Εργαζόμενους ψάχνει ο κλάδος των ξενοδοχείων για τη φετινή τουριστική περίοδο και συγκεκριμένα πάνω από 55.000, προκειμένου να καλύψει τα κενά των επιχειρήσεων. Ανήσυχοι εμφανίζονται οι φορείς του κλάδου, καθώς το πρόβλημα με τις κενές θέσεις φέτος εμφανίζεται αυξημένο σε σχέση με την τουριστική σεζόν του 2021, όταν σε πρόσφατη έρευνα του ΙΝΣΕΤΕ στην αιχμή της περυσινής σεζόν, 53.249 θέσεις εργασίας δεν καλύφθηκαν, από τις 244.124 θέσεις εργασίας που προβλέπονται στα ξενοδοχεία βάσει οργανογράμματος.
Το ποσοστό έλλειψης δηλαδή ανήλθε σε 22% ή περισσότερες από 1 στις 5 θέσεις εργασίας. Μάλιστα, οι ξενοδοχειακές μονάδες έχουν επιδοθεί σε έναν ιδιότυπο «αγώνα αντοχής», ώστε και να ανοίξουν, όσες δεν έχουν ακόμα ανοίξει, το επόμενο διάστημα, αλλά και αυτό να μην είναι εις βάρος της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών.
Η πανδημία
Σύντομα εξάλλου, το ερευνητικό εργαλείο του ΞΕΕ, το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), θα δημοσιοποιήσει έρευνα που θα περιγράφει το μέγεθος του προβλήματος. Σύμφωνα με την πρόεδρο του ΙΤΕΠ Κωνσταντίνα Σβήνου, από το 2019 είχε διαφανεί το πρόβλημα, αφού και τότε είχαν μετρηθεί 20.000 κενές θέσεις εργασίας στα ξενοδοχεία, που τελικά καλύφτηκαν οι 16.000 θέσεις εργασίας.
Η πανδημία μεγέθυνε το πρόβλημα της απασχόλησης στα ξενοδοχεία
Έκτοτε μεσολάβησε η πανδημία, που ουσιαστικά μεγιστοποίησε φέτος την υπάρξη του προβλήματος, όπως τονίζεται. Η συρρίκνωση της τουριστικής περιόδου του 2020 και το 2021 δημιούργησε συνθήκες ανασφάλειας στην πλειονότητα των εργαζομένων και πολλούς τους οδήγησε σε αλλαγή εργασιακού πεδίου.
Άνθρωποι από άλλες χώρες που δούλευαν ήδη στα ξενοδοχεία, όπως αναφέρει η κυρία Σβήνου, έφυγαν από την Ελλάδα και κατευθύνθηκαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Κατά τον πρόεδρο της ΠΟΞ (πανελλήνια ομοσπονδία ξενοδόχων), Γρηγόρη Τάσιο, σε πρόσφατες δηλώσεις του τόνισε ότι η πανδημία του κορονοϊού, ώθησε πολλούς εποχιακούς εργαζόμενους στον τουρισμό, κυρίως ηλικίας μεταξύ 25-35 ετών, να αναζητήσουν εργασία σε άλλους τομείς και κυρίως σε αυτούς που προσφέρεται δωδεκάμηνη και πενθήμερη εργασία.
Βραχυχρόνια μίσθωση
Την ίδια στιγμή η άνθιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα, που συνοδεύτηκε με την κατακόρυφη αύξηση της προσφοράς καταλυμμάτων πέραν της «παραδοσιακής ξενοδοχίας» απορρόφησε χιλιάδες εργαζόμενους. Όπως εξηγεί η αντιπρόεδρος του ΞΕΕ Χριστίνα Τετράδη, πλέον ένα μεγάλο ποσοστό εργαζομένων του κλάδου της καθαριότητας και της εστίασης των ξενοδοχείων επέλεξαν μισθούς 100 και πλέον ευρώ τη μέρα, χωρίς ασφάλιση, από τους μισθούς των ξενοδοχείων.
«Μια βίλλα που ενοικιάζεται 1.000 ευρώ την ημέρα μπορεί να προσφέρει μεροκάματο 100 ευρώ. Την ίδια στιγμή για παράδειγμα ένα ξενοδοχείο που δίνει 40 ευρώ την ημέρα, δίνει επιπλέον 30 ευρώ για την ασφάλιση του εργαζομένου και λοιπές κρατήσεις», ανάφερε η κα Τετράδη προσπαθώντας να ρίξει φως στις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά εργασίας.
Σεφ ούτε για δείγμα
Δίνοντας το στίγμα των ελλείψεων προσωπικού τόσο η κυρία Σβήνου, όσο και η κυρία Τετράδη επισημαίνουν ότι τα χαμηλότερα εργασιακά κλιμάκια των ξενοδοχείων, όπως είναι οι υπηρεσίες εστίασης (γκαρσόνια, μάγειρες) αλλά και του καθαρισμού (καμαριέρες κλπ) εμφανίζουν τις μεγαλύτερες ελλείψεις. Μιλώντας σε γνωστή ιστοσελίδα ο γενικός γραμματέας της Ενωσης Ξενοδόχων Αθηνών Αττικής και Αργοσαρωνικού, Ευγένιος Βασιλικός σημειώνει χαρακτηριστικά, ότι «σέφ στην αγορά εύρεσης εργασίας δεν υπάρχει ούτε για δείγμα».
Εξηγώντας ο κ. Βασιλικός την παρούσα κατάσταση, σημείωσε ότι οι περισσότεροι σέφ άνοιξαν φέτος δικά τους μαγαζιά, ενώ πολλοί αναζήτησαν καλύτερους μισθούς σε Μύκονο και Σαντορίνη ή άλλα μεγάλα θέρετρα διακοπών, αφήνοντας κενές θέσεις εργασίας στην Αθήνα. «Ρίχνοντας φως» στις περιοχές εκείνες, με τις ακάλυπτες θέσεις εργασίας, όλοι συμφωνούν ότι οι περιοχές που έχουν εποχικές ξενοδοχειακές μονάδες, όπως η περιφέρεια νοτίου Αιγαίου, η Κρήτη, τα Ιόνια νησιά, αλλά και οι Κυκλάδες υφίστανται το πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού.
Περιορισμός των χώρων εστίασης
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Η κυρία Σβήνου αναφέρει ότι πολλά ξενοδοχεία που μπορεί να έχουν 4 και 5 εστιατόρια στο ξενοδοχειακό χαρτοφυλάκιο μπορεί να κλείσουν τα 2 με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης, άρα και της ποιότητας. Μια ακόμη ανορθολογική κατάσταση που μπορεί να προκύψει αφορά τις επιπλέον ώρες εργασίας των εργαζομένων, πάντα επί πληρωμή. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο εργαζομένων να δουλεύουν Σαββατοκύριακο, αφού δεν υπάρχει αντικατάστασης. «Δεν υπάρχουν ελεύθεροι εργαζόμενοι να έλθουν να δουλέψουν στα ξενοδοχεία», αναφέρει χαρακτηριστικά η κυρία Σβήνου.
«Άδικη στοχοποίηση»
Στη σημείο αυτό η κυρία Σβήνου επισημαίνει ότι άδικα έχει στοχοποιηθεί ο κλάδος της ξενοδοχείας, αναφορικά με τους μισθούς αλλά και τις συνθήκες εργασίας. “Οι κακές συνθήκες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας δεν αφορούν τα ξενοδοχεία, αλλά άλλες τουριστικές επιχειρήσεις”, συμπληρώνει η κυρία Τετράδη. «Στα ξενοδοχεία εφαρμόζονται συλλογικές συμβάσεις εργασίας, που στην πράξη οι ξενοδόχοι δίνουν περισσότερα από όσα αυτές ορίζουν. Παράλληλα οι συνθήκες διαμονής είναι αξιοπρεπέστατες για τους εργαζόμενους, αφού παραχωρείται ένα δωμάτιο για δυο άτομα και σε καμία περίπτωση δεν υπάρχουν συνθήκες που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια κλπ», αναφέρει η κα Σβήνου.
Υπάλληλοι από το εξωτερικό
Στην ερώτηση πώς μπορεί να ανατραπεί η παρούσα κατάσταση όλοι συνηγορούν στο γεγονός, ότι με την πρόσφατη απόφαση, προϊόν της συνεργασίας των υπουργείων Εργασιας, Τουρισμού και φορέων του Κλάδου, όπου οι τουριστικές επιχειρήσεις, θα υποβάλουν άμεσα τις διαθέσιμες θέσεις στην Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΟΑΕΔ) θα βοηθήσει σημαντικά στην αύξηση των θέσεων εργασίας. Με τον τρόπο αυτό τονίζεται, ότι θα γίνει διασταύρωση με τους εγγεγραμμένους στο μητρώο της Υπηρεσίας και έτσι θα προχωρήσει η κάλυψη των θέσεων, προς όφελος τόσο των εργαζόμενων όσο και των επιχειρήσεων.
Στο σημείο αυτό η κυρία Σβήνου τονίζει, ότι αν αποδειχθεί ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμοι Έλληνες για να καλύψουν τις θέσεις εργασίας, θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα να έρθουν από το εξωτερικό”, προκειμένου να καλυφτούν τα υπάρχοντα κενά. Επιπλέον οι φορείς του κλάδου ζητάνε να γίνονται έλεγχοι από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, όχι μόνο στα ξενοδοχεία, αλλά και στα καταλύματα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, όπου εκεί ανθεί η γκρίζα οικονομία, με τους ανασφάλιστους εργαζομένους. «Δεν υπάρχει ξενοδοχείο με ανασφάλιστο εργαζόμενο», σημειώνει η αντιπρόεδρος του ΞΕΕ. Αναφερόμενη η κυρία Τετράδη πάντα στο τι μέλλει γενέσθαι με την κάλυψη των κενών θέσεων στα ξενοδοχεία, σημειώνει ότι πρέπει να επανέλθει το μέτρο της επιδότησης της εργασίας. Ώστε να μπορεί ο ξενοδόχος να προσλαμβάνει και τον Μάιο αλλά και τον Οκτώβριο.
Ελλείψεις ανά ειδικότητα
Το 50% του συνόλου των θέσεων εργασίας που δεν καλύφθηκαν πέρυσι, δηλαδή, σχεδόν 26.500 θέσεις, αντιστοιχούν στις ειδικότητες της καμαριέρας, του receptionist, του σερβιτόρου, του βοηθού σερβιτόρου, του λαντζέρη, του barista και της τεχνικής υποστήριξης / συντήρησης. Από το σύνολο των 10.050 ξενοδοχείων που υπάρχουν στην Ελλάδα, το 38% (3.780 ξενοδοχεία) εμφάνισε έλλειψη σε τουλάχιστον μία θέση καμαριέρας, το 30% (3.027 ξενοδοχεία) σε receptionist, το 27% (2.751 ξενοδοχεία) σε σερβιτόρο και το 18% σε βοηθό σερβιτόρου (1.811) και barista (1.800).
Κενές θέσεις μέσω ΔΥΠΑ
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων και του Υπουργείου Τουρισμού, αποφασίστηκαν σε σύσκεψη στην οποία συμμετείχαν ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης, ο Υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας, μέλη της ηγεσίας των δύο υπουργείων, και εκπρόσωποι του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, τα εξής:
Η διαδικασία
- Οι τουριστικές επιχειρήσεις θα υποβάλουν μέχρι τις 31 Μαΐου τις κενές θέσεις και σχετικές ειδικότητες στην πλατφόρμα της ΔΥΠΑ. Κατόπιν οι εργασιακοί σύμβουλοι της ΔΥΠΑ θα υποδείξουν τους ανέργους που πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις στις επιχειρήσεις, για την κάλυψη των θέσεων μέχρι τις 15 Ιουνίου. Ήδη ο ΣΕΤΕ απέστειλε στα μέλη του οδηγίες για την υποβολή θέσεων στην πλατφόρμα της ΔΥΠΑ.
Στόχος είναι να διασυνδεθούν άμεσα όσοι αναζητούν εργασία στον τουριστικό τομέα με τις αντίστοιχες επιχειρήσεις που αναζητούν προσωπικό.
θα προγραμματιστούν κλαδικές ημέρες καριέρας και άλλες συναφείς εκδηλώσεις σύζευξης για τον τουρισμό. Παράλληλα, η Μονάδα Εξυπηρέτησης Μεσαίων και Μεγάλων Επιχειρήσεων (ΜΕΜΜΕ) της ΔΥΠΑ θα παρέχει απευθείας υπηρεσίες εύρεσης και προεπιλογής προσωπικού σε επιχειρήσεις με 50 και άνω υπαλλήλους, μέσω του πανελλαδικού δικτύου των 117 Κέντρων Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ2) της ΔΥΠΑ και θα υπάρξει στοχευμένη συνεργασία των κατά τόπους υπηρεσιών της ΔΥΠΑ με τις τοπικές τουριστικές ενώσεις και επιχειρήσεις.
όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το ΣΕΠΕ ξεκινά άμεσα στοχευμένους ελέγχους στους τουριστικούς προορισμούς.
Οι έλεγχοι δεν αφορούν μόνο τα ξενοδοχεία αλλά και την εστίαση και συνολικά τους κλάδους που εντάσσονται στις τουριστικές υπηρεσίες. Στόχος είναι η διασφάλιση της τήρησης της νομοθεσίας σε ό,τι αφορά την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, την αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία, τις αμοιβές και το χρόνο εργασίας.
Αμοιβές
- Σε ό,τι αφορά ειδικότερα το θέμα των αμοιβών, επισημαίνεται ότι η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας για τους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία η οποία ισχύει ως το τέλος του 2022, με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη έχει κηρυχθεί υποχρεωτική για όλους τους εργοδότες και εργαζόμενους του κλάδου. Η κυβέρνηση ενθαρρύνει εργαζόμενους και εργοδότες σε όλους τους κλάδους που σχετίζονται με την παροχή τουριστικών υπηρεσιών, να προχωρήσουν σε αντίστοιχες Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και, με βάση τη σύσταση του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη προς την εργοδοτική πλευρά, να αυξηθούν οι αμοιβές των εργαζομένων που δεν καλύπτονται από την πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού ή από εν ισχύ Συλλογικές Συμβάσεις, έτσι ώστε να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες της παρούσας συγκυρίας χωρίς να παραγνωρίζεται φυσικά η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.
Από την πλευρά της κυβέρνησης εκδηλώθηκε η πρόθεση, να πραγματοποιηθούν αντίστοιχες συσκέψεις με τους εκπροσώπους τόσο του κλάδου της εστίασης όσο και των εργαζόμενων στις επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα.