Ο κεντρικός στόχος της πολιτικής των τραπεζών από εδώ και στο εξής είναι η επιτάχυνση της πιστωτικής επέκτασης, με μεγαλύτερη διασπορά στις χρηματοδοτήσεις.
Η αύξηση των υπολοίπων για τη φετινή χρονιά αναμένεται να είναι ικανοποιητική, με εκτιμήσεις που κυμαίνονται γύρω από 6 – 7 δισ. ευρώ συνολικά για τους τέσσερις συστημικούς ομίλους.
Τράπεζες: Το σχέδιο
Ωστόσο, η πλειονότητα των νέων δανείων κατευθύνεται προς την επιχειρηματική πίστη, εστιάζοντας κυρίως στις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας.
Σύμφωνα με αναλυτές, οι διοικήσεις των τραπεζών σκοπεύουν το προσεχές διάστημα να επεκτείνουν τη βάση των πελατών τους, εστιάζοντας στις χορηγήσεις λιανικής, όπως τα στεγαστικά δάνεια και τις χρηματοδοτήσεις προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Με αυτή την προσέγγιση, επιδιώκουν να αυξήσουν το ενεργητικό τους, προκειμένου να αντισταθμίσουν τις απώλειες από τα επιτοκιακά έσοδα που προέρχονται από το υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο χορηγήσεων, στο νέο νομισματικό περιβάλλον που διαμορφώνεται.
Η μείωση των επιτοκίων από τις τράπεζες
Σημαντικός σύμμαχος σε αυτή την προσπάθεια θα είναι η αποκλιμάκωση του κόστους χρήματος στην Ευρωζώνη, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει.
Αξιοσημείωτο είναι ότι μέχρι τώρα, με δύο αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο, οι παρεμβατικοί δείκτες έχουν μειωθεί κατά 50 μονάδες βάσης από τα υψηλά τους επίπεδα.
Φαίνεται ότι θα υπάρξουν δύο ακόμη μειώσεις που θα οδηγήσουν σε συνολική πτώση του επιτοκίου διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων κατά 100 μονάδες βάσης μέσα στο τρέχον έτος.
Για το 2025, οι αναλυτές προβλέπουν ότι η πτώση αυτή θα συνεχιστεί με σταθερούς ρυθμούς, φτάνοντας σε ένα νέο σημείο ισορροπίας στο 2% ή και χαμηλότερα.
Αυτή η μείωση θα δώσει τη δυνατότητα στις τράπεζες να υιοθετήσουν μια πιο ελκυστική πολιτική για τις νέες χρηματοδοτήσεις, κάτι που είναι απαραίτητο για την ενίσχυση της ζήτησης από νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, ο αριθμός των αιτήσεων από υποψήφιους δανειολήπτες που πληρούν τα συνήθη τραπεζικά κριτήρια δεν είναι ικανοποιητικός.
Με την εισαγωγή πιο οικονομικών προϊόντων και εφόσον η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας παραμείνει πάνω από το 2%, αναμένεται ότι η ζήτηση για δανεισμό από αξιόχρεους πελάτες θα αυξηθεί.
Οι τράπεζες έχουν ήδη προχωρήσει σε αναθεώρηση της επιτοκιακής τους πολιτικής. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στεγαστική πίστη, όπου όλα τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν μειώσει τα επιτόκια στα νέα δάνεια που προσφέρουν.
Αυτή τη στιγμή, οι προσφορές με σταθερά επιτόκια για διάστημα έως 3 ετών που δεν ξεπερνούν το 3% έχουν αυξηθεί, ενώ τα περιθώρια κέρδους (spreads) στα προγράμματα κυμαινόμενων δόσεων έχουν περιοριστεί κάτω από το 2%.
Οι εν λόγω κινήσεις αναμένεται να συνεχιστούν στο προσεχές διάστημα, καθώς οι διατραπεζικοί δείκτες euribor θα υποχωρούν, παράλληλα με τη μείωση των δεικτών της ΕΚΤ.
Επιπλέον, αναμένεται να ενταθεί ο ανταγωνισμός στην αγορά, ιδίως με την είσοδο του 5ου πόλου που προκύπτει από τη συγχώνευση της Attica Bank με την Παγκρήτια Τράπεζα.
Αν και η αύξηση κεφαλαίου του νέου σχήματος δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί (αναμένεται εντός Οκτωβρίου) και τα κόκκινα δάνεια παραμένουν στα βιβλία του (η αποενοποίηση θα ολοκληρωθεί το Δεκέμβριο), έχουν ήδη φανεί τα πρώτα δείγματα της επιθετικής στρατηγικής που θα ακολουθήσει στις δανειοδοτήσεις.
Πρόσφατα, παρουσίασε τα πρώτα προϊόντα στον τομέα χρηματοδότησης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, τα οποία προσφέρονται με προνομιακά επιτόκια.
Από τις αρχές του 2025, με την έναρξη λειτουργίας της νέας τράπεζας, η διοίκησή της προγραμματίζει την ανάπτυξη νέων δανειακών προϊόντων με ελκυστικούς όρους, με σκοπό την αύξηση της πελατείας της.
Αναμένονται οι αντιδράσεις του κοινού, καθώς και οι απαντήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων και της Optima Bank σε αυτή την πρόκληση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η μείωση των επιτοκίων δανεισμού έχει ήδη ξεκινήσει, όπως αποδεικνύουν τα επίσημα δεδομένα που υποβάλλουν τα πιστωτικά ιδρύματα στην ΤτΕ κάθε μήνα.
Αυτά τα στοιχεία δείχνουν τις εξής τάσεις:
– Στα στεγαστικά δάνεια, το μέσο επιτόκιο για τις νέες συμβάσεις που υπογράφηκαν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο ανήλθε στο 3,87%, παραμένοντας για δεύτερο συνεχόμενο μήνα κάτω από το 4%.
Νωρίτερα μέσα στη χρονιά, το επιτόκιο είχε φτάσει έως και το 4,85% (Ιανουάριος 2024).
– Στις χορηγήσεις κεφαλαίου κίνησης μέσω αλληλόχρεων λογαριασμών ή ανοιχτών δανείων προς ελεύθερους επαγγελματίες, το μέσο επιτόκιο μειώθηκε τον Αύγουστο στο 7,40%, από το υψηλό 7,80% που καταγράφηκε στο τέλος του 2023.
– Στο σύνολο των δανείων προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο διαμορφώθηκε τον τελευταίο μήνα του καλοκαιριού στο 5,73%, από 6% στις αρχές του έτους.