Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν την ανεργία να μειώνεται αργά αλλά σταθερά. Η κυβέρνηση επικαλείται συχνά αυτά τα στοιχεία για να υποστηρίξει το αφήγημα της για ανάκαμψη και ανάπτυξη της οικονομίας. Ομως οι προβλέψεις αναλυτών, επιχειρήσεων και συνδικαλιστικών οργανώσεων είναι απαισιόδοξες: Η ανεργία στην Ελλάδα θα παραμείνει στα επίπεδα του 10% για αρκετά ακόμα χρόνια
Το ποσοστό ανεργίας έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο της σύγχρονης ιστορίας (27,5%) το 2013, την περίοδο που η χώρα βρισκόταν στη δοκιμασία των Μνημονίων.
Με τη σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας το ποσοστό άρχισε να αποκλιμακώνεται. Ομως εδώ και έναν χρόνο παραμένει επίμονα κοντά στο 10%, ενώ το Φεβρουάριο σημείωσε και πάλι άνοδο επιστρέφοντας στο 11%.
Με αυτά τα δεδομένα δεν προκαλεί εντύπωση που η ανεργία είναι το δεύτερο θέμα που απασχολεί περισσότερο τους Έλληνες, μετά την ακρίβεια.
Την ίδια ώρα, οι εργοδότες σε πολλούς κλάδους της οικονομίας διαμαρτύρονται ότι δεν βρίσκουν προσωπικό. Πώς εξηγείται αυτή η αντίφαση;
Απλήρωτες ώρες και κακοπληρωμένες δουλειές
Το Euronews παρουσιάζει τις ιστορίες μιάς 45χρονης αισθητικού κι ενός 40χρονου που εργάζεται σε εταιρεία σεκιούριτι .
Η αισθητικός εργαζόταν επί χρόνια σε ινστιτούτο αισθητικός. Πληρωνόταν για τις μισές από τις ώρες που δούλευε. Σήμερα εργάζεται σε πρακτορείο τυχερών παιχνιδιών. «Δουλεύω εξάωρο, εξαήμερο», είπε. «Αμείβομαι με τον κατώτατο και θεωρούμαι ημιαπασχόληση, οπότε παίρνω 605 ευρώ καθαρά το μήνα. Αυτά τα χρήματα δεν επαρκούν αλλά δεν είναι εύκολο να βρεις δουλειά. Γενικά είναι τα πράγματα αρκετά δύσκολα»
Ο 40χρονος σεκιουριτάς εργάζεται 20 χρόνια στην ίδια εταιρεία. Προσέφυγε στα δικαστήρια για να υποχρεώσει την εταιρεία του να του πληρώνει τις προσαυξήσεις για τα νυχτερινά και τις υπερωρίες.
«Τώρα παίρνω 850€ το μήνα, μετά από μια μεγάλη δικαστική διαμάχη στην οποία δεν δικαιώθηκα πλήρως. Ζητούσα τριετίες, επίδομα γάμου, υπερωρίες, υπέρεργασίες και νυχτερινή απασχόληση. Έχω οικογένεια, με δύο παιδιά μικρής ηλικίας. Τα χρήματα δεν φτάνουν γιατί η ακρίβεια έχει φτάσει στο Θεό. Αναγκαζόμαστε ή να δουλεύουμε περιστασιακά και σε δεύτερη εργασία «μαύρη», ή να “σφίξουμε κι άλλο το ζωνάρι».
Με αυτές τις συνθήκες πολλοί εργαζόμενοι επιλέγουν να μείνουν εκτός αγοράς εργασίας ή να απασχολούνται στην μαύρη οικονομία, αυξάνοντας έτσι τα επίσημα ποσοστά της ανεργίας.
Μία από τις πιο βαριές κληρονομιές των Μνημονίων στην Ελλάδα είναι η αναστολή των κλαδικών συμβάσεων εργασίας. Παρά την έξοδο της χώρας από την κρίση χρέους, ελάχιστες συλλογικές συμβάσεις έχουν τεθεί σε ισχύ, με σημαντικότερη εξαίρεση αυτή στον κλάδο του τουρισμού.
Συνδικάτα και συμβάσεις εργασίας
Στους περισσότερους κλάδους της οικονομίας, χιλιάδες εργαζόμενοι απασχολούνται με ατομικές ή επιχειρησιακές συμβάσεις. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα σωματεία εργαζομένων δεν μπορούν να διαπραγματευτούν για λογαριασμό τους, ώστε να πετύχουν καλύτερους όρους εργασίας και υψηλότερες αμοιβές.
Η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας, υποστηρίζει ότι η αποκατάσταση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας θα αποκαταστήσει μία κανονικότητα στην αγορά εργασίας.
Η κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ότι θα πρέπει τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ένα σχέδιο, ώστε τουλάχιστον το 80% των εργαζομένων να καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27, το ποσοστό αυτό φτάνει στο 86%, ενώ στην Ελλάδα σήμερα μόνο το 24% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις.
Οι απαισιόδοξες προβλέψεις αναφέρουν ότι η ανεργία στην Ελλάδα θα παραμείνει στα επίπεδα του 10% για αρκετά ακόμα χρόνια, καθώς απαιτούνται δομικές αλλαγές στην αγορά εργασίας για να αυξηθεί η απασχόληση.