Η Τράπεζα της Ελλάδος παρουσίασε την Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής για το 2025, επιβεβαιώνοντας την πρόβλεψή της για ρυθμό ανάπτυξης 2,3% φέτος, παρά το αρνητικό διεθνές περιβάλλον και την αύξηση της αβεβαιότητας. Η έκθεση, που παρουσιάστηκε από τον διοικητή Γιάννη Στουρνάρα και υποβλήθηκε στον Πρόεδρο της Βουλής και το Υπουργικό Συμβούλιο, καταγράφει την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά παράλληλα αναδεικνύει την ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Διεθνές περιβάλλον με αυξημένες προκλήσεις
Η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω το 2025, υπό το βάρος των αυστηρότερων εμπορικών πολιτικών των ΗΠΑ, των γεωπολιτικών εντάσεων και της αυξημένης αβεβαιότητας στις αγορές. Η επιβολή «ανταποδοτικών» δασμών από τις ΗΠΑ προς τους εμπορικούς εταίρους προκάλεσε σημαντικές αναταράξεις στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς οι επενδυτές δείχνουν αυξημένη επιφύλαξη, ακόμη και έναντι των αμερικανικών ομολογιών, που παραδοσιακά θεωρούνταν ασφαλές καταφύγιο.
Αντίθετα, η ευρωζώνη αποδείχθηκε πιο σταθερή, με αυξημένη ζήτηση για ευρωπαϊκά ομόλογα και ανατίμηση του ευρώ, που ενισχύει τον ρόλο του ως διεθνούς αποθεματικού νομίσματος.
Η ελληνική οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης
Παρά τις εξωτερικές προκλήσεις, η ελληνική οικονομία συνέχισε να αναπτύσσεται με ρυθμό 2,2% το πρώτο τρίμηνο του 2025, στηριζόμενη στην ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση και τις εξαγωγές αγαθών. Η απασχόληση αυξάνεται, η ανεργία υποχωρεί σε μονοψήφια επίπεδα και η αγορά εργασίας δείχνει σημάδια αποκλιμάκωσης της στενότητας.
Ωστόσο, ο πληθωρισμός παραμένει επίμονος, με μέσο όρο 3% τους πρώτους πέντε μήνες του 2025, υψηλότερο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, κυρίως λόγω αυξήσεων στις τιμές των τροφίμων και των υπηρεσιών, που επηρεάζονται από μισθολογικές αυξήσεις και την τουριστική ζήτηση.
Δημοσιονομική υπεραπόδοση και μείωση χρέους
Το 2024, για πρώτη φορά από το 2019, η γενική κυβέρνηση κατέγραψε πλεόνασμα 1,3% του ΑΕΠ, ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στο 4,8%, ξεπερνώντας τις προβλέψεις. Η Ελλάδα πέτυχε επίσης τη μεγαλύτερη μείωση του λόγου δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, φτάνοντας το 153,6%.
Αυτές οι δημοσιονομικές επιδόσεις δημιουργούν περιθώρια για νέες μόνιμες παρεμβάσεις και ενισχύουν τη δημοσιονομική σταθερότητα.
Θετικές εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα
Οι ελληνικές τράπεζες βελτιώνουν σημαντικά τα θεμελιώδη τους μεγέθη, με αύξηση της κερδοφορίας, αναβαθμίσεις πιστοληπτικής αξιολόγησης και βελτίωση της ποιότητας των δανείων. Παράλληλα, τα επιτόκια δανεισμού μειώνονται, ενώ αυξάνεται η χρηματοδότηση προς τις επιχειρήσεις.
Οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα μειώθηκαν τους πρώτους μήνες του 2025, κυρίως λόγω της μεταφοράς κεφαλαίων σε αποταμιευτικά προϊόντα με καλύτερες αποδόσεις.
Προοπτικές και κίνδυνοι
Η Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,3% το 2025, που αναμένεται να υποχωρήσει σε 2,0% το 2026 και να ανέβει οριακά σε 2,1% το 2027, με την κατανάλωση να αποτελεί τον βασικό μοχλό ανάπτυξης. Ο πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί σταδιακά στο 2,5% φέτος και να πέσει στο 2,2% έως το 2027.
Οι βασικοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν την ενίσχυση του προστατευτισμού, την επιβράδυνση της ευρωζώνης, τις γεωπολιτικές εντάσεις, τις υψηλές μισθολογικές πιέσεις, αλλά και τη βραδύτερη απορρόφηση των κονδυλίων του Μηχανισμού Ανάκαμψης.
Η ελληνική οικονομία δείχνει ανθεκτικότητα σε ένα διεθνές περιβάλλον με αυξημένες προκλήσεις. Η ισχυρή δημοσιονομική επίδοση και η βελτίωση του τραπεζικού συστήματος αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα, ενώ η ανάκαμψη στηρίζεται στην κατανάλωση και τις επενδύσεις. Παρά τις αβεβαιότητες, η Ελλάδα φαίνεται να βαδίζει σταθερά προς τη σύγκλιση με τα ευρωπαϊκά οικονομικά μεγέθη.
