Από μια φονική πυραυλική επίθεση που του στέρησε τη μητέρα και σημάδεψε το σώμα του, μέχρι τα χειρουργεία, την αποκατάσταση, τις βραβεύσεις και την ταινία που αφηγείται τη ζωή του – ο μικρός Ρόμαν συγκλόνισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την προσωπική του μαρτυρία.
Ο Ρόμαν Ολέκσιβ ήταν μόλις επτά ετών όταν μια βόμβα που έπεσε στην πόλη Βίνιτσα της Ουκρανίας ανέτρεψε για πάντα τη ζωή του. Η πυραυλική επίθεση, που χτύπησε την κλινική όπου περίμενε μαζί με τη μητέρα του για ιατρικές εξετάσεις, προκάλεσε θάνατο και καταστροφή. Ανάμεσα στους 26 ανθρώπους που σκοτώθηκαν βρισκόταν και η μητέρα του, Χαλίνα. Το μικρό αγόρι βγήκε ζωντανό από τα συντρίμμια, αλλά με σοβαρότατα εγκαύματα και εσωτερικά τραύματα που κάλυπταν σχεδόν το μισό του σώμα.
Σήμερα, τέσσερα χρόνια αργότερα, ο 11χρονος πλέον Ρόμαν στάθηκε στο βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μίλησε για όσα έζησε. Με λόγια απλά, που αποτύπωναν ωστόσο το βάρος μιας παιδικής ψυχής που μεγάλωσε απότομα, περιέγραψε πώς αντίκρισε τη μητέρα του κάτω από τα ερείπια και πώς της είπε ένα τελευταίο «αντίο». Οι αναφορές του για τις εβδομάδες και τους μήνες που ακολούθησαν, για τις 100 ημέρες στην εντατική και τις δεκάδες χειρουργικές επεμβάσεις, συγκλόνισαν τους παρευρισκόμενους και έκαναν τη μεταφράστρια να λυγίσει on air.
Ο Ρόμαν θυμήθηκε τις αμέτρητες διαδικασίες που χρειάστηκε να υποστεί – πάνω από 30 χειρουργεία για την αποκατάσταση των τραυμάτων. Μίλησε για τον πόνο, τη διαρκή αγωνία και τις δυσκολίες της αποθεραπείας, αλλά και για τη δύναμη που, όπως είπε, αντλεί από την ενότητα και την αντοχή του ουκρανικού λαού. «Όταν είμαστε μαζί, είμαστε δυνατοί», τόνισε με ωριμότητα που ξεπερνά την ηλικία του.
Μετά την επίθεση του Ιουλίου του 2022, το παιδί μεταφέρθηκε εσπευσμένα στη Γερμανία μέσω ενός προγράμματος ιατρικών αεροδιακομιδών, που οργανώθηκε από το ουκρανικό Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με τον ΠΟΥ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και ευρωπαϊκά κράτη. Οι γιατροί δεν ήταν σίγουροι αν θα μπορούσε να ξανασταθεί στα πόδια του. Όμως ο Ρόμαν, στηριζόμενος στον πατέρα του και στη βαθιά αγάπη του για τον χορό και τη μουσική, κατάφερε όχι μόνο να ανακτήσει την κινητικότητά του, αλλά και να δυναμώσει τα χέρια του μέσα από την εξάσκηση στο ακορντεόν – όργανο που απαιτεί ευλυγισία και δύναμη στα δάχτυλα, παρά το ότι είχαν τραυματιστεί σοβαρά.
Τέλη του 2024, ο νεαρός επέστρεψε επιτέλους στην Ουκρανία, έχοντας αφαιρέσει τη θεραπευτική μάσκα που φορούσε επί μήνες. Η ζωή του άρχισε να παίρνει ξανά μορφή, και μάλιστα με τρόπους που κανείς δεν περίμενε: όχι μόνο ξανάβρε τη δύναμη να χορέψει, αλλά κέρδισε και το πρώτο βραβείο σε διεθνή διαγωνισμό ακορντεόν, αποδεικνύοντας πως η θέληση μπορεί να ξεπεράσει τα πιο βαθιά τραύματα.
Η ιστορία του ενέπνευσε μια ομάδα φοιτητών κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο Goldsmiths του Λονδίνου, οι οποίοι δημιούργησαν την ταινία «Romchyk». Το φιλμ αφηγείται την πορεία ανάρρωσης του μικρού αγοριού και την προσπάθειά του να ξαναβρεί το όνειρό του: να γίνει επαγγελματίας χορευτής ballroom. Ο νεαρός ηθοποιός Ilya Bondarenko ενσαρκώνει τον 11χρονο Ρόμαν, μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη μια ιστορία πόνου, απώλειας, αλλά και συγκλονιστικής επιμονής.
Τρία χρόνια μετά την επίθεση που του στέρησε τη μητέρα και τον σημάδεψε για πάντα, ο Ρόμαν έχει μετατραπεί σε σύμβολο αντοχής. Η μαρτυρία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπενθύμισε σε όλους ότι πίσω από τις εικόνες του πολέμου κρύβονται αμέτρητες παιδικές ψυχές που καλούνται να ξαναχτίσουν τη ζωή τους από την αρχή.
