Δυνατότητα για μειώσεις – διορθώσεις στις ζώνες με τις αντικειμενικές αξίες ανοίγει η κυβέρνηση με το άρθρο 34 του νομοσχεδίου, όπου δίνεται η δυνατότητα στους δήμους από την 1η έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 να υποβάλουν ενστάσεις με τη κατάθεση στοιχείων για τις αντικειμενικές αξίες που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2022.
Συγκεκριμένα αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση ότι “με την αξιολογούμενη ρύθμιση προβλέπεται υπό ορισμένες προϋποθέσεις, η δυνατότητα επανάληψης της διαδικασίας καθορισμού τιμών εκκίνησης των περιοχών που είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων, κατόπιν υποβολής από 1.12.2022 έως και 31.12.2022 της προβλεπόμενης γνώμης των δημοτικών συμβουλίων των οικείων δήμων.
Είναι γεγονός ότι κατά τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των περιοχών που είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων, διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν περιοχές στη χώρα για τις οποίες δεν εκφράστηκε η γνώμη των δημοτικών συμβουλίων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη σημαντική άνοδο των τιμών εκκίνησης σε ορισμένες περιοχές δημιούργησε σε κάποιους δήμους επιφυλάξεις, καθώς επικαλούνται πραγματικά στοιχεία που ίσως δεν ελήφθησαν υπόψη και σε επανεξέταση θα οδηγούσαν ενδεχομένως σε διαφορετικά αποτελέσματα ως προς τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης του συστήματος προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των εντός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμού ακινήτων.
Ο καθορισμός τιμών εκκίνησης των περιοχών που είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων επηρεάζει τη φορολογική μεταχείριση των ιδιοκτητών ακινήτων στις περιοχές αυτές, διότι οι τιμές εκκίνησης λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που μεταβιβάζονται ή αποκτώνται με οποιαδήποτε αιτία.
Επιπλέον, η αξία της περιουσίας, όπως διαμορφώνεται βάσει αυτών, αποτελεί προϋπόθεση χορήγησης διάφορων κοινωνικών παροχών από το κράτος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αφενός να επιβαρύνονται οι ιδιοκτήτες με υπέρμετρη φορολογία και αφετέρου να στερούνται ενισχύσεων και παροχών, που υπό κανονικές συνθήκες δικαιούνται” αναφέρει η σχετική πρόταση ρύθμισης, που αναπόφευκτα παραπέμπει και στον νέο εκλογικό κύκλο που ανοίγει.
Προαναγγελία
Βέβαια, ήδη, το Υπουργείο Οικονομικών είχε γίνει δέκτης παραπόνων ειδικά για περιπτώσεις “αποκλεισμού” δικαιούχων από πολλά κοινωνικά επιδόματα λόγω της “αναβάθμισης” της περιουσιακής τους κατάστασης, λόγω των νέων αντικειμενικών αξιών. Ουσιαστικά, πριν λίγες μέρες ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης είχε “φωτογραφίσει” ανάλογες κινήσεις της κυβέρνησης, μιλώντας στον Real Fm. Συγκεκριμένα ο κ. Σκυλακάκης στις 7/11, λίγα 24ωρα πριν κατατεθεί προς διαβούλευση το εν λόγω νομοσχέδιο είχε αφήσει ανοιχτό για το 2023 την αναθεώρηση των κριτηρίων ακίνητης περιουσίας για τη λήψη του ΚΕΑ (Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης) καθώς πολλοί δικαιούχοι έμεναν εκτός της “περιμέτρου προστασίας” λόγω ανόδου των αντικειμενικών αξιών.
Ο ΕΝΦΙΑ
Ουσιαστικά θα μπορεί, σε περιπτώσεις αναθεωρήσεων προς τα κάτω, να επανυπολογιστεί ο ΕΝΦΙΑ αλλά και οι φόροι για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων που αφορούσαν περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2022.
Επιδόματα
Επίσης, με βάση τα προαναφερθέντα, μπορεί να διευρυνθεί ο αριθμός των νοικοκυριών που λαμβάνουν κοινωνικά επιδόματα καθώς ένα από τα κριτήρια για τη χορήγηση τους είναι η φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας. Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του εν λόγω νομοσχεδίου,
Κίνητρα για την αγορά ακινήτων
Να σημειωθεί ότι στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου εντάσσεται η παράταση στο “πάγωμα” του ΦΠΑ και του Φόρου Υπεραξίας, αλλά και ανάλογη παράταση στην ειδική φοροέκπτωση για δαπάνες αναβάθμισης κατοικιών, όχι μόνο ενεργειακών αλλά και λειτουργικών- αισθητικών.
Το νομοσχέδιο, που περιλαμβάνει και διατάξεις για τις κρατικές ενισχύσεις, θα μείνει σε διαβούλευση ως τις 21 Νοεμβρίου. Αμέσως μετά θα πάει για ψήφιση, ενεργοποιώντας τις διατάξεις που περιμένει η αγορά.
Στο πλαίσιο λοιπόν διαμόρφωσης θετικού πλαισίου για την αγορά κατασκευών κι ακινήτων προβλέπεται η παράταση κατά δύο επιπλέον έτη η παροχή έκπτωσης φόρου κατά 40% για τις δαπάνες που καταβάλλουν οι πολίτες για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων τους.
Συγκεκριμένα, η έκπτωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων παρέχεται για δαπάνες αναβάθμισης κτιρίων που πραγματοποιούνται μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024, αντί της προβλεπόμενης ημερομηνίας της 31ης Δεκεμβρίου 2022, κατανεμημένη ισόποσα, όπως ισχύει και σήμερα, σε περίοδο 4 φορολογικών ετών και για ανώτατο συνολικό ύψος δαπανών έως 16.000 ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση του φόρου αποτελεί η απόδειξη των δαπανών μέσω νόμιμων παραστατικών και η εξόφλησή τους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
Ουσιαστικά όσοι φορολογούμενοι δαπανήσουν το 2023 και το 2024 χρήματα για ανακαινίσεις και βελτιώσεις στα σπίτια και τα λοιπά κτίσματα που κατέχουν θα έχουν το δικαίωμα να αποφύγουν φόρο εισοδήματος έως 1.600 ευρώ τον χρόνο στις φορολογικές δηλώσεις των ετών 2024 – 2028.
Επίσης σημειώνεται ότι οι επιλέξιμες δαπάνες πρέπει να μην έχουν εκπέσει ως δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα επιχειρηματικής δραστηριότητας. Επιπλέον, το μέτρο καλύπτει κτίρια τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων ή άλλα προγράμματα ή δράσεις επιχορήγησης.
ΦΠΑ για ακίνητα
Επιπλέον προβλέπεται ότι με αίτηση του κατασκευαστή οικοδομών αναστέλλεται μέχρι τις 31.12.2024 η εφαρμογή του ΦΠΑ στα ακίνητα και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Η αναστολή αφορά το σύνολο των αδιάθετων ακινήτων του κατασκευαστή. Αναστολές που χορηγήθηκαν με ισχύ έως τις 31.12.2022 παρατείνονται έως τις 31.12.2024.
Φόρος υπεραξίας
Αναστέλλεται, παράλληλα, μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024 η επιβολή φόρου υπεραξίας 15% στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Πρόκειται για ένα μέτρο που επιβαρύνει τους πωλητές ακινήτων αλλά βρίσκεται στον πάγο από το 2013 καθώς διαπιστώθηκε ότι η υλοποίησή του θα προκαλούσε σοβαρές παρενέργειες στην αγορά ακινήτων. Ο φόρος υπεραξίας προκύπτει από την πώληση ακινήτου σε τιμή ανώτερη της τιμής κτήσης. Η υπεραξία προσδιορίζεται με βάση συντελεστές απομείωσης ανάλογα με τα έτη διακράτησης του ακινήτου από τον φορολογούμενο.