Σε πλήρη εξέλιξη είναι η διαδικασία υποβολής φορολογικών δηλώσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί κάτι παραπάνω από 90.000 δηλώσεις Ε1, ένας αριθμός που αντιστοιχεί στο 1,4% του συνόλου (περίπου 6,4 εκατ.). Φέτος υπάρχουν καινοτομίες στις φορολογικές δηλώσεις. Για πρώτη φορά, στις φορολογικές δηλώσεις 2022 συμπληρώνονται σε διακριτούς κωδικούς, τόσο τα κοινά τέκνα, όσο και τα τέκνα κάθε συζύγου ή μέλους συμφώνου συμβίωσης, που δεν έχουν αποκτηθεί από κοινού (μη κοινά τέκνα).
Στην τελευταία αυτή περίπτωση, και όταν οι γονείς δεν υποβάλλουν από κοινού δήλωση, συμπληρώνεται και ο ΑΦΜ του άλλου γονέα. Επίσης, εκτός από τον ΑΜΚΑ, συμπληρώνεται υποχρεωτικά και ο ΑΦΜ των τέκνων, εφόσον έχει αποκτηθεί.
Νέο πεδίο για τη φοιτητική κατοικία
Επιπλέον, στις φετινές φορολογικές δηλώσεις διευκολύνεται άμεσα η επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος των μισθωμένων φοιτητικών κατοικιών. Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργήθηκαν νέα πεδία στις φετινές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, στα οποία συμπληρώνεται ο αριθμός παροχής ρεύματος της μισθωμένης κατοικίας φοιτητή, ο οποίος δεν υποβάλλει φορολογική δήλωση, αλλά συμπεριλαμβάνεται ως εξαρτώμενο μέλος στη δήλωση των γονέων του.
Για πρώτη φορά, οι πολίτες μπορούν να βλέπουν σε έναν συγκεντρωτικό πίνακα και ξεχωριστά για τον κάθε σύζυγο/μέλος συμφώνου συμβίωσης, τα βασικά στοιχεία που έχουν ληφθεί από φορείς, τόσο για εισοδήματα (τρέχουσες και αναδρομικές αποδοχές, αγροτικές επιδοτήσεις – ενισχύσεις, μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα κλπ), όσο και για δαπάνες (δίδακτρα, δάνεια, δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής κ.α.).
Πώς κερδίζετε την έκπτωση του 3% στο φόρο
Οι πολίτες θα πρέπει να υποβάλλουν τη φορολογική τους δήλωση μέχρι τα τέλη Ιουνίου, ειδάλλως μπορεί να αντιμετωπίσουν πρόστιμο εκπρόθεσμης δήλωσης. Ο φόρος εισοδήματος που θα προκύψει από την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων μπορεί να πληρωθεί σε οκτώ ισόποσες μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη στο τέλος Ιουλίου και η τελευταία στις 28 Φεβρουαρίου 2023.
Όπως και τις προηγούμενες χρονιές, έτσι και φέτος, προβλέπεται έκπτωση 3% στο φόρο που θα προκύψει από τις φορολογικές δηλώσεις. Την έκπτωση αυτή θα «δουν» μόνο όσοι είναι σε θέση να πληρώσουν εφάπαξ τον φόρο -δηλαδή όλο το ποσό- μέχρι τις 29 Ιουλίου 2022.
Όσοι θέλουν και μπορούν να πληρώσουν εφάπαξ τον φόρο και να έχουν έκπτωση 3% θα πρέπει να εστιάσουν την προσοχή τους στην ταυτότητα οφειλής. Κατά την έκδοση της ταυτότητας οφειλής (για εκτύπωση) θα υπάρχει ένα πεδίο όπου θα υπολογίζεται μια ξεχωριστή ταυτότητα οφειλής, στην οποία θα έχει ήδη «περαστεί» η έκπτωση του 3%. Σε αυτό το πεδίο θα υπάρχει ρητή αναφορά ότι η πληρωμή του μειωμένου ποσού θα γίνεται δεκτή μέχρι τις 29 Ιουλίου, δηλαδή μέχρι την τελευταία εργάσιμη του Ιουλίου.
Εμπρόθεσμη δήλωση
Η συμπλήρωση των δηλώσεων κρύβει μυστικά που οδηγούν σε λιγότερο ή ακόμη και μηδενικό φόρο, αλλά και παγίδες οι οποίες επιφυλάσσουν μεγάλες εκπλήξεις που «τραυματίζουν» την τσέπη. Φοροτεχνικοί τονίζουν ότι το μυστικό για ασφαλείς λύσεις ως προς τις δηλώσεις είναι η υποβολή τους έως και τις 30 Ιουνίου και σε καμία περίπτωση η αναβολή τους για αργότερα.
Όπως εξηγούν με τον τρόπο αυτό έχουν τη δυνατότητα
Α. Να πληρώσουν σε οκτώ μηνιαίες δόσεις με την πρώτη να καταβάλλεται στα τέλη Ιουλίου.
Β. Να κερδίσουν έκπτωση της τάξης του 3% στην περίπτωση που έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν εφάπαξ την οφειλή τους.
Πλήρης έλεγχος
Υπογραμμίζουν επίσης, ότι με τον τρόπο αυτό, μπορεί ο καθένας να έχει πλήρη έλεγχο στα οικονομικά του, καθώς είναι μικρότερο το ποσό που θα καταβάλλει έως και τον Φεβρουάριο του 2023.
Σε διαφορετική περίπτωση, ελλοχεύει ο κίνδυνος να «φουσκώσει» περισσότερο ο μηνιαίος προϋπολογισμός νοικοκυριών και επιχειρήσεων που πληρώνουν τόσο τον ΕΝΦΙΑ όσο και τους λογαριασμούς ρεύματος που προκαλούν ηλεκτροσόκ.
Πρόθεση του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης είναι να σταματήσει το φαινόμενο της συσσώρευσης των περισσότερων φορολογικών υποχρεώσεων στο δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Η επιστροφή
Όσον αφορά στις παγίδες, δεν είναι άλλες από τα τεκμήρια και το μέτρο των ηλεκτρονικών αποδείξεων που επιστρέφουν, μετά από μια ειδική χρόνια που η πανδημία είχε φέρει ειδικό καθεστώς εκπτώσεων και εξαιρέσεων. Αυτό σημαίνει ότι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί προκειμένου να μην φορτωθούν με επιπλέον φόρους και κατά συνέπεια να μην μπορούν να πληρώσουν.
Η επιστροφή της «παγίδας» των τεκμηρίων φέρνει μαζί της και την επαναφορά του φορο-πέναλτι 22% στις ηλεκτρονικές αποδείξεις, αλλά και τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης. Όλοι λοιπόν πρέπει να έχουν ως προτεραιότητα να μην πληρώνουν υψηλότερο φόρο από αυτόν που αναλογεί στα πραγματικά εισοδήματά τους.
Εισοδήματα
Για τα εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, ατομικές επιχειρήσεις και αγροτικές δραστηριότητες εφαρμόζεται φορολογική κλίμακα, που έχει συντελεστές της τάξης από 9%-44%.
Όσον αφορά τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις και τα εισοδήματα από ατομικά ασκηθείσες επιχειρηματικές δραστηριότητες, θα φορολογηθούν με ενιαία κλίμακα, αφού προηγουμένως αθροιστούν. Στην κλίμακα αυτή, ο κατώτατος συντελεστής φόρου ανέρχεται πλέον στο 9% και επιβάλλεται μέχρι το επίπεδο ετησίου εισοδήματος των 10.000 ευρώ.
Ενοίκια
Όσον αφορά τα εισοδήματα από ακίνητα φορολογούνται με συντελεστές από 15% έως 45%.
Ειδικότερα, τα εισοδήματα από ενοίκια φορολογούνται ως εξής:
-15% στα πρώτα 12.000 ευρώ του καθαρού εισοδήματος.
-35% στα επόμενα 23.000 ευρώ, δηλαδή στο τμήμα του καθαρού εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ.
-45% στο πάνω από 35.000 ευρώ τμήμα του καθαρού εισοδήματος.
Συμβουλές
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προκειμένου να μην υπάρξει πρόβλημα στην ορθή συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων γνωστοποίησε έναν οδηγό με συμβουλές που στόχο τους έχουν να διευκολύνουν τους φορολογούμενους, που σε πολλές περιπτώσεις βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα πολύ δύσκολο σταυρόλεξο το οποίο δεν μπορούν να λύσουν.
- Πώς γίνεται επιβεβαίωση όταν ο γάμος δεν έχει δηλωθεί και στον πίνακα επιβεβαίωσης δεν εμφανίζεται η σύζυγος;
Κατά την είσοδό στον πίνακα της επιβεβαίωσης εάν δεν εμφανίζονται τα στοιχεία της συζύγου τότε πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. για την έγγαμη σχέση. Μετά την ενημέρωση θα προχωρήσετε στην επιβεβαίωση αφού πληκτρολογήσετε τον Α.Φ.Μ. της συζύγου και τα υπόλοιπα στοιχεία της που απαιτούνται.
- Έχω χωρίσει, πώς θα διαγράψω τη σύζυγο στον πίνακα της επιβεβαίωσης;
Πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσής σας πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στη συνέχεια, θα διαγράψετε τον Α.Φ.Μ. της συζύγου και αυτόματα θα ακυρωθούν τα στοιχεία της. Τέλος, επιλέγετε «Επιβεβαίωση».
- Είμαι σε κατάσταση πτώχευσης. Θα υποβάλω κοινή δήλωση με τον/τη σύζυγό μου;
Στην περίπτωση αυτή δεν υποβάλλεται κοινή δήλωση. Η δήλωση που αφορά στην πτωχευτική περιουσία υποβάλλεται χειρόγραφα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. από τον σύνδικο πτώχευσης. Η δήλωση για τα λοιπά εισοδήματα υποβάλλεται ηλεκτρονικά από τον ίδιο τον φορολογούμενο.
- Ασκώ επιχειρηματική δραστηριότητα και στη χρήση 2021 έχω εισόδημα και από μισθωτή εργασία. Τι συμβαίνει με την περίπτωσή μου;
Θα υποβάλετε ηλεκτρονικά την αρχική σας δήλωση δηλώνοντας τα εισοδήματά σας ως έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα και στη συνέχεια θα υποβάλετε τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και κατόπιν ελέγχου όλων των προϋποθέσεων που ορίζει ο νόμος θα καθοριστεί ο τρόπος φορολόγησης του εισοδήματός σας.
- Έχω βεβαίωση/απόφαση από τον ασφαλιστικό φορέα με την οποία συνταξιοδοτήθηκα λόγω αναπηρίας 80% και άνω. Δικαιούμαι την έκπτωση των 200 ευρώ;
Όχι, γιατί δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία.
- Δεν συμφωνώ με τα στοιχεία που είναι προ-συμπληρωμένα στους κωδικούς των εισοδημάτων. Τι πρέπει να κάνω;
Η προ-συμπλήρωση έγινε με βάση τα αρχεία της Υπηρεσίας μας που προέκυψαν από την επεξεργασία των ηλεκτρονικά υποβληθεισών βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων ή αμοιβών από εργοδότες και φορείς, βάσει των Α.1101/2019, Α.1099/2019 και Α.1275/2021, όπως ισχύουν. Επικοινωνήστε με τον εργοδότη ή φορέα και σε περίπτωση λανθασμένης υποβολής, θα πρέπει ο εργοδότης ή φορέας να υποβάλλει ηλεκτρονικά εκ νέου το αρχείο με τα σωστά στοιχεία βεβαίωσης. Σε περίπτωση που ο εργοδότης υποβάλλει εκ νέου αρχείο βεβαιώσεων θα προ-συμπληρωθούν τα νέα στοιχεία.
- Ποιες εισφορές σε ασφαλιστικούς φορείς συμπληρώνω;
Εφόσον είστε μισθωτός ή συνταξιούχος, στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνονται ποσά που αφορούν σε ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται από τους ίδιους τους μισθωτούς ή συνταξιούχους σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης εξαιτίας εξαγοράς χρόνου ασφάλισης, όπως χρόνου στρατιωτικής θητείας, και οι οποίες μειώνουν το εισόδημα από μισθωτή εργασία ή συντάξεις. Συμπληρώνονται ομοίως οι εισφορές ΝΑΤ, όπως και τα ποσά που καταβάλλονται από τους ίδιους τους μισθωτούς υπέρ ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης, κατά το μέρος που αφορούν τη μισθωτή τους εργασία. Δεν συμπληρώνονται τα ποσά των ασφαλιστικών εισφορών που παρακρατούνται και αποδίδονται από τον εργοδότη-ασφαλιστικό φορέα για μισθωτούς- συνταξιούχους και που αναγράφονται στις αντίστοιχες βεβαιώσεις αποδοχών.
- Έχω εισπράξει βάσει δικαστικής απόφασης εισοδήματα που αφορούν προηγούμενα έτη και τόκους. Πώς θα τα δηλώσω;
Τα εισοδήματα των προηγούμενων ετών θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στα έτη που αφορούν. Οι τόκοι θα δηλωθούν στο έτος που εισπράχθηκαν στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα 4Δ1.
- Έχω εισπράξει αναδρομικά συντάξεων. Πώς θα τα δηλώσω;
Τα αναδρομικά των προηγούμενων ετών θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στα έτη που αφορούν. Ωστόσο, εάν τα αναδρομικά αφορούν τα φορολογικά έτη 2015 κι εφεξής, η τροποποιητική δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά. Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται εμπρόθεσμα μέχρι 31/12/2022.
- Στον πίνακα Βεβαιώσεων Αποδοχών αναγράφονται ποσά που αφορούν σε τόκους. Πώς θα τα δηλώσω;
Τα ποσά που αφορούν σε τόκους (εκτός τόκων που αφορούν σε τραπεζικές καταθέσεις) θα τα δηλώσετε στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα 4Δ1 αθροιστικά με τους τόκους από τραπεζικές καταθέσεις που αναφέρονται στον υποπίνακα του αντίστοιχου κωδικού.
- Στον πίνακα Βεβαιώσεων Αποδοχών αναγράφονται ποσά που αφορούν σε δικαιώματα. Πώς θα τα δηλώσω;
Θα τα δηλώσετε στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα 4Δ1. Στα δικαιώματα περιλαμβάνονται και τα δικαιώματα από εκμίσθωση του δικαιώματος εκμετάλλευσης περιπτέρου Εάν εισπράττονται δικαιώματα που αφορούν σε επιχειρηματική δραστηριότητα, π.χ. επαγγελματίες συγγραφείς, καλλιτέχνες κ.λπ., αυτά αποτελούν έσοδο, δηλώνονται στο Ε3 και φορολογούνται, μετά την αφαίρεση των εκπιπτόμενων δαπανών, ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Πώς θα συμπληρώσω στον πίνακα 5.1 την ιδιοκατοίκηση;
Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο, θα ανοίξει ο υποπίνακας στον οποίο δίνεται η δυνατότητα επιλογής εμφάνισης είτε της περσινής εικόνας δήλωσης ακινήτων, είτε της εικόνας του Ε9. Δηλώνετε όποια ακίνητα ιδιοκατοικείτε, τα χαρακτηρίζετε ανάλογα (κύρια – 1η δευτερεύουσα – 2η δευτερεύουσα – λοιπές – αυτοτελείς βοηθητικοί χώροι), τα καταχωρείτε και τέλος επιλέγετε «Μεταφορά στη Δήλωση». Για την περίπτωση βοηθητικών χώρων που δεν βρίσκονται στην ίδια οικοδομή με την κύρια ή τις δευτερεύουσες κατοικίες, η επιφάνεια και η διεύθυνση τους συμπληρώνονται στα αντίστοιχα πεδία της κύριας ή των δευτερευουσών κατοικιών. Επιπρόσθετα για την δήλωση χρήσης αυτοτελών βοηθητικών χώρων χωρίς στοιχεία κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας, η επιφάνεια συμπληρώνεται στο πεδίο των βοηθητικών χώρων και στην χρήση επιλέγεται αυτοτελείς βοηθητικοί χώροι. Στην περίπτωση που δεν εμφανίζονται τα ακίνητα που θέλετε να δηλώσετε θα επιλέξετε εισαγωγή νέου ακινήτου και θα καταχωρήσετε όλα τα στοιχεία του ακινήτου.
- Έχω αλλάξει κύρια κατοικία μέσα στο 2021, πώς το δηλώνω;
Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο και θα εισάγετε και τα στοιχεία της άλλης κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε, θα την καταχωρήσετε και θα επιλέξετε «Μεταφορά στη Δήλωση». Τέλος, θα επιλέξετε την τελευταία κύρια κατοικία και ξανά «Μεταφορά στη Δήλωση». Τα στοιχεία της τελευταίας κύριας κατοικίας θα εμφανισθούν στον πίνακα 5.1α, ενώ το ποσό της αντικειμενικής δαπάνης της άλλης κύριας κατοικίας, θα μεταφερθεί στον κωδικό 707 για τον υπόχρεο και 708 για τη σύζυγο.
- Πώς μπορώ να τροποποιήσω τα στοιχεία ενός ακινήτου;
Εφόσον δεν συμφωνείτε με τα στοιχεία θα πρέπει να τα διαγράψετε και να τα εισάγετε ως νέα ακίνητα με τα σωστά στοιχεία. Οι αλλαγές αυτές αφορούν αποκλειστικά στη συμπλήρωση της δήλωσης Ε1 και δεν επηρεάζουν την περιουσιακή σας εικόνα.
- Πώς θα συμπληρώσω τη δήλωσή όταν είμαι φιλοξενούμενος;
Συμπληρώστε στον υποπίνακα του κωδικού 801 τον Α.Φ.Μ. του προσώπου που σας φιλοξενεί, τα τ.μ. της οικίας και τους μήνες φιλοξενίας. Εάν το πρόσωπο που σας φιλοξενεί έχει ήδη υποβάλλει φορολογική δήλωση και δεν έχει δηλώσει τη φιλοξενία, θα πρέπει να προηγηθεί η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης για να σας συμπεριλάβει στους φιλοξενούμενους.
- Πώς δηλώνεται η δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από γονέα σε παιδί και αντίστροφα;
Αυτός που το παραχωρεί, το δηλώνει μόνο στο Ε2 σαν δωρεάν παραχώρηση. Αυτός που το κατοικεί, το δηλώνει στον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203 (δωρεάν παραχωρημένη κατοικία) και συμπληρώνει υποχρεωτικά τον Α.Φ.Μ. του παραχωρητή. Γενικά η δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας επιφάνειας μέχρι 200 τ.μ. γίνεται από γονείς σε παιδιά και αντίστροφα, προς ανιόντες (παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ.) και προς κατιόντες (παιδιά, εγγόνια κ.λπ.) εξ αίματος και εξ αγχιστείας.