητική της γκάμα και τις ασυνήθιστες δεξιοτεχνικές της ικανότητες, αφήνοντας αξεπέραστο στίγμα. Πρόκειται για τη σπουδαία Ιταλίδα δραματική υψίφωνο Άννα Πιρότσι, η οποία θριάμβευσε στο πρόσφατο ντεμπούτο της στον ρόλο της Μήδειας του Κερουμπίνι στην ΕΛΣ, την εκλεκτή του Φεστιβάλ του Μπαϊρόιτ δραματική υψίφωνο Κάθριν Φόστερ, τη διεθνώς καταξιωμένη Ελληνίδα κολορατούρα σοπράνο Βασιλική Καραγιάννη και τη νεαρή περιζήτητη κολορατούρα σοπράνο από την Αρμενία, Νίνα Μινασιάν.
Λίγα λόγια για το αφιέρωμα της ΕΛΣ στη Μαρία Κάλλας
Στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας, η Εθνική Λυρική Σκηνή έχει προγραμματίσει και παρουσιάζει μια σειρά εκδηλώσεων για να τιμήσει την κορυφαία υψίφωνο του 20ού αιώνα, σε καλλιτεχνική επιμέλεια του Γιώργου Κουμεντάκη. Η αρχή του αφιερώματος έγινε τον Απρίλιο του 2023 με τη «Μήδεια» του Κερουμπίνι, στη συνέχεια τον Μάιο του 2023 παρουσιάστηκε το πρώτο μέρος του «Unboxing Callas – Από την Κάλλας στη Μήδεια», εγκατάσταση σε τρεις πράξεις στο φουαγέ της ΕΛΣ. Από τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο του 2023 θα παρουσιαστούν το Γκαλά Όπερας «Η Κάλλας στο Ηρώδειο», η έκθεση «Unboxing Callas: Μια αρχειακή εξερεύνηση στη συλλογή Πυρομάλλη και το αρχείο της ΕΛΣ» στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, το ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάνα, Μαρία – Τα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας», το βίντεο-ρεσιτάλ «H Μαρία Κάλλας στην Ελλάδα, 1937-1945 – Το ρεπερτόριο που ποτέ δεν ακούσαμε…», καθώς και το εκπαιδευτικό εργαστήριο «Visualising the Voice of Maria Callas» σε συνεργασία με το DmLab του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιώργος Κουμεντάκης σημειώνει: «Με το πρόγραμμα της ΕΛΣ για τα 100 χρόνια της Μαρίας Κάλλας, φιλοδοξούμε αφενός να φωτίσουμε τη σχέση της με τον Οργανισμό μας και αφετέρου να κάνουμε γνωστό τον μύθο της Κάλλας στις νεότερες γενιές, σαν ένα φωτεινό παράδειγμα ταλέντου, σκληρής εργασίας, αφοσίωσης, τελειομανίας, λάμψης».
Το υπουργείο Πολιτισμού έχει εντάξει τον εορτασμό των 100 ετών από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας στον κατάλογο συνεορτασμού επετείων της UNESCO για το 2023. Στον ετήσιο κατάλογο περιλαμβάνονται προσωπικότητες τις οποίες η UNESCO τιμά για τη συμβολή τους στην ανάπτυξη της Επιστήμης, της Εκπαίδευσης, του Πολιτισμού και της Επικοινωνίας, με σκοπό την αναγνώριση και την προβολή της οικουμενικής διάστασης και σημασίας τους.
Χορηγός του προγράμματος της ΕΛΣ για τη Μαρία Κάλλας είναι η ΔΕΗ. Το πρόγραμμα υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.