Με τις διατάξεις της Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών με αριθμ. οικ. 5387/81/2019 (ΦΕΚ 314/Β/7-2-2019) προβλέφθηκε πρόγραμμα για την επανένταξη στην αγορά εργασίας πέντε χιλιάδων (5.000) ανέργων, πρώην αυτοαπασχολουμένων, οι οποίοι είχαν διακόψει την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, με την παροχή δεύτερης ευκαιρίας να δημιουργήσουν επιχειρήσεις και να επαναδραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά μέσω της δημιουργίας μίας νέας οικονομικής οντότητας.
Η ως άνω ΚΥΑ υπέστη πολλαπλές τροποποιήσεις με την πλέον πρόσφατη αυτή που επήλθε με την Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με Αριθμ. 21392 (ΦΕΚ B’ 1042/08.03.2022).
Οι προϋποθέσεις
Βάσει της ΚΥΑ όπως ισχύει σήμερα για να καταστούν δικαιούχοι οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να πληρούν τις κάτωθι προϋποθέσεις, όπως τις αναφέρει η Ελένη Καραβέλα, Δικηγόρος – Νομικός Συνεργάτης Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών.
α) Να έχουν διακόψει την επιχειρηματική τους δραστηριότητα από 01.01.2012 και έως την 31.12.2021.
β) να μην έχουν μεταβιβάσει την επιχείρησή τους ή το μερίδιο τους, σε επιχείρηση η οποία ανήκε σε συζύγους ή πρόσωπα α` ή β` βαθμού συγγένειας,
γ) να μην έχουν ασκήσει οποιαδήποτε επαγγελματική/επιχειρηματική δραστηριότητα από την 01.01.2022 και έως την ημερομηνία δημοσίευσης της παρούσας στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
δ) να έχουν προβεί σε νέα έναρξη δραστηριότητας σε Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ), από την ημερομηνία δημοσίευσης της παρούσας στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και εφεξής
ε) να έχουν καταβάλει για ένα (1) τουλάχιστον έτος ή να έχουν ρυθμίσει τη μηνιαία εισφορά ύψους δέκα (10) ευρώ, του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας της παρ. β` του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (Α` 152) και να είναι ενήμεροι με τους όρους της ρύθμισης.
στ) να έχουν εξοφλήσει ή ρυθμίσει τις οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές ή τυχόν οφειλές από οποιαδήποτε αιτία προς τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και να είναι ενήμεροι με τους όρους της ρύθμισης.
ζ) να έχουν την ιδιότητα του ανέργου (με δελτίο ανεργίας σε ισχύ μέχρι και την ημερομηνία έναρξης της δραστηριότητάς τους στη ΔΟΥ) και να έχουν ωφεληθεί από τη διαδικασία της εξατομικευμένης παρέμβασης,
η) να είναι Έλληνες πολίτες ή πολίτες άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ή ομογενείς που έχουν δικαίωμα διαμονής και απασχόλησης στη χώρα μας ή πολίτες τρίτων χωρών που έχουν άδεια διαμονής τουλάχιστον για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί το πρόγραμμα και
θ) οι άντρες υποψήφιοι να έχουν εκπληρώσει ή νόμιμα απαλλαγεί από τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις.
Οι δικαιούχοι
Οι δικαιούχοι εντάσσονται στο πρόγραμμα είτε ως ατομικοί επιχειρηματίες/ επιτηδευματίες (ατομικές επιχειρήσεις) είτε ως μέλη νομικών οντοτήτων με μία από τις ακόλουθες νομικές μορφές: α) ομόρρυθμη εταιρεία (ΟΕ), β) ετερόρρυθμη εταιρεία (ΕΕ), γ) εταιρεία περιορισμένης ευθύνης (ΕΠΕ), δ) ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία (ΙΚΕ) ή ε) συνεταιρισμό εργαζομένων του άρθρου 24 του ν. 4430/2016 (Α` 205).
Δεν μπορούν να υπαχθούν στο Πρόγραμμα:
α. Επαγγελματικές δραστηριότητες που απαιτούν την ύπαρξη κενής θέσης (ενδεικτικά: συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές),
β. επαγγελματικές δραστηριότητες σχετικά με την εκμετάλλευση επιβατικού ή φορτηγού δημόσιας χρήσης,
γ. εποχικές ως προς τον κύκλο εργασιών επιχειρήσεις, κυλικεία, καντίνες, περίπτερα, πλανόδιες επιχειρήσεις και τυχερά ή ηλεκτρονικά τυχερά παιχνίδια,
δ. επιχειρηματικές δραστηριότητες οι οποίες εντάσσονται σε ήδη οργανωμένο ομοιόμορφο δίκτυο διανομής προϊόντων και παροχής υπηρεσιών και οι οποίες εκμεταλλεύονται, σε εκτέλεση σχετικών συμβάσεων, άδειες εκμετάλλευσης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας που αφορούν συνήθως εμπορικά σήματα ή διακριτικούς τίτλους και τεχνογνωσία για τη χρήση και την διανομή αγαθών ή υπηρεσιών (ενδεικτικά: franchising, shop in shop, δίκτυο πρακτόρευσης),
ε. επιχειρήσεις που λειτουργούν αποκλειστικά από τη 10η μετά μεσημβρίας έως την 6η πρωινή,
στ. επιχειρήσεις που έχουν σύνθετο αντικείμενο δραστηριότητας και το ένα εξ αυτών περιλαμβάνεται στις εξαιρέσεις της παρούσας,
ζ. επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε τομείς στους οποίους δεν εφαρμόζεται το άρθρο 1 του Κανονισμού,
η. όσοι συστήνουν επιχείρηση που έχει το ίδιο αντικείμενο δραστηριότητας με επιχείρηση που λειτουργούσε στον ίδιο χώρο από άλλο επαγγελματία μέσα στο τελευταίο εξάμηνο πριν από την ημερομηνία έναρξης εργασιών της νέας επιχείρησης στη Δ.Ο.Υ.,
θ. όσοι έχουν ενταχθεί σε προηγούμενα προγράμματα Νέων Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΝΕΕ) του ΟΑΕΔ από την 1η/1/2008 και εφεξής,
ι. οι συστεγαζόμενες επιχειρήσεις.
κ. αυτοαπασχολούμενοι, αμειβόμενοι με δελτίο παροχής υπηρεσιών, η ασφάλιση των οποίων ρυθμίζεται στην παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 (Α` 85).
λ. όσοι ασκούσαν ίδια δραστηριότητα (κύρια ή δευτερεύουσα) κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την έναρξη την νέας δραστηριότητας.».
Η διάρκεια της επιχορήγησης, ορίζεται σε δώδεκα (12) μήνες, ενώ μετά τη λήξη του δωδεκαμήνου οι δικαιούχοι δεσμεύονται να διατηρήσουν τις επιχειρήσεις τους για άλλους τρεις (3) μήνες.
Τα ποσά
Το ποσό της επιχορήγησης μπορεί να ανέρχεται:
α) έως δώδεκα χιλιάδες ευρώ (12.000 €) για ατομικούς επιχειρηματίες/επιτηδευματίες (ατομικές επιχειρήσεις) και μέλη νομικών οντοτήτων με ποσοστό συμμετοχής στο εταιρικό κεφάλαιο τουλάχιστον 51%,
β) έως εννέα χιλιάδες ευρώ (9.000 €) /ανά μέλος νομικών οντοτήτων που συμμετέχουν στο συνολικό εταιρικό κεφάλαιο κατά 1/2 έκαστος και
γ) έως οχτώ χιλιάδες ευρώ (8.000 €) /ανά μέλος νομικών οντοτήτων που συμμετέχουν στο συνολικό εταιρικό κεφάλαιο κατά 1/3 έκαστος.
Σχετικά με το Πρόγραμμα έχει δημοσιευτεί η Δημόσια Πρόσκληση Νο 2/2019 του ΟΑΕΔ η οποία ενόψει της πρόσφατης τροποποίησης της ΚΥΑ τροποποιήθηκε με την 75085/09-03-2022 «Τροποποίηση Δημόσιας Πρόσκλησης 2/2019 προγράμματος δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας πέντε χιλιάδων (5.000) ανέργων, πρώην αυτοαπασχολουμένων, με στόχο την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας» ως προς τους δικαιούχους, οι οποίοι βάσει της τελευταίας πρέπει: «- να έχουν διακόψει την επιχειρηματική τους δραστηριότητα από 1/1/2012 και έως την 31/12/2021,
– να μην έχουν ασκήσει οποιαδήποτε επαγγελματική/επιχειρηματική δραστηριότητα από την 1/1/2022 και έως την ημερομηνία δημοσίευσης της τροποποιητικής ΚΥΑ 21392/4.3.2022 στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ήτοι έως την 8/3/2022,
– να έχουν προβεί σε νέα έναρξη δραστηριότητας σε Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ), από την ημερομηνία δημοσίευσης της τροποποιητικής ΚΥΑ 21392/4.3.2022 στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ήτοι από 8/3/2022 και μετά.»
Αλλαγές στον ΟΑΕΔ
Παράλληλα ένα νέο νομοσχέδιο φέρνει το υπουργείο Εργασίας με ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του ΟΑΕΔ και τις παροχές προς τους ανέργους.
«Με το νομοσχέδιο του υπουργείου “Δουλειές ξανά” κάνουμε δύο παράλληλες προσπάθειες για πραγματική στήριξη των ανέργων αλλά και καταπολέμηση κάθε κατάχρησης και απάτης σε σχέση με επιδόματα – ωφελήματα από τον ΟΑΕΔ», τόνισε ο Κωστής Χατζηδάκης.
Οι παρεμβάσεις
Ο ΟΑΕΔ αλλάζει τελείως και θα μετονομαστεί συμβολικά «για να σηματοδοτήσει τη νέα αρχή». Μάλιστα, στις αλλαγές στον ΟΑΕΔ προβλέπεται, ότι κάθε άνεργος που βρίσκει δουλειά θα συνεχίσει να λαμβάνει το 50% του επιδόματος ανεργίας, το οποίο μετονομάζεται σε επίδομα εργασίας, όπως τόνισε ο υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης.
Ποιες είναι όμως οι παρεμβάσεις:
- Για μακροχρόνια ανέργους (ειδικά πάνω από 5 χρόνια) το Ψηφιακό Μητρώο περιλαμβάνει ατομικό σχέδιο δράσης για επανεκκίνηση και προβλέπεται πριμ 300 ευρώ για την επανεγγραφή στον ΟΑΕΔ
- Προβλέπεται και πριμ παραγωγικότητας στους εργασιακούς συμβούλους του ΟΑΕΔ που βρίσκουν δουλειές σε περισσότερους ανέργους
- Το επίδομα μακροχρόνιων ανέργων δεν κόβεται, ενώ συμπληρώνεται από ωφελήματα όπως η προνομιακή πρόσβαση σε προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ, πρόσβαση σε δομές υγείας, δωρεάν μετακινήσεις και κοινωνικό τουρισμό.
Κατάχρηση παροχών
Υπάρχουν κάποιοι που και με εισόδημα άνω των 400.000 ευρώ παραμένουν εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ, προφανώς για να έχουν διάφορα ωφελήματα, αποκάλυψε ο Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας για «θέμα τρύπιας νομοθεσίας». «Κανείς δεν μπορεί να τους τιμωρήσει, γιατί δυστυχώς ελάμβαναν νομίμως τα ωφελήματα. Γι’ αυτό θέτουμε εισοδηματικά κριτήρια, όπως γίνεται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και κριτήριο είναι το επίδομα θέρμανσης.
Επίσης, αν ο ΟΑΕΔ σου προσφέρει τρεις δουλειές ανάλογα με το προφίλ σου κι αρνηθείς και τις τρεις, τότε διαγράφεσαι για δύο χρόνια από το Μητρώο, πρόσθεσε ο υπουργός Εργασίας σχολιάζοντας: «Είναι θέμα κοινής λογικής και μου κάνει εντύπωση η αντίδραση της αντιπολίτευσης. Άλλο αυτός που έχει ανάγκη κι άλλο οι απατεώνες».
Κατηγορίες
Την ίδια στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ εξαπολύει κατηγορίες εναντίον της κυβέρνησης ότι κόβει το επίδομα ανεργίας από τους μακροχρόνια ανέργους, με τον κ. Χατζηδάκη να απαντά πως, «αυτό το οποίο γίνεται, είναι ότι θεσπίζονται εισοδηματικά κριτήρια (με πυξίδα τα εισοδηματικά κριτήρια που ισχύουν για το επίδομα θέρμανσης), ώστε να έχουν κάλυψη από την Πολιτεία οι πραγματικά μακροχρόνια άνεργοι και όχι κάποιοι επιτήδειοι με μεγάλα εισοδήματα, που μέχρι τώρα εκμεταλλεύονταν το σύστημα.
Πρέπει να γίνει μια διάκριση μεταξύ κοινωνικής προστασίας και απάτης. Εκτός και αν θεωρεί κάποιος λογικό να προστατεύονται οι απατεώνες σε βάρος των ανέργων που έχουν πραγματικά ανάγκη».