Σοκ και αναπάντητα ερωτήματα έχει προκαλέσει η αεροπορική τραγωδία που σημειώθηκε στις 12 Ιουνίου στην πόλη Αχμενταμπάντ της Ινδίας, όταν αεροσκάφος της Air India συνετρίβη λίγο μετά την απογείωσή του, παρασύροντας στον θάνατο 260 ανθρώπους – 241 επιβάτες και μέλη πληρώματος, καθώς και 19 κατοίκους στο έδαφος.
Η προκαταρκτική έκθεση του Ινδικού Γραφείου Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων (AAIB) φέρνει στο φως ένα σοκαριστικό εύρημα: τα δύο διακόπτες παροχής καυσίμου στους κινητήρες μετακινήθηκαν στη θέση “cut-off”, δηλαδή σε κατάσταση διακοπής, λίγα δευτερόλεπτα μετά την απογείωση. Παρότι η ενεργοποίηση των διακοπτών αναιρέθηκε αμέσως μετά, η ζημιά είχε ήδη γίνει – το αεροσκάφος άρχισε να χάνει ύψος και συνετρίβη σε πυκνοκατοικημένη περιοχή εκτός αεροδρομίου.
Η έκθεση, βασισμένη στα δεδομένα των μαύρων κουτιών, καταγράφει μία δραματική στιχομυθία μεταξύ των πιλότων. Ένας από τους δύο ρωτά: «Γιατί τους έκλεισες;», με τον άλλο να απαντά πως δεν έκανε τίποτα. Παραμένει άγνωστο ποιος από τους δύο εξέπεμψε το σήμα κινδύνου «mayday» λίγο πριν τη μοιραία πρόσκρουση.
Το πιλοτήριο στελεχωνόταν από τον κυβερνήτη Sumeet Sabharwal, 56 ετών, με πάνω από 15.600 ώρες πτήσης, και τον 32χρονο συγκυβερνήτη Clive Kunder, με 3.400 ώρες εμπειρίας. Μέχρι στιγμής, δεν έχουν εντοπιστεί τεχνικές ενδείξεις που να εξηγούν την απενεργοποίηση των διακοπτών, ενώ οι μηχανισμοί διαθέτουν συστήματα ασφάλειας ώστε να μην ενεργοποιούνται κατά λάθος.
Αμερικανοί ειδικοί στην ασφάλεια πτήσεων, που μελέτησαν τα στοιχεία, επισημαίνουν ότι τέτοια κίνηση δύσκολα μπορεί να γίνει τυχαία. Ο αεροναυτικός αναλυτής John Nance χαρακτήρισε τη διαδοχική ενεργοποίηση των διακοπτών «ύποπτη», σημειώνοντας ότι η διαφορά δευτερολέπτων μεταξύ τους υποδηλώνει σκόπιμη ενέργεια. Ο καθηγητής Anthony Brickhouse αναρωτήθηκε: «Αν όντως πιλότος τους απενεργοποίησε, ποιο ήταν το κίνητρο;»
Η συντριβή κατέστρεψε πέντε κτίρια και είχε ως αποτέλεσμα τεράστια έκρηξη σε αίθουσα εστίασης ιατρικής σχολής, όπου βρήκαν τον θάνατο 19 άνθρωποι στο έδαφος. Μοναδικός επιζών ήταν ο 40χρονος Βρετανός Vishwash Kumar Ramesh. Περιγράφοντας τη φρίκη από το νοσοκομείο, δήλωσε: «Το αεροπλάνο έμοιαζε να αιωρείται, τα φώτα έσβηναν και μετά ήρθε η πρόσκρουση. Εκτοξεύτηκα, ξεκούμπωσα τη ζώνη μου και βγήκα σέρνοντας μέσα από μια τρύπα. Παντού γύρω μου νεκροί. Δεν ξέρω πώς επέζησα».
Η Air India επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα της έκθεσης και δήλωσε ότι συνεργάζεται πλήρως με τις αρχές. Η Boeing, κατασκευάστρια του αεροσκάφους, καθώς και η General Electric, που κατασκεύασε τους κινητήρες, συμμετέχουν στην τεχνική διερεύνηση. Η προκαταρκτική έκθεση δεν κάνει λόγο για τεχνικές ευθύνες των εταιρειών, ωστόσο αναμένονται περαιτέρω πορίσματα μέσα στους επόμενους μήνες, όταν ολοκληρωθεί η ενδελεχής ανάλυση των στοιχείων.
Η δημοσιοποίηση της έκθεσης εντός 30 ημερών αποτελεί υποχρέωση βάσει ινδικής νομοθεσίας, όμως τα αναπάντητα ερωτήματα παραμένουν: επρόκειτο για ανθρώπινο λάθος, τεχνική δυσλειτουργία ή κάτι πιο σκοτεινό;
