Ο τομέας της ψηφιακής διακυβέρνησης λειτουργεί ως ακρογωνιαίος λίθος ανάπτυξης και πολυεπίπεδου εκσυγχρονισμού της χώρας συμβάλλοντας στην μετάβαση της στη νέα ψηφιακή εποχή. Η επίτευξη των παραπάνω στόχων εξασφαλίζεται κατά τη διάρκεια ζύμωσης νέων πολιτικών, δράσεων και εργαλείων ψηφιοποίησης του κράτους σε κομβικούς τομείς οικονομικού, κοινωνικού, και τεχνοκρατικού χαρακτήρα. Εξίσου σημαντική παραμένει η ανάγκη για αδιάκοπη προσήλωση και υποστήριξη του κράτους προς την κατεύθυνση αυτή, δημιουργώντας ένα σύστημα άψογα συγχρονισμένο και λειτουργικό.
Στον τομέα αυτόν εντάσσονται οι δράσεις της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης [της ψηφιοποίησης δηλαδή του Κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης], καθώς και δράσεις σχετικές με τα ανοικτά δεδομένα, την τεχνητή νοημοσύνη, την ψηφιακή προσβασιμότητα, την ψηφιακή οικονομία και τις ψηφιακές δεξιότητες, δράσεις δηλαδή με ευρύτερες κοινωνικές και αναπτυξιακές επιπτώσεις στη χώρα.
Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Ως πρώτο μέτρο το αρμόδιο Υπουργείο εξήγγειλε πρόγραμμα ψηφιακού μετασχηματισμού. Την 21 Μαρτίου 2020 το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έθεσε σε λειτουργία το gov.gr, την Ενιαία Ψηφιακή Πύλη του Ελληνικού Δημοσίου. Έκτοτε προστέθηκαν στο gov.gr σημαντικές υπηρεσίες, φτάνοντας συνολικά τις 614. Οι κυριότερες από αυτές είναι μεταξύ άλλων η βεβαίωση γνησίου υπογραφής, η άυλη συνταγογράφηση και τα άυλα παραπεμπτικά,τα πιστοποιητικά δημοτολογίου και οι ληξιαρχικές πράξεις, το πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών και οι προσωρινές άδειες οδήγησης.
Ο Υπουργός και η υπόλοιπη υπουργική ομάδα φαίνεται να δίνουν μεγάλη έμφαση σε ζητήματα κυβερνοασφάλειας. Τον Οκτώβριο του 2019 με υπουργική απόφαση το Υπουργείο όρισε τις κρίσιμες υποδομές και υπηρεσίες της χώρας και ο καθόρισε συγκεκριμένα πρωτόκολλα πρόληψης και αντιμετώπισης κυβερνοεπιθέσεων για τους Φορείς Εκμετάλλευσης Βασικών Υπηρεσιών (ΦΕΒΥ). Τον Σεπτέμβριο του 2019 αναβάθμισε τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Κυβερνοασφάλειας (ENISA) στην Ελλάδα. Επιπλέον, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ανέλαβε την αναβάθμιση, την οργάνωση και τη στελέχωση της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας. Τέλος, τον Μάρτιο του 2020 υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ για συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών σε σχετικά ζητήματα.
Με τον νόμο «Επενδύω στην Ελλάδα» το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θέσπισε ένα γρήγορο και ξεκάθαρο πλαίσιο αδειοδότησης των επίγειων κεραιοσυστημάτων, που αποτελούσε ζήτημα κρίσιμης σημασίας για τη λειτουργία των δικτύων κινητών επικοινωνιών, ειδικά εν όψει της εισόδου στην εποχή του 5G.
Μάλιστα, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, ο πρώτο εξάμηνο της θητείας του, έδωσε μεγάλο βάρος στην ολοκλήρωση της υπηρεσίας 112 εντός χρονοδιαγράμματος. Η διαδικασία αυτή απαιτούσε παρέμβαση στους μεγάλους κατασκευαστές κινητών τηλεφώνων ώστε να δρομολογηθεί η συμβατότητα των συσκευών.
Βελτίωση της καθημερινότητας σε αριθμούς
“Ψηφιακές συναλλαγές σε συνεχή άνοδο”
Οι ψηφιακές συναλλαγές έχουν σημειώσει εκθετική αύξηση: Τα μόλις 8,8 εκατομμύρια ψηφιακές συναλλαγές (όλες δηλαδή οι ψηφιακές υπηρεσίες που παρέχονται σε κάθε πολίτη, καθώς και το σύνολο των ανταλλαγών πληροφορίας μεταξύ δημόσιων φορέων που απαιτούνται για την εξυπηρέτησή του) το 2018, εκτοξεύθηκαν στα 34 εκατομμύρια κατά το δεύτερο μισό του 2019 και κατόπιν σχεδόν τριπλασιάστηκαν κατά το πρώτο έτος λειτουργίας της νέας ψηφιακής πύλης gov.gr, το 2020, ξεπερνώντας τα 94 εκατομμύρια.
Το 2021, οι πολίτες αγκάλιασαν μαζικά τα νέα ψηφιακά εργαλεία, πραγματοποιώντας συναλλαγές πολλαπλάσιου όγκου που έφτασε τα 567 εκατομμύρια. Κάθε ενήλικος πολίτης που γλίτωνε ετησίως, κατά μέσο όρο, μια μόνο αναμονή σε ουρά, σήμερα γλιτώνει πάνω από 60 ουρές αναμονής, χάρη στον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους. Το φαινόμενο αυτό διατηρεί στο ακέραιο τη δυναμική του, καθώς στο πρώτο οκτάμηνο του 2022 έχουν καταγραφεί πάνω από 620 εκατομμύρια ψηφιακές συναλλαγές.
“Κάθε μέρα μία νέα ψηφιακή υπηρεσία”
Την πρώτη ημέρα λειτουργίας του, τον Μάρτιο του 2020, το gov.gr συγκέντρωσε 501 ψηφιακές υπηρεσίες που παρέχονταν μέχρι τότε διάσπαρτες σε διάφορες ιστοσελίδες φορέων του Δημοσίου. Σε αυτές, προστέθηκαν η Υπεύθυνη Δήλωση και η Εξουσιοδότηση, οι δύο πρώτες νέες ψηφιακές υπηρεσίες που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν στο καινούριο περιβάλλον του gov.gr.
Σήμερα, οι ψηφιακές υπηρεσίες ξεπερνούν τις 1.400, κάτι που σημαίνει ότι κατά μέσο όρο στο gov.gr προστίθεται καθημερινά πάνω από μία νέα υπηρεσία, δίνοντας προτεραιότητα σε εκείνες που οδηγούσαν συχνότερα τον πολίτη στις ουρές των φορέων του Δημοσίου, όπως ενδεικτικά: δημοτολογικά πιστοποιητικά, ληξιαρχικές πράξεις, προσωρινές άδειες οδήγησης, αντίγραφα αδειών κυκλοφορίας και οδήγησης, αντίγραφα ποινικού μητρώου.
Διαλειτουργικότητες, όχημα απλούστευσης
Εφαρμόζοντας την αρχή “άπαξ και μόνο” (once – only), διασυνδέουμε μητρώα του Δημοσίου, ώστε να ανταλλάσσουν μεταξύ τους τα απαραίτητα στοιχεία μόνο με έγκριση από την πλευρά του πολίτη. Μέσα από τις διαλειτουργικότητες, το Κράτος λειτουργεί ως ένα και οι πολίτες παύουν να αντιμετωπίζονται από τις δημόσιες υπηρεσίες σαν άτυποι κλητήρες που μεταφέρουν οι ίδιοι έγγραφα για λογαριασμό του. Παράλληλα, μέσα από τη διαδικασία αυτή, εξασφαλίζεται μεγαλύτερη ταχύτητα και μειώνονται στο ελάχιστο οι περιπτώσεις εσφαλμένων καταχωρίσεων.
Την τελευταία τριετία η Ελλάδα έχει αυξήσει εκθετικά τις διασυνδέσεις μεταξύ των μητρώων. Ειδικότερα, από τα 4,5 εκατομμύρια του 2018, το 2021 κατέγραψε σχεδόν 300.000.000 διαλειτουργικότητες, με έμφαση σε αυτές που παράγουν τη μεγαλύτερη ωφέλεια για τον πολίτη: μητρώο πολιτών, μητρώα ΕΦΚΑ, ΑΜΚΑ και, βέβαια, COVID “συνομιλούν” σε ευρύτατη κλίμακα με τα υπόλοιπα μητρώα του Δημοσίου μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας, απλουστεύοντας σημαντικά τις ψηφιακές υπηρεσίες.
Λιγότερα βήματα, ταχύτερη εξυπηρέτηση
Στόχος, εξαρχής, ήταν ο ανασχεδιασμός του Κράτους από την σκοπιά του πολίτη, κάνοντάς το πιο γρήγορο, πιο απλό, πιο αποδοτικό, πιο φιλικό προς εκείνον που συναλλάσσεται μαζί του. Το Υπουργείο επικεντρώθηκε αρχικά στα λεγόμενα “γεγονότα ζωής” (εκείνες, δηλαδή τις μεταβολές στη ζωή ενός ατόμου που πρέπει να δηλωθούν σε τουλάχιστον ένα μητρώο του Δημοσίου), με στόχο τη μείωση των βημάτων, των δικαιολογητικών και των διατυπώσεων που απαιτούνταν. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της στρατηγικής ήταν η διαδικασία της δήλωσης γέννησης, όπου οι πέντε ουρές αναμονής συγχωνεύτηκαν σε μία -και αυτή αποκλειστικά εντός του μαιευτηρίου.
Η Ελλάδα αλλάζει κλίμακα
Την τελευταία τριετία η Ελλάδα έχει αναπτύξει μία ιδιαίτερα συνεκτική νομοθετική και ρυθμιστική δράση για την προσέλκυση επενδύσεων και για την ενθάρρυνση τεχνολογικών καινοτομιών. Το Υπουργείο μάλιστα αναφέρει “πεποίθησή μας ότι αυτό το πλαίσιο αποτελεί το κατάλληλο περιβάλλον για να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις οι οποίες θα αλληλεπιδράσουν πολλαπλασιαστικά στα εγχώρια οικοσυστήματα. Επιπλέον, το αποτύπωμα αυτών των επενδύσεων θα επεκταθεί και πέραν του ΑΕΠ της χώρας, δημιουργώντας τα λεγόμενα «spillover effects», τις δευτερογενείς θετικές συνέπειες σε τομείς όπως η διεύρυνση των ψηφιακών δεξιοτήτων.”
Και συνεχίζει “Μέσα από τις παρεμβάσεις, έχουμε δημιουργήσει εύφορο έδαφος για να πραγματοποιηθούν μεγάλες επενδύσεις σε πολλαπλά τεχνολογικά πεδία και σε κάθε σημείο της χώρας μας:
Μετά και τις πρόσφατες ανακοινώσεις, η Ελλάδα γίνεται μία από τις λίγες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία σύντομα θα έχει και τους τρεις «Hyperscalers», δηλαδή τις τρεις μεγάλες πολυεθνικές που ασχολούνται με το public Cloud. Είναι πλέον γεγονός ότι η Microsoft, η Amazon, η Google, όπως επίσης και η Data Realty και άλλοι τεχνολογικοί κολοσσοί επιλέγουν την Ελλάδα ως προορισμό των Data Centers τους στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Η εξέλιξη αυτή συνιστά αποτέλεσμα μιας ευρείας κυβερνητικής πολιτικής, η οποία υλοποιεί το όραμα του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη έχοντας στο επίκεντρό της την ψηφιακή πρόοδο της χώρας.”.
«Φαιστός» fund
Το Επενδυτικό Ταμείο «Φαιστός» είναι μια κομβική επενδυτική πρωτοβουλία της κυβέρνησης στο πλαίσιο της ολιστικής προσέγγισης του ελληνικού Κράτους για την ανάπτυξη μιας κερδοφόρας και βιώσιμης αγοράς 5G. Αποτελεί, επίσης, μια αποτελεσματική γέφυρα μεταξύ των δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων, καθώς συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία των δύο αυτών κόσμων. Συγκεκριμένα, προσφέρει μοναδικές δυνατότητες, εστιάζοντας στην αγορά 5G, και δημιουργεί συνθήκες ανάπτυξης για οικοσυστήματα καινοτομίας με επίκεντρο τα δίκτυα 5ης γενιάς.
“Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του Δημοσίου, η μεγάλη ανταπόκριση των πολιτών και των επιχειρήσεων, η αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού, αλλά και ο νόμος που ψηφίσαμε για το «Cloud-first Policy», όλα έχουν συμβάλει, το καθένα με τον τρόπο του, ώστε η Ελλάδα να έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς στον χώρο των data centers”
Αναβάθμιση τηλεπικοινωνιών
Η Ελλάδα καλύπτει σταδιακά το επενδυτικό κενό που υπήρχε στη σταθερή τηλεφωνία. Αντιλαμβανόμαστε πλήρως ότι η μετάβαση των τηλεπικοινωνιών από τα δίκτυα χαλκού στις οπτικές ίνες αποτελεί πρόκληση αντίστοιχη της απολιγνιτοποίησης στην ενέργεια. Και η ελληνική απάντηση σε αυτή την πρόκληση έρχεται μέσα από μια συντονισμένη συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, μέσα δηλαδή από τις επενδύσεις, τόσο των τηλεπικοινωνιακών παρόχων, όσο και του κράτους, αξιοποιώντας όλους τους διαθέσιμους πόρους. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό μας, ο στόχος των 4,8 εκατομμυρίων γραμμών «Fiber to the Home» θα έχει καλυφθεί το αργότερο μέχρι το 2027, ώστε η συνδεσιμότητα σε όλη η χώρα να πραγματοποιείται πλέον μέσω οπτικών ινών.
Παράλληλα με τις οπτικές ίνες, η Ελλάδα επενδύει και στις νέες τεχνολογίες τηλεπικοινωνιών. Το Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων που η χώρα μας έχει σχεδιάσει στο πλαίσιο του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού προγράμματος «Space Based Connectivity» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για να καλύψουν οι μικροδορυφόροι ένα σημαντικό κομμάτι της συνδεσιμότητας στο άμεσο μέλλον. Και βέβαια, η Ελλάδα έχει ήδη επιτρέψει στη Starlink να εκπέμπει εντός της επικράτειας, επενδύοντας στην προοπτική του δορυφορικού ίντερνετ ευρείας χρήσης.
